İran'ın eski Cumhurbaşkanı Haşimi Rafsancani hayatını kaybetti

Eski İran Cumhurbaşkanı ve Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi (DMTK) Başkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani, kalp krizi nedeniyle 82 yaşında hayatını kaybetti.

Kalp rahatsızlığı sebebiyle akşam saatlerinde acilen hastaneye kaldırılan DMTK Başkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani, kalp krizi nedeniyle vefat etti.

Rafsancani'nin vefatı sebebiyle ülkede 3 gün yas ilan edildi.

İran İslam Devrimi kurucu liderlerinden olan Rafsancani, devrim süresince ülkedeki liderlik makamı dışında hemen hemen tüm kilit pozisyonlarda görev yapmıştı.

Haşimi Rafsancani Kimdir?

İran'ın Kirman ilindeki Rafsancan'da 25 Ağustos 1934'de doğdu. Fakir bir fıstık-çiftçisi ailenin oğluydu. 1948'de din eğitimini sürdürmek için Şiilerin kutsal kenti Kum'a gitti. 1958'de Ruhullah Humeyni'nin müridi oldu; zamanla Şiiler arasında Ayetullah'lıktan sonraki en yüksek ikinci derece olan hüccetülislam mertebesine yükseldi. Humeyni gibi o da Şah Muhammed Rıza Pehlevi'nin modernleşme programına karşı çıktı. Humeyni 1964 yılında sürgüne gönderilince ülkede Humeyni için yardım toplayanların önderliğini üstlendi. 1975-78 arasında solcu teröristlerle ilişkisi olduğu ileri sürülerek yargılandı ve hapis cezasına çarptırıldı.

Haşimi Rafsancani, Şahın devrilmesinden sonra 1979'da Humeyni İran'a dönünce onun önde gelen yardımcılarından biri oldu. İslami Cumhuriyetçi Parti'nin kuruluşunda önemli rol oynadı. Devrim Konseyi'nde görev aldı. Devrimin ilk yıllarında içişleri bakanlığını üstlendi. 1980'de meclise seçildi ve meclis başkanlığına getirildi. Dokuz yıl boyunca meclis başkanı olarak görev yaptı ve zamanla İran'ın ikinci güçlü kişisi konumuna geldi. İran-Irak Savaşı (1980-1988) sırasında etkili rol oynadı.Ağustos 1988'de savaşı sona erdiren ateşkesi kabul etmesi için Humeyni'yi ikna etti.

Haziran 1989'da Humeyni'nin ölümünden sonra temmuzda oy çoğunluğuyla İran cumhurbaşkanı seçildi. Daha önce pek etkili olamayan yürütme organının yetkilerini artırarak güçlendi. Pragmatik bir politika izleyerek sertlik yanlısı İslamcılara karşı başarı kazandı. İran'ın uluslararası ilişkilerde yalnızlığa itilmesini önlemeye çalıştı. Savaştan çıkan ülke ekonomisini canlandırmak için yabancı sermaye yatırımlarından ve özel girişimden yararlanmak stratejisine uygun olarak, Avrupa'yla ilişkileri yenilemeye çalıştı. 1993'te, oy oranı düşmekle birlikte, yeniden cumhurbaşkanı seçildi.

2005 yılındaki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ilk turda daha fazla oy almasına rağmen, ikinci turdaki rakibi Mahmud Ahmedinejad'a geçilerek, yenildi. Haşimi Rafsancani, İran İslam Cumhuriyeti Düzenin Yararını Teşhis Konseyi Başkanlığını yürütüyordu.