2019'a kadar sıradan fiyat aralığında seyreden sıfır ve ikinci el araç piyasası 2019'un son çeyreğinde ekonomik ve siyasi gelişmelere bağlı olarak yaşanan döviz krizi yüzünden ciddi fiyat artışlarına tanık olmuştu. 2020 Mart'a geldiğimizde ise tüm dünyayı beklenmedik bir pandemiyle karşı karşıya bırakan COVID-19 sebebiyle birçok araç fabrikası çalışmayı durdurdu ya da çalışanlarında azalmaya gitti.
Bu durum doğal olarak sıfır araçların üretim sayısını azaltarak fiyatlarını yükseltti, ardından bu fiyat artışı ikinci el araçlara da yansıdı. Ticaret Bakanlığının bu konuda yeni bir yönetmelik yayınlayacağını duyurması üzerine ikinci el araç almayı düşünenler merakla bu yeni yönetmeliği bekliyordu. 15 Ağustos 2020'de bakanlık tarafından yayınlanan yönetmelik çeşitli düzenlemeler getirdi ancak ikinci el piyasasında belirgin bir fiyat düşüşü görülmedi.
YENİ YÖNETMELİK SONRASI 2. EL ARAÇ FİYATLARI NEDEN DÜŞMEDİ?
Ticaret Bakanlığı tarafından yayınlanan yeni yönetmeliğin içeriği aslında araç fiyatlarıyla doğrudan bağlantılı değil. Yönetmelik ikinci el araçları al-sat yaparak ticarete dönüştüren ancak ticaret yapma yükümlülüklerini yerine getirmeyen vatandaşların yetki belgesi almasını zorunlu kılıyor. Yeni yönetmeliğe göre bir yıl içerisinde 3'ten fazla araç satışı ticari faaliyet kabul ediliyor ve bu satışları yapan vatandaşların yetki belgesi alması zorunlu hale getiriliyor, yetki belgesi olmayan vatandaşlar idari para cezasına tabi tutulacak. Henüz yetki belgesine sahip olmayan vatandaşlara belge almaları için 31 Ağustos'a kadar süre tanındı.
Yeni yönetmeliğin araç fiyatlarına yansıması ise araç al-sat işini ticari faaliyet olarak yapan vatandaşların kontrol altına alınması dolayısıyla fahiş fiyatlara yapılan satışların durdurulması şeklinde olacak. Bu sayede piyasada ticaret amaçlı değil de gerçekten araç sahibi olmak için alışveriş yapan vatandaşların daha makul fiyatlarla alışveriş yapması sağlanacak. Ancak yetki belgesi alma süresi de hesaba katılırsa yönetmeliğin aktif olarak uygulanması Eylül ayında başladı diyebiliriz, bu kuralların araç fiyatlarına yansımasının en iyi ihtimalle birkaç ay sürmesi bekleniyor.
İKİNCİ EL ARAÇ FİYATLARI NE ZAMAN DÜŞER?
Motorlu Araç Satıcıları Federasyonu Genel Başkanı Aydın Erkoç'un açıklamalarına göre ikinci el araç fiyatlarındaki muhtemel düşüş, anormal bir döviz kuru artışı olmazsa, Kasım-Aralık 2020 civarında gerçekleşecek. Bu aylarda büyük otomotiv firmalarının ellerindeki araç sayısının COVID-19 önlemleri öncesindeki haline döneceğini, bunun da önce sıfır araç fiyatlarına, sonrasında da ikinci el araç fiyatlarına yansıyacağını söyleyen Erkoç bu hususta neredeyse en önemli unsurun döviz kuru olduğunun altını çizdi.