IMF faturayı kesti, 3.8 milyar YTL'lik tedbir alınacak

Devlet Bakanı Ali Babacan, IMF ile altıncı gözden geçirme sonucunda, 2006 ve 2007 bütçesinde sağlık başta olmak üzere harcama tavanları aşıldığı için, GSMH'nın yüzde 0.6'sı düzeyinde tasarruf tedbiri alınacağını açıkladı.

Bu yıl GSMH 631 milyar 393 milyon YTL olarak beklendiğinden, tasarruf tutarı 3 milyar 788 milyon YTL olacak. IMF ile KİT'lerin mali dengesi dışında tüm konularda anlaştıklarını bildiren Babacan, böylece başta elektrik olmak üzere KİT ürünlerine zammın iki taraf arasında sorun yarattığını ortaya koydu. Babacan, Sosyal Güvenlik Reformu'nun da genel seçimler sonrasına bırakıldığını açıkladı.

Devlet Bakanı Ali Babacan, Türk-Amerikan İş Konseyi toplantılarına katılmak ve iş çevreleri ile görüşmeler yapmak üzere gittiği Amerika Birleşik Devletleri'ne hareketinden önce İstanbul Atatürk Havalimanı'nda bir basın toplantısı düzenledi.

NİYET MEKTUBU'NUN ANA HATLARI HAZIR

IMF ile 184 üyenin periyoduk bir şekilde yapmış olduğu 4'üncü madde çalışmalarını 9 Mart'ta tamamladıklarını, ondan sonra altıncı gözden geçirme üzerinde yoğunlaştıklarını anlatan Babacan, "Bu çalışmalarda hemen hemen tek bir alan diyebileceğimiz konu haricinde, genel hatlarıyla mutabık kalmış durumdayız. Niyet Mektubu'nun ana hatları oluşmuş durumda" dedi.

Merkez Bankası'nın yürüttüğü para politikası konusunda IMF ile görüş birliği içinde olduklarını ifade eden Babacan, 2006 Faiz Dışı Fazla (FDF) rakamının 6.7 olmasını beklediklerini belirterek, "Belki çok küçük, 6.75 mi olur, 70 mi olur; sapmalar olur ama 6.7 ile tamamlamış olmayı bekliyoruz" dedi.

KEMER SIKMA REKORU

Bunun da, hükümetin son dört yılda yüzde 6.5'in üzerinde FDF elde ettiğini gösterdiğini vurgulayan Babacan, "Bu gerçekten önemli bir başarı. Hiçbir gelişmekte olan veya gelişmiş ülkede eşine benzerine rastlanır bir gelişme değil" diye konuştu. Geçen yılla eylül-ekim aylarında harcamalarla ilgili olarak tavan uygulaması getirdiklerini anımsatan Babacan, bu çerçevede cari açıktaki gelişmelerin bir sonuçu olarak gelirlerde ne kadar iyileşme olursa olsun, gelirdeki artının harcanmayacağı, harcamada tavan olacağı düzenlemesini yaptıklarını ifade etti. Bu tavanın 2006 yılında GSMH'nın yüzde 0.3'ü kadar geçildiğini açıklayan Babacan, "Buna rağmen 6.7 FDF elde ettik. Harcama tavanı aşılmasa FDF yüzde 7 olabilirdi" dedi.

Harcama tavanının aşılması durumunda bunun 2007'de telafi edilmesi için karar almış olduklarını anımsatan Babacan, "Sapmayı 2007'de telafi edecek tedbirler üzerinde karara varmış bulunmaktayız" diye konuştu.

TEŞVİK, GEÇİCİ İŞÇİLER VE MAAŞ ZAMMI SORUN OLDU

2007 bütçesinin hazırlanmasından bu yana geçen baş aylık süre için IMF ile değerlendirme yaptıklarını belirten Babacan, IMF ile sorun olan düzenlemeleri şöyle atlardı:

"Yılbaşından bu yana almış olduğumuz bazı kararlar var. 49 ile verilen teşvikte yeni açılımlar, geçici işçilerin daimi kadroya alınması ile ilgili düzenlemeler. Emekli maaşları ayarlanırken, bütçede öngörülmeyen bir miktar fazla artış oldu. Sosyal Güvenlik Reformu gecikti. Sağlık harcamalarında bütçeye koyduğumuz rakamın yeterli olmayacağı, bu sene daha fazla sağlık harcaması olacağı ortaya çıktı."

TEDBİRLER HEMEN DEVREYE ALINACAK

2006 bütçesinden GSMH'nin yüzde 0.3'ü kadar sapka olduğunun belirlenmesinin yanı sıra 2007 yılı bütçesinde de GSMH'nin yüzde 0.3ü kadar sapma öngördüklerini açıklayan Babacan, 2006 ve 2007 için GSMH'nin yüzde 0.6'sı oranında alınacak tedbirleri kesinleştirdiklerini bildirdi. Babacan, tedbirlerin önümüzdeki haftalardan itibaren devreye alınacağını açıkladı. Tedbir alınmasının kemer sıkma olarak değerlendirilmemesini isteyen Babacan, "Vergi artışı, acı tedbirler; öyle bir şey yok. Bütçemizde şu anda tespit etmiş olduğumuz, harcanmayacağı kesinleşen kalemlerden oluşacak tedbirler. Tasarruf tedbiri" dedi.

Sağlıkla ilgili harcamalarda tedbir alınmayacağını belirten Babacan, sağlıkta mevcut harcamaların ise ötesine geçilmeyeceğini kaydetti. Harcamaların daha fazla artmaması için Sağlık Bakanlığı'nın gerekli adımları atacağını belirten Babacan, sağlık kalitesinden taviz verilmeyeceğini ifade etti. Babacan, Pazar günü yapılan 13 saatlik IMF toplantısına Sağlık Bakanı Recep Akdağ'ın katılımına işaret ederek, "Sağlık Bakan'nın, saatlerce sağolsun mesai harcamasının asıl sebebi bu tedbirler" dedi.

EK TEDBİRLE FDF 6.8'E ÇIKACAK

2007 için FDF hedefinin yüzde 6.5 olduğuna dikkat çeken Babacan, geçen sene bütçesi için GSMH'nin yüzde 0.3'ü oranında sağlanacak telafi ile FDF 2007 hedefinin yüzde 6.8'e çıkacağını belirtti. Babacan, bugün itibariyle FDF için plan- programın bu şekilde olduğunun altını çizdi. Yılın ilk iki ayındaki bütçe açıkları için yapılan eleştirilerden yakınan Babacan, bütçe için yılın tümüne bakmak gerektiğini söyledi. IMF ile ilişkilerde kendisinin ve Hazine Müsteşarlığı'nın açıklamalarına güvenmek gerektiğini belirterek, "Çok yanlış bilgilendirme, dezenformasyon, hayali yorumlar söz konusu. Gerçi bunu piyasalar çok iyi anlamış durumda" diye konuştu.

ÖZELLEŞTİRME KİT DENGESİNİ SARSTI

KİT'lerin (Kamu İktisadi Teşebbüsü) mali dengesi konusunda henüz çalışmaların tamamlanmadığını, altıncı gözden geçirmede eksik olan tek konunun bu olduğunu belirten Babacan, KİT'lerle ilgili son dört yılda önemli değişiklikler olduğunu, özelleştirmelerin yapıldığını anlattı. KİT'lerin 6.7'lik FDF'ye katkısının geçen sene 0.3 olduğunu kaydeden Babacan, "Bu, yıldan yıla değişebiliyor. Türk Telekom, Tüpraş özelleştirilmeden önce KİT'lerin FDF'ye katkısı daha fazlaydı. Biz de merkezi hükümetin FDF'sini artırarak açığı telafi ediyoruz" dedi. Bazı KİT'lerin verimliliklerinin düşük olduğunu belirten Babacan, şunları kaydetti:

ZAM EN SON ÇARE

"Bazı KİT'lerimiz ciddi tahsilat sorunları yaşıyor. Problemleri lokal olarak günü geçiştirecek şekilde çözmek doğru bir yaklaşım değil. Herhangi bir açık olduğunda da en kolay çıkış zam oluyor. Onca verimsizlik var, zarar edici işlem var, tahsilatta sıkıntı var; zam yapmak çok kolaycı bir davranış. Fiyat artışlarını en son, en son, en son çare olarak düşünüyoruz. Maliyetleri nasıl düşürür, verimliliği ve tahsilatı artırırız ona bakacağız. Ama bunları yaptıktan sonra olmuyorsa bu adımları da atarız."
IMF ile makroekonomik dengeleri ele aldıklarını ve 2006'da yüzde 5'lik büyüme hedefinin geçileceğini ve 2007 için de yüzde 5'lik büyüme hedefinin gerçekçi olduğunu gördüklerini söyledi.

CARİ AÇIK BEKLENTİSİ GSMH'NİN YÜZDE 7-8'İ

Cari açıkta yılı GSMH'nin yüzde 8'i ile kapattıklarını belirten Babacan, artış trendinin sonuna gelindiğini savundu. Bugün itibariyle tekrar ele alınan projeksiyonlarında 2007 yılı ile ilgili cari açık beklentisinin yüzde 7 ile 8 arası, hatta 7'ye biraz daha yakın oluşabileceğini açıklayan Babacan, "Tabii çok erken. Daha mart ayındayız. Her ay projeksiyonları güncelleyerek çalışmalara devam edeceğiz" dedi. Cari açığın büyüme trendinin durduğunun uluslararası kuruluşlarca da tespit edildiğini belirten Babacan, "2007'ye ilişkin cari açık öngörüsü 2006 ile mukayese edilebilir görülüyor" diye konuştu.

IMF ile yürütülen programın yapısal koşullarında bulunan Gelir Vergisi Kanunu'nun Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'den bir maddesi nedeniyle döndüğünü anımsatan Babacan, "Bizim beklentimiz bu yasanın, Cumhurbaşkanı'nın veto etmediği maddelerinin aynen Meclis'ten geçmesi. Kısa sürede gerçekleşecektir diye ümit ediyoruz" dedi.

HALKBANK'TA HALKA ARZ YÜZDE 25'İN ALTINDA

Halk Bankası'nda halka arz sürecinin başlatıldığına işaret eden Babacan, "ÖYK (Özelleştirme Yüksek Kurulu) kararı yüzde 25'e kadarki kısmın halka arzı içindi. 1-2 puan altında da olabilir. O konuda kararımız netleşmiş durumda" diye konuştu. Sosyal Güvenlik Reformu'nun Cumhurbaşkanı Sezer'in vetosu ve Anayasa Mahkemesi'nin iptali nedeniyle zor bir yasama sürecinden geçtiğini anımsatan Babacan, ertelemek zorunda kaldıkları düzenleme için 2.5 aydır ilgili taraflarla çalıştıklarını ifade etti. İlgili bakanlar olarak son olarak bir araya gelerek karar aldıklarını açıklayan Babacan, şunları söyledi:

SOSYAL GÜVENLİK REFORMU SEÇİM SONRASINA KALDI

"Hem Anayasa Mahkemesi'nin iptal gerekçelerini dikkate alarak, hem de reformun özünden sapmadan neler yapaliriz diye üç-dört alternatif üzerinde çalıştık. Uzun vadede sosyal güvenlik açığımızın reformun Meclis tarafından kabul edilen ilk halindeki uzun vadeli açığından fazla sapmayacak şekilde düşündük. Sosyal Güvenlik Kurumu bir beyaz kitap çıkaracak. Bunda alternatifler yer alacak. Tartışmaya açacağız. Sosyal taraflarla görüşmeden hiçbir adım atamayız. Aceleye getirip, alelacele bir şeyler yapıp bir-iki sen sonra tekrar düzeltmek zorunda kalacağımız bir yasa olmamalı. Fon heyetiyle de, ana hatlarıyla, çok detayına inmeden istişare ettik. Onlar da bizim yaklaşımlarımızı olumlu buluyorlar."

REFORM 2008'E KALDI

Bu formülü IMF'ye de kabul ettirdiklerini ifade eden Babacan, reformun genel seçimlerden sonra TBMM'ye geleceğini, ondan en geç altı ay sonra da yürürlüğe gireceğini bildirdi. Böylece reformun 2008 yılına kaldığını ifade eden Babacan, "Seçim dönemini geçirmemiz gerekiyor ki Meclis'e sevk edebilelim. Sosyal taraflar ile tartışılıp, seçimlerden sonra TBMM'ye sevk edilecek. Ondan sonra altı ay içinde yürürlüğe girmesini bekliyoruz" diye konuştu.

Genel seçimlerin tarihinin şu an için 4 Kasım olarak göründüğünü vurgulayan Babacan, "Meclis kapalıyken yasa sevketmek çok anlamlı değil. Ne zaman Meclis yeniden çalışmaya başlarsa sevk edilir. Bütçe meclis'i epeyce bir meşgul edecektir. Onun için biz altı ay dedik. İhtiyatlı takvim ile.. Daha erken bitirmek de mümkün olabilir. Yere sağlam basarak gideceğiz" değerlendirmesinde bulundu.

CARİ AÇIK VARKEN FDF AŞAĞIYA ÇEKİLMEZ

FDF'de yüzde 6.5'in de üzerine çıkılması hedefini değerlendiren Babacan, "Sebebi cari açık. cari açık nedeniyle para politikasından taviz veremeyiz. Cari açığın yüksek olduğu bir ülkede, bir de harcamayla, kamu harcamalarıyla ekonomide ek bir heyecan, ek bir tedirginlik unsuru veremezsiniz" dedi. Tasarruf tedbirlerinin oranı olan yüzde 0.6'ya dikkat çeken Babacan, "Yüzde 1 bile değil" diye konuştu.

Sorunun bir tek KİT'lerin FDF'ye katkısı olduğunu vurgulayan Babacan, "Sadece o konu için de burada bütün heyeti tutmanın gereğini görmedik. Zaten bizim de yurtdışı programlarımız var. Ne zaman biterse, o zaman kapatırız, dedik. Zaten gözden geçirmenin tamamlanması mayıs ayında. Çok daha sıkışık bir takvim değil. Mayıs ayı içinde bu işlerin bitmesini bekliyoruz" dedi.

IMF'NİN DEDİGİNİ DEĞİL, İŞİMİZE GELENİ YAPARIZ"

IMF'nin gözden geçirmenin tamamlanması taleplerde bulunmasını değerlendiren Babacan, şöyle konuştu:

"IMF şunu istiyor, bunu istiyor. O günler çok geride kaldı. Türkiye için. Çalışmalarımızın tamamlanmadığını söylüyorum. Artık şuna da alışmamız gerekiyor. Türkiye, IMF'nin 184 üye ülkesinden bir tanesi. Onların istedikleri, onların görüşleri mutlaka var. Bugün IMF, ABD Merkez Bankası'nı, ABD hükümetini, Avrupa Merkez Bankası'nı da eleştiriyor. Biz ne yaparsak kendimiz için yapıyoruz. Türkiye ekonomisinin çok daha sağlam bir yapıya kavuşması için yapıyoruz. Biz de istemeyiz. Neden KİT'ler zarar etsin. Neden nakit sıkıntısına düşsün, neden alacaklarını bir türlü toparlayamasın. Bazı vatandaşlar günü gününe borcunu ödüyor KİT'lere, bazıları da yıllarca ödemiyorsa, bunlar için yapılacak şeyler varsa; IMF desin veya demesin.İşimize gelirse yapacağız, gelmezse yapmayacağız. 5 gözden geçirme tamamladık. Irmağı geçip de derede boğulmak olmaz. Irmağı geçtik, dereden geçince çalışmalar tamamlanacak."

Ekonomideki gidiş ve IMF ile gözden geçirmeyi eleştirenleri bu sene seçim yılı olduğu için siyasi davranmakla suçlayan Babacan, "Kendilerini seçim havasına kaptırıyorlar. O gözle yorum yapılmaya çalışılıyor. Siyasi emelleri olabilir. Siyasi perspektifin bu kadar yaygın olduğu bir yılda gerçeklerle gerçek olmayanları iyi ayırt edelim" dedi.