'iş Gücü Piyasası' Engelliler Açısından Analiz Edildi

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Gazi Alataş, "Bizim engellilerle ilgili temel bakış açımız, engellilerin ayakları üstünde durmasını sağlamak ve onları toplumun içine katmak. Onlara maddi destek sağlayıp kenarda oturmalarını beklemek yardım kültürü olabilir ama bizim için kesinlikle yeterli değil" dedi.

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen 'İşgücü Piyasasının Engelliler Açısından Analizi Araştırma Projesi'nin sonuçlarını konu alan toplantı Dedeman Otel'de gerçekleştirildi. Toplantıya Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Gazi Alataş, Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Dr. Aylin Çiftçi, Prof. Dr. Metin Özuğurlu ve Doç. Dr. Nihal Mamatoğlu katıldı. Alataş, yaptığı konuşmada, genel olarak bakışlarının engellilik ile ilgili olan algıyı değiştirmek olduğunu belirterek, "Bizim engellilerle ilgili temel bakış açımız; engellilerin ayakları üstünde durmasını sağlamak ve toplumun içine katmak. Çünkü, onlar belli bir miktar para verip kenarda oturmalarını beklemek yardım kültürü ama bizim için kesinlikle yeterli değil" dedi. Genel olarak bu algının değiştirilmesinden yana olduklarını söyleyen Alataş, bunun kamuda ve özel sektördeki istihdamla olabileceğini ifade etti. Alataş, "Kotayla ya da zorunlulukla yapılan işler çok da içimize sinen işler değil. Gönül ister ki; aslında bu zorunlulukları ve kotaları koymadan istihdamı sağlayalım ama maalesef yerleşik bir kültürü değiştirmek için 'kota koymak ya da başka zorlayıcı faktörleri çalıştırmak' gerekebiliyor" şeklinde konuştu. Bir süre daha bu uygulamaya devam edeceklerine işaret eden Alataş, asıl geçmek istedikleri şeyin bu kotalara ihtiyaç duyulmadan teşvik metodunu daha çok kullanarak engelli istihdamını artırmak olduğunu dile getirdi.

Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Çiftçi ise, istihdamla ilgili çalışmaların iki ana başlık üzerinden gittiğini belirterek, bunlardan birinin 'kamuda istihdam' bir diğerinin ise 'özel sektörde istihdam' olduğunu söyledi. Kamuda istihdam için 2012 yılında Özürlü Memur Seçme Sınavı'nın (ÖMSS) gerçekleştirildiğini hatırlatan Çiftçi, 60 bin kişinin sınava girdiğini, 60 bin kişinin de kuraya başvuran kişiyle birlikte toplamda 120 bin başvurunun olduğunu bildirdi. Çiftçi, ikinci bir yerleştirmenin daha yapılacağını anlatarak, bunun da başvurularının yarın başlayacağını ve 8 Mart'a kadar devam edeceğini ifade etti.

Özel sektörde 20 bin civarında istihdam açısından imkan olduğunu söyleyen Çiftçi, "Bu imkan en hızlı şekilde olumlu neticelere döndürülmeye çalışılıyor. Bu araştırma aslında özel sektörde işverenlerin engelli istihdamına bakışını ortaya koyan, algıyı ve verimliliği işveren gözünden değerlendiren çok yol gösterdi" dedi.

'İşgücü Piyasasının Engelliler Açısından Analizi Projesi' kapsamında, Türkiye genelinde 50 ve daha fazla işçi çalıştıran, çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren işverenlerin, engelli istihdamına bakışları, engelli istihdamına yönelik tutumları, ihtiyaç duydukları meslekler ve bu mesleklerde engelli çalıştırmaya ilişkin düşünceleri, engellileri istihdam etme sürecindeki beklentileri, sorunları ve çözüm önerileri araştırıldı. Türkiye çapında 2 bin 573 işyeri üzerinden yürütülen saha çalışmasında işveren ya da işveren temsilcilerinden yüz yüze görüşme tekniği ile derlendi. Proje kapsamında, Türkiye genelinde 50 veya daha fazla işçi çalıştıran bin 628 özel sektör yetkilisi ile görüşüldü.

Araştırmaya göre, iş yeri temsilcilerinin yüzde 27'sinin 'iş yerinde fiziki koşulların özürlü istihdamına tamamen uygun olmadığı', yüzde 43'lük bir kesimin ise 'büyük ölçüde uygun' seçeneğini tercih ettiği bildirildi. Zihinsel özürlülerde tercih edilmeme oranı yüzde 70'e ulaşırken, bu oranı yüzde 60'a varan oranla ruhsal ve duygusal özürlü grubu takip ediyor.