İran’a helal internet için dev filtre geliyor

İnternete sert sansürler uygulayan İran, bir adım öteye geçerek kendine özel internet kurma çalışmalarını hızlandırdı. Rejim, ülkeyi dünyanın geri kalanından ayıracak bu internet filtresinin İslami değerlerin korunmasını sağlayacağını söylüyor. İran politikasını yakından tanıyanlar rejimin bu proje ile internetin kontrolü için verdikleri mücadeleyi yakın zamanda tamamlayacağını söylüyor. 2009 seçimlerine itiraz eden muhalefetin, sert müdahaleleri internet sayesinde dünyaya duyurmasının projeyi hızlandırdığı düşünülüyor.

**Önce yüzde 60 etkilenecek**

İran İletişim Bakanı Reza Bagheri şubat ayında, ülkenin yüzde 60’ının çok yakında dünyanın geri kalanından ayrı bir internet ağı kullanmaya başlayacağını, iki yıl içinde bunun tüm ülkeye yayılacağını söylemişti. Cumhurbaşkanı yardımcısı ve Türkiye Özel Temsilcisi olan Ali Ağa Muhammedi ise bu hafta ulusal internetin “Müslümanların daha etik ve ahlaki bir seviyede olmasını sağlayacak tamamen helal bir ağ” olacağını belirtti. Muhammedi, ‘helal internetin’ önce normal internetle bir arada olacağını, daha sonra tüm İran’ın sadece bu interneti kullanacağını söyledi. Bankaların, büyük şirketlerin ve bakanların normal ağa erişimi devam edecek. Aynı zamanda İran birkaç ay içinde Microsoft’un Windows’unun yerini alacak kendi işletim sistemini çıkaracak, tüm bilgisayarlarda bu kullanılacak.

**15 bin site yasaklı**

İran 1990’larda Ortadoğu’da interneti kullanmaya başlayan ilk Müslüman ülke olmuştu. Bölgede ise İsrail’in ardından ikinciydi. Bugün 100 kişiden 11’inin internet kullandığı ülkede 15 bin’den fazla site yasaklandı. İran’a özgü internet fikri ise 2005 yılında Mahmud Ahmedinecad’ın cumhurbaşkanı olması ile gündeme geldi. 2008 yılında altyapı çalışmaları için 1 milyar dolar bütçe ayrıldı. Ulusal internet uygulamaları Myanmar ve Küba’da bulunuyor, Kuzey Kore ise benzer bir sistem hazırlıyor. Küba’da turistler ve yerli halk için iki ayrı internet ağı bulunuyor.