IMF'de yeni dönem: Açık ekonomi ol, kotan artsın

WASHINGTON (ANKA) – IMF İcra Kurulu, Türkiye dahil üye ülkelerin kota ve temsil hakkı ve kurumun yönetimine ilişkin değişiklikleri içeren reform önerisini IMF Guvernörler Kurulu'nun onayına sundu. Türkiye'nin oygücü iki yıl öncesine göre binde 15 artarak binde 61'e çıkacak, kota hesaplamalarında bundan böyle GYSH'nin yanında açık ekonomi olma ve rezerv faktörüne de bakılacak.

Uluslar arası Para Fonu açıklamasına göre öneriyle IMF'nin 185 üye ülkesinin kota ve kurum içinde temsili hakkında, dünya ekonomisindeki ağırlık ve rollerine göre yeni gruplandırmalar yapılıyor. Reformla düşük gelirli ülkeler ve yükselen piyasaların IMF yönetimine katılımı ve kota haklarında iyileştirme yapılması hedefleniyor. IMF İcra Kurulu reform paketinin 28 Nisan'a kadar sonuçlandırılmasını talep etti.

-TÜRKİYE'YE YENİ GEÇİCİ KOTA ARTIŞI VAR-

İkinci bir geçici kota artışı gerçekleştirileceği de belirtilen IMF açıklamasında bundan daha çok yükselen piyasa ekonomileri ve dinamik ekonomilerin yararlanacağı kaydedildi. Artış yeni kota formülü uygulandığında da yeterince temsil gücü bulunmadığına inanılan ülkeler için yapılacak. IMF açıklamasında 2006'da ilk tur geçici kota artışlarından yararlandığı halde IMF'de oldukça düşük temsil edilmeye devam eden Çin, Kore, Meksika ve Türkiye'nin ikinci tur geçici artışlardan yararlanacağı bildirildi.

-TÜRKİYE'NİN OY GÜCÜ ARTACAK–

IMF açıklamasına göre Türkiye'nin IMF kotası; 2006 Toplantıları öncesine göre, yakında gerçekleşecek ikinci tur geçici artışlar sonrasında "nominal" yüzde 51, toplam kotadaki "payı" ise binde 16 artacak. Türkiye'nin oy gücü Singapur toplantıları öncesine göre binde 15 artarak binde 46'dan, binde 61'e çıkacak. Oygücü büyük ölçüde kotaya bağlı olarak belirleniyor.

-REFORM NE GETİRİYOR–

Uluslar arası Para Fonu Başkanı Dominique Strauss-Kahn, konuyla ilgili açıklamasında reform önerisinin IMF'nin modernizasyonuna yönelik büyük bir adım olduğunu belirterek "Çabamız kurumun yapısını küresel ekonominin değişen ve dinamik gerçekliğine göre düzenlemek. Ancak bu daha ilk adım. Kota ve temsilde, dünya ekonomisi zaman içinde geliştikçe ülkelerin bunun içinde aldıkları göreli konumlara göre değişecek daha esnek bir sistem oluşturuyoruz, " dedi.

Önerilen reform daha basit ve saydam bir kota formülünü; dinamik ekonomilerin temsilini genişleten ikinci bir geçici kota artış dönemini, düşük gelirli ülkelerin "sabit oylarını" üç misli artıracak değişiklikleri içeriyor.
Alınan kararların IMF'nin etkinliğini, kredibilitesini, meşruiyetini güçlendireceğini kaydeden IMF Başkanı Strauss-Kahn, reform için zorlu bir uzlaşma süreci yaşandığını bildirdi ve "Ancak bu, kurumun kalitesinin göstergesi olan uluslar arası işbirliği ruhu içinde başarıldı" dedi.

-AÇIK OL KOTAN ARTSIN–

Reform paketindeki yeniliklere göre İcra Kurulu her beş yılda bir IMF içinde gereğinden düşük temsil edildiği düşünülen üye ülkelerin temsil güçlerinin artırılması için öneri getirecek. Şu andaki önerinin kabulüyle 185 üye ülkeden 135'inin oy hakkı artacak.

IMF'de SDR payıyla orantılı artan değişken oyu dışında her ülkeye tanınan 250 "sabit oy"un sayısı değişiklikle üç misli artıyor. Yapılan artışın 1944'den bu yana bir ilk olduğu belirtilirken yazlı açıklamada, "Sabit oy haklarında artış sonuçları itibarıyla en çok düşük gelirli ülkeler ve yükselen piyasaların temsili ve söz hakkı açısından önemlidir" denildi.

Düşük gelirli ülkelerin söz ve katılım hakkında yıpranmayı önlemek için bir mekanizma oluşturulmasını öngören reformda "Yeni Kota Formülü" getiriliyor. Buna göre ekonomilerdeki "GSYH, açıklık, esneklik ve rezervlerin durumu" baz alınarak hesaplanacak kotalarda bunların ağırlıkları sırasıyla yüzde 50, yüzde 30, yüzde 15, yüzde 5 olacak. Yani açık ekonomiler daha fazla kotaya sahip olabilecek. Geçmişte kotalar önceki beş yıldaki büyüme, dış ticaret hacmi gelişmeleri gibi ölçütlere göre saptanıyordu. (ANKA)