İntifa hakkı nedir? Tapuda intifa hakkı
Türkçede bazı kelimeler hem halk arasında kullanılan günlük konuşma dilinde hem de farklı bazı alanlarda yer alabilir. Arapça kökenli olan ve asılanma anlamına gelen intifa kelimesi de hem günlük konuşma dilinde hem de hukuk alanında yeri olan bir kelimedir. Başka kelimeler ile bir araya gelerek yeni anlamlara karşılık gelen kelimeler de üretilir. Peki, intifa hakkı nedir?
İntifa kelimesi Türkçe Sözlükte ve Türk Dil Kurumu yayınlarında tanım olarak asılanma, yararlanma anlamlarının karşılığı olarak yer almaktadır. Hukuk dilinde de kullanılır. Hukuk dilinde resmîyet kazanan bu kelime daha çok intifa hakkı olarak geçer ve kanun maddelerinde yer alan bazı durumları ifade eder.
İntifa hakkı nedir?
İntifa hakkı ne demek sorusunun kelime olarak karşılığı “yararlanma hakkı”dır. Hukuk dilinde kullanılan bu ifadenin tam açılımı ise şu şekildedir:
Başkasına ait olan bir eşya, mal varlığı ya da hak üzerinde belli bir kişiye tüm bunlardan tam yararlanma hakkı sağlayan ve ayni olan bir haktır.
Bu hakkın kurulması ile malik olan kişi eşyanın öz değerini kendinde tutabilir ve buna karşılık olarak tüm eşyalardan ya da haklardan elde edilecek olan yararlar da belirlenen bu kişiye tahsis edilir.
İntifa hakkı nasıl kaldırılır?
Kişiye verilen intifa hakkının konusu herhangi bir taşınır ya da taşınmaz, mal varlığı ya da hak olabilir. Kanunlar bu noktada bir sınırlama getirmemiştir. Bu hakkın temel olan özeliği ise hak sahibinin ayrılmaz bir parçası olarak kabul edilmesidir. Mirasçıya geçemez bir haktır ve başkasına devri de yapılamaz. İntifa hakkının verdiği yetkiler şunlardır:
- Konu edileni kullanma yetkisi
- Konu edilene zilyet olma yetkisi
- Konu edilen malın tüm gelirlerini ve de ürünlerini alabilme yetkisi
- Konu edileni yönetme yetkisi
Bu hakkı kazanabilmek için gerekli olan şartlar malın ya da eşyanın türüne göre değişebilir. Çoğunluk olarak taşınmazlar üzerine sahip olunan bir haktır ancak başka şeyler de söz konusu olabilir.
Tapuda intifa hakkı nasıl kaldırılır?
Devir ya da miras yolu ile aktarma durumu olmayan intifa hakkı kaldırılabilir. Sınırlı ayni olan bu hak için taşınmazlarda tapuya tescil işlemi yapılmalıdır. Eğer intifa hakkı kaldırılma isteniyorsa mahkeme kararı alınmalıdır. Malik tarafından açılması gereken dava sonrası bu hakkın sonlandırılabilmesi mümkün olabilir.
Tapuda intifa hakkı kurulduğu zaman gayrimenkule malik olan kişi ya da kişilerin hakkı ya da eşyaya ait öz değeri kendinde tutma hakkına sahip olur. Hisseli tapuda intifa hakkı durumu söz konusu olduğu zaman 3 parçaya bölünen taşınmazın 2 payı intifa hakkı kabul edilir. Mirasta intifa hakkı devri gerçekleştirilemez. Noterde intifa hakkı kurulması için sözleşmeler yapılamaz. Bu işlemin tapu dairelerinde yapılması gerekir.
