İsmail Öz’den hal yasası’na tepki

Uzun süredir gündemde olan ve 1 Ocak 2012 tarihinde resmen yürürlüğe girmesi beklenen yeni hal yasası ile ilgili konuşan Antalya Semt Pazarcılar Odası Başkanı İsmail Öz, yeni yasada olması gereken yeniliklerin dışında uygulanabilirliği oldukça zor olan hususlar olduğunu söyledi.

TÜKETİCİ UCUZ YİYECEK AMA..

Yeni Hal Yasası’nın 1 Ocak 2012 tarihinde yürürlüğe girmesi ile birlikte “Pazarcı esnafının direkt tarladan ve üreticiden mal alabileceği, bu sayede meyve ve sebzenin yüzde 25 daha ucuza satılacağı belirtilirken, Antalya Semt Pazarcılar Odası Başkanı İsmail Öz, yasaya göre 2012 yılında sokak pazarlarının kapatılacak olması, pazarlarda esnafa kesilecek olan cezalar ve denetleme noktasındaki hususların yanında pazarda satılacak olan ürünlere izlenilebilirlik şartı getirilmesinin ve ayrıca toptan satışların hal dışında da satışının serbest olması ile alışveriş merkezlerinin devreye girmesinin sıkıntılara yol açacağını kaydetti.

DENETİM NOKTASI SORUN

Sokak pazarlarının kaldırılmasının Antalya gibi üreticinin kapısının önünde satış yaptığı bir ilde sorun oluşturacağını küçük beldelerde buna aykırı davranan pazarcıya ceza kesilmesinin akla mantığa aykırı olacağını vurgulayan İsmail Öz, aykırı davrananlara yönelik kesilecek 17 Bin TL’ye varan cezanın ise caydırıcı olabileceğini ancak tahsilatı noktasında sorun oluşturacağını kaydetti. Şehirlerde belediyelere denetim noktasında büyük işler düştüğünü de işaret eden Öz, “6-7 bin pazarcının olduğu kentte ortalama her pazara 4 zabıta düşecek kadro sıkıntısının olduğu belediyelerde zabıta birimleri yetersiz kalacaktır” dedi.

AVM’LER FİYATLARI TAYİN EDECEK

Daha önce sadece sebze ve meyve hallerinde yapılabilen toptan satışların, hal dışında da serbest bırakıldığını, bunu kabul etmelerinin mümkün olmadığını vurgulayan İsmail Öz, ''Bu kanun, toptan satışların hal dışında da yapılabilmesine imkan sağlıyor. Ürün takip sistemi oluşturulmadan, zirai ve mali denetim sistemi geliştirilmeden bu uygulamaya geçilmesi ileride tekelleşmeye neden olacaktır. Bundan da rantiyeciler, güç sahibi olanlar gelir sağlayacak. Bu durumda da fiyatları belirlemede haldeki komisyoncular değil de büyük tüccar ve süpermarketler etkili olacağı için sebze ve meyve fiyatları artacak” dedi. Öz sözlerini şöyle sürdürdü

“Yaş meyve ve sebze piyasalarında tüketici fiyatlarının oluşumu büyük alışveriş merkezlerine bırakılacak. Başlangıçta optimum düzeylerde oluşumu muhtemel gözüken tüketici fiyatları, esnafın piyasa dışına itilmesi sonucu zamanla oligopol piyasalarına dönüşecek alım-satım ortamlarında büyük mağazaların dayatmasıyla çok kısa sürede yükselişe geçecektir. Rekabetin kalmadığı bir ortamda tüketici fiyatları artık doğrudan doğruya, hakim durumdaki büyük mağazalar tarafından belirlenecektir. Bu kanunla birlikte, çok kısa bir süre içerisinde esnafımız, büyük hiper ve grosmarketlerin çalışanı olacak, tarım kesimindekiler ise kendi tarlasında bu büyük mağazaların sözleşmeli işçisi konumuna düşeceklerdir

Ürün izlenilebilirliği hususuna da değinen İsmail Öz, yeni düzenleme ile pazarcıların komisyoncuların yapacağı işi sırtlamak zorunda bırakılacaklarını vurguladı. Öz, “Pazarcının temin ettiği ürünü kimden aldığı, ürünün ne zaman üretildiği, ürün üzerinde hangi ilaç kullanılmış ne zaman ilaçlama yapılmış şeklindeki barkod sistemi uygulaması bize göre pazarcıya eziyet etmekten başka bir şey değil. Toptancı Hali’ndeki komisyoncuların bile yapamayacağı sistemi pazarcıya yüklemeye çalışıyorlar” şeklinde konuştu.