Prof. Dr. Ercan Baştu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tıpta kök hücre uygulamalarıyla ile ilgili çalışmaların yılladır devam ettiğini, farklı hastalıkları olan çok sayıda kişinin ise büyük bir umutla bu çalışmaların sonuçlanmasını beklediğini söyledi. Bunlardan birinin de kısırlık tedavisi görmesine rağmen bir türlü başarı elde edemeyen çiftler olduğuna işaret eden Baştu, tüp bebek tedavisiyle ilk doğan bebeğin bugün 40 yaşında olduğunu hatırlattı.
Prof. Dr. Baştu, o günden beri tüp bebek tedavisinin başarısını artıracak pek çok yöntemin geliştirildiğini ifade ederek, bunların en önemlilerinin ise yumurta içine sperm enjeksiyonu (ICSI) ve gelişen embriyolarda transfer öncesi genetik test yapılması olduğunu kaydetti. Yumurtalık rezervi düşük olan kadınlarda, tüp bebek tedavisinin defalarca tekrarlanmasına rağmen yumurta bulunamayıp başarı elde edilemediğini dile getiren Baştu, bundan dolayı da kök hücre çalışmalarına başlandığını aktardı.
Baştu, kök hücrede ilk insan denemelerinin 2016'da Mısır'da gerçekleştirildiğini, daha kapsamlı ilk çalışmanın ise geçen yıl İspanya'da yapıldığını ifade etti.
İspanyol bilim insanlarınca yapılan çalışmaya ilişkin bilgi veren Prof. Dr. Baştu, şunları kaydetti:
"Kadın doğum dalının uluslararası en değerli dergilerden biri olan 'Fertility and Sterility' dergisinde yayımlandı. Yapılan çalışmada, zayıf veya hiç yumurtalık (over) cevabı olmayan 17 hastada, kendi kemik iliğinden alınan kök hücre, yumurtalıklarına yerleştirildi. Amaç, tüp bebek tedavisine cevap vermeyip yumurta oluşmayan bu hastaların sessiz (uyuyan) yumurtalarının uyandırılması, canlanmasıydı. Çalışmayla büyük başarı elde edildi. İspanya'da gerçekleştirilen çalışma kapsamında yumurtası az veya hiç olmayan 17 çifte kök hücre tedavisi uygulandı. Bu 17 kişide kök hücre tedavisi sonrası yumurta elde edildi ve 5 kadından 3'ü kendiliğinden, 2'si ise tüp bebek tedavisiyle gebe kalıp çocuk sahibi oldu. Burada altı çizilmesi gereken nokta, çalışmaya dahil edilen 17 hastanın yıllardır kısırlık şikayeti olması ve defalarca başarısız tüp bebek tedavisi görmüş olmalarıdır. Hastalarda ayrıca yumurta oluşumu zayıftır ya da hiç cevap vermeyen yumurtalıklara sahiptir. Bu sebeple bu çalışmada elde edilen hamilelik oranı oldukça kayda değerdir. Biz de yöntemi ülkemizde de tüp bebek tedavisine zayıf yumurtalık cevabı veren hastalarımızda uygulamaya başlayacağız."
Kök hücre tedaviden iki hafta sonra, kısırlık tedavisinde kanda yumurta kapasitesini anlamak için bakılan hormon seviyelerinden biri olan "AMH" seviyesinin çalışmaya katılan hastaların yüzde 81,3'ünde yükseldiğini, tedavisi sonrası hamilelik oranının ise yüzde 33,3 olduğunu vurgulayan Baştu, tüp bebek tedavisine zayıf yumurtalık cevabı veren hastalarda tedavinin uygulanabileceğini kaydetti.
Prof. Dr. Baştu, "Kök hücre tedavisi yumurta sayısı azalmış ve erken menopoza girmiş kadınlarda uygulanmaya başlandı. Daha kapsamlı bilimsel çalışmalar yapılarak bu tedavi yöntemi geliştiğinde tüp bebek tedavisinin defalarca başarısız olduğu hastalarda hamilelik elde edilebilir. Böyle bir gelişme tüp bebek tedavisinin tarihine bakıldığında en önemli mihenk taşlarından biri haline gelip, tüm dünyada milyonlarca başarısız tüp bebek tedavisi sonrası çaresiz kalmış hastaya hamile kalmaları için umut ışığı olabilir." diye konuştu.
PRP tedavisinin kök hücre tedavisi olmadığını vurgulayan Baştu, kök hücre tedavisinin çok daha kapsamlı ve direk hedefe yönelik bir yaklaşım olduğuna işaret etti.
Baştu, "PRP tedavisinde hastadan alınan kandan, trombosit bakımından zengin bir plazma elde edilir. Kök hücre ise hastanın kanından özel bir teknikle ayrıştırılarak veya direk kemik iliğinden alınarak laboratuvar ortamında hazırlanarak yumurtalığa yerleştirilir. Amaç, kök hücrenin yumurtalıkta var olan ancak sessiz yumurtaları direk olarak etkilemesi ve canlandırmasıdır." dedi.
