Koronavirüs salgının tüm dünyada etkili olmasıyla beraber aslında pek çok alanda değişim ve dönüşüm yaşandı. Bu alanlardan biri de sanat olarak karşımıza çıktı. Koronavirüs pandemisi kapsamında alınan önlemler ışığında sanat galerilerinin kapanması fiziksel olarak sanat eserlerinin satışını büyük ölçüde düşürdü. Devreye ise, NFT (Non- Fungible Token) tabanlı eserler girdi. Geçtiğimiz haftalarda Beeple lakabıyla tanınan Mike Winkelmann eserinin 69,4 milyon dolara satılması dijital eserlerin popülerliğini gözler önüne serdi. Sizler için NFT sanatçılarını araştırdık.
NFT tanımının henüz tam anlamıyla resmi bir Türkçe karşılığı bulunmuyor. Ancak NFT’ler dünyadaki değerli olan her parçanın dijital dünyadaki yansıması olarak tanımlanıyor. Merkeziyetsiz finans sistemi yaygınlaştıkça farklı token ve coin türleri piyasaya sürülmeye başlandı. Aslında uzun yıllardır var olan bu sistem 2020 yılında popülerleşti.
Kripto paraların temelinde ve mantığında bulunan blok zincir (blockchain) teknolojisinin aynısı NFT oluştururken kullanılıyor. Bu teknoloji sayesinde herhangi bir dijital varlık gerçek hayatta olduğu gibi saklanıp korunabiliyor. Başka bir ifadeyle söz konusu olan dijital varlık sadece sahibine ait olacak şekilde şifreleniyor. Kişiye özel kriptografik token türü olan NFT’nin eşsiz ve kopyalanamaz oluşu onu türünün tek örneği yapıyor. Başka bir ifadeyle aslında cüzdanınızda bulunan 50 TL’yi kolayca bir diğer 50 TL ile değiştirebilirsiniz. Kağıt paraların üzerinde bulunan seri numaralar 50 TL’nin değerini hiçbir zaman düşürmez. Ancak bir NFT eşsizdir, satın alınan bir tokenin dünya üzerinde başka bir örneği yoktur.
NFT ile oluşturulan bir sanat eseri, özüne uygun olarak dijital pazar yerlerinde satılıyor. Blok zincir tabanlı dijital varlıklar OpenSea ve NiftyGateway gibi platformlarda satılıyor. OpenSea’de sanat eserleri dışında başka blok zincir tabanlı dijital gerçeklikler de satışa sunuluyor.
NFT sanatçıları arasında en dikkat çeken isim hiç kuşkusuz Beeple takma isimli Mike Winkelmann. Onu ünlü yapan durum ise eserinin rekor bir fiyata satılmasıdır. Londra’da bulunan Christie’s Müzayede Evi’nde Beeple’ın dijital sanat eseri tam 69,4 milyon dolara alıcı buldu. Winkelmann’ın “Everydays: The First 5,000 Days” isimli kolaj çalışması şu ana kadar en pahalı NFT olma özelliğini taşıyor. Kolaj çalışmasında Donald Trump gibi siyasi liderlerden Mickey Mouse gibi çizgi film karakterine kadar çok farklı çizimler yer alıyor. Jpg formatında olan bu çalışma, bir müzayede evinde satılan ilk dijital eser olarak tarihe geçti. Öte yandan müzayede evi, açık artırmayı tam 22 milyon kişinin canlı izlediğini açıkladı.
NFT sanatçıları arasında bir diğer ünlü isim “Fewocious” lakaplı 18 yaşındaki bir vizyonerdir. Muhteşem dijital eserler yaratan Fewocious, NFT dünyasında hızla ilerleme kaydediyor. Dijital sanata 13 yaşında başlayan Fewocious, Beeple’dan sonra en ünlü sanatçı kabul ediliyor.
Kripto sanatıyla dikkat çeken bir başka NFT sanatçısı, Türkiye’den Murat Pak’tır. Ödüllü 3D motion tasarımcısı Murat Pak’ın blok zincir tabanlı eserleri, milyonlarca dolara alıcı buluyor. Pak’ın eserleri açık artırma usulü dijital pazar yerlerinde satışa sunuluyor. Dünyanın pek çok ülkesinden teklif alan Pak, sektörün parlayan yıldızı olmuş durumdadır.
Dünyadaki en önemli NFT sanatçıları arasında ise “Trevorjonesart” ve “Maddogjones” lakaplarıyla bilinen isimlerdir. Bu isimlerin bu kadar popülerleşmesindeki temel neden eserlerinin yüzlerce dolara satılmasıdır.
