Sonbahar aylarında olgunlaşan iğde meyvesi kırmızıya yakın bir renge sahiptir. İğdegiller ailesinden olan iğde, ağaçta ve çalı formunda yetişebilir. Her bölgede her hava şartında yetişebilen bir meyvedir. İğde ülkemizde ağırlıklı olarak İç Anadolu ve Doğu taraflarında yetiştirilir. Mide rahatsızlıklarına iyi geldiği bilinir. Antioksidan özelliği de vardır. Ayrıca ağrı kesici özelliği ile de sıkça kullanılır ve farklı şekillerde tüketilebilir.
İğde meyvesi hem taze hem de kuru olarak tüketilebilir. Toz hâline getirildiği zaman yemeklerde ya da bazı hamur işlerinde de kullanılır. Süt ile birlikte de tüketilebilir. İğdeden reçel de yapılır. Kaynatılarak elde edilen su ile gargara yapılabilir. Kaynar su içinde demlendirme yolu ile hazırlanan çayı da birçok derde deva olarak bilinir. Çok farklı şekillerde tüketilebilen iğde kabuklu mu yenir kabuksuz mu?
Tercihe ve damak tadına göre iğde meyvesi hem taze hem de kuru olarak tüketilebilir. Aynı şekilde kabukları soyularak ya da direkt olarak kabukları ile birlikte yemek de mümkündür.
İğde kabuğu yenir mi?
İğdenin sert bir kabuğu vardır ve genel olarak bu kabuk soyularak yenir. Kabuğunun altındaki yumuşak beyaz kısım kolayca tüketilir ve sindirilir. Kabuğu ile birlikte tüketilen iğdenin de belirtilen ciddi zararları yoktur ancak sindirilmesi ve yenmesi biraz zordur. İğdenin kabuğu direkt olarak yendiği zaman mide rahatsızlıklarına ya da hazımsızlık sorunlarına neden olabilir.
Kuru iğde nasıl yenir?
Taze olarak tüketilebilen iğde kurutulmuş hâliyle de kabukları ile birlikte yenebilir. Kuru iğdeden un da yapılarak beyaz una alternatif olarak tariflerde kullanılabilir. Tatlı ya da tuzlu olarak hazırlanan hamur işlerinde, böreklerde ya da poğaçalarda iğde unu kullanılmasında sakınca yoktur.
İğde direkt olarak meyve şeklinde yenilecekse günde yaklaşık 20 adetten fazla tüketilmemesi önerilir. Ancak farklı bünyeler için bu sayı değişiklik gösterebilir. Çay olarak içilecekse günde 1 fincandan fazla içilmemelidir. İğde süt karışımı olarak tüketilecekse de yine günde 1 bardak içilmesi yeterli olacaktır.
Birçok derde deva olduğu bilinen iğde bazı hassas bünyeler için alerjik durumlara sebep olabilir. Bu sebeple düzenli kullanım için doktora danışılmadan kullanılmaması gerekir. Özellikle anne adayları, emziren anneler, düzenli ilaç kullanan kişiler daha dikkatli olmalıdır. Aşırı ya da bilinçsiz tüketilen iğde insan sağlığı için zararlı olabilir. Olası bazı yan etkileri şu şekildedir:
İğdenin en çok kullanıldığı tariflerinden birisi de iğde çayıdır. Farklı sıkıntılara çare olarak kullanılan iğdenin çayı demleme yöntemiyle hazırlanır. Çay olarak tüketilen iğde vücudun demir oranını artırır. İğde çayı hazır olarak marketlerde ya da aktarlardan alınabilir. Bunun yanı sıra direkt olarak iğde meyvesiyle de evde hazırlanabilir. İğde çayı hazırlamak için gerekli olan malzemeler ve iğde çayının hazırlanışı şu şekildedir:
Gerekli malzemeler:
Hazırlanışı:
İğde çayını gün içinde bir bardak ya da bir fincan olacak şekilde tüketmek yeterli olacaktır. Aşırı kullanımı hâlinde bazı yan etkilere sebebiyet verebilir. Yine de doktor onayı almadan düzenli olarak kullanılması doğru değildir.
Tercihe ve damak tadına göre iğde meyvesi süt ile karıştırılarak da hazırlanıp tüketilebilir. İğde süt karışımı hazırlamak için gerekli malzemeler ve yapım aşamaları şu şekildedir:
Gerekli malzemeler:
Hazırlanışı:
Yetişkinlerin ve çocukların tüketebileceği iğde süt karışımı sıcak ya da soğuk olarak tüketilebilir. Gün içinde bir bardak içilmesi yeterlidir. Herhangi bir yan etki yaşanmaması için doktor önerisi ya da onayı ile içilmelidir.