İngiltere'de gizli arşivler açıldı

LONDRA (İHA) - MI 6 olarak bilinen İngiliz istihbaratının gizlilik perdesi yavaş yavaş kalkıyor. 1870-1939 yılları arasındaki dönemi kapsayan MI 6 dosyaları, bugün Londra'daki Ulusal Arşivler'de açılıyor. Arşivler, Türkiye'yle ilgili bilinmeyen gerçekleri de gün yüzüne çıkarıyor.

Belgelerde, İngiltere'nin bundan 98 yıl önce gizlice İstanbul'daki liman işletmelerinden büyük miktarda hisse satın aldığı ortaya çıktı. Belgelerde, 1917 yılında yine İngilizler'in, Türkler'i, Almanlar'ı terk edip tarafsız kalmaya ikna etmeye çalıştığı kaydedildi. Bu bilgileri pek fazla kişinin bilmediği düşünülüyor.

Öte yandan, Londra hükümetleri son 500 yıldır, dünyanın dört bir yanına gönderdiği casuslara, paralı askerlere ve gizli elçilere büyük meblağlar harcıyor; ancak şimdiye kadar bu kişilerin kimlikleri ve neler başardıkları büyük bir gizlilik içinde yürütülüyordu. Açığa çıkan arşiv belgelerinde, Moskova'nın 1920 ve 30'lu yıllarda Doğu Asya'da Sovyet Komünizm şebekesini yaymakta ne derece etkili olduğu, Almanya'nın Türkiye'de giderek artan ticari nüfuzunu sınırlı tutabilmek için İngiliz gizli servisinin, İstanbul limanından hisselerin çoğunu nasıl satın alabildiği gibi konular açıklanıyor.

Bilindiği gibi, batı cephesinde İngiltere-Fransa ve Almanya arasında öldürücü kilitlenme sürerken, 1917'de Başbakan olan David Lloyd George, MI 6 örgütüne milyonlarca sterlin vermişti. Amaç, Yunanistan'ın savaşta müttefiklerin yanına çekilmesi ve Türkiye'nin de Berlin'den ayrılmasıydı. Bu hedeflerden ikisi de gerçekleşmedi; ancak yürütülen çabalar da hiçbir zaman ortaya çıkmadı.