İspanyol Arkeolog Ertuğrul'un Kitabını Yazdı

Yaşar ANTER / BODRUM (Muğla), (DHA)- BODRUM'da yaşayan 45 yaşındaki İspanyol arkeolog Dr. Berta Lledo, 1890 yılında Japonya'dan dönerken batan Ertuğrul Firkateyni'nin kitabını yazdı. 2008 yılında başlayan Ertuğrul Firkateyni Projesi'nin direktörlüğünü de yürüten Lledo, batıktan çıkartılan yaklaşık 8 bin 300 buluntu ve eserin konservasyonu, restorasyonu ve sergilenmesi aşamasını anlattığı 648 sayfalık kitabında, toplam 343 belge ve fotoğrafa yer verdi. Lledo, İspanya'da 100 adet basılan kitabının Türkiye'de çıkması için girişimlere başladı.
İspanya'nın Alikante Üniversitesi'nde araştırma görevlisi olan arkeolog Dr. Berta Lledo, 1992 yılında Muğla'nınh Bodrum ilçesine gelerek ilk olarak ünlü sualtı arkeoloğu ve arkeolojinin babası olarak bilinen ABD'li Prof. Dr. George Bass ile Serçe Limanı Batığı'nda çalıştı. Burada Türk kaptan Tufan Turanlı ile tanışan Lledo, 1999 yılında evlenip, Türkiye'ye yerleşti. İki çocuk annesi Lledo, Japonya'dan dönerken batan Ertuğrul Firkateyni'nin 126 yıldır sualtındaki batığıyla ilgili 2008 yılında başlatılan projede direktör olarak yer aldı. Lledo, 126 yıl önce Japonya'nın Kuşimoto beldesi açıklarında batan firkateynde yaptığı araştırma, inceleme ve derlemeleri doktora tezi olarak verdi. Bunu bir adım daha öteye taşıyan Lledo, doktora tezini 'Ertuğrul Firkateyni-Japonya'da Bir Osmanlı Batığı' adı altında kitaba dönüştürdü. Bu konuda bugüne kadar hazırlanan en geniş kapsamlı kitaplarından biri olan eserinde Lledo, Ertuğrul Firkateyni batığından çıkartılan yaklaşık 8 bin 300 buluntu ve eserin konservasyonu, restorasyonu ve sergilenmesi aşamasına yer verdi. Lledo, Japonya'da yaptığı incelemelerden elde ettiği tarihi bulgular ile belgeleri de kitabına taşıdı. 648 sayfalık, içinde toplam 343 belge ve fotoğrafın bulunduğu kitap, ilk olarak İspanya'da 100 adet basılıp, ücretsiz olarak dağıtıldı. İspanyol basını Lledo'nun kitabına sayfalarında geniş yer ayırdı. Lledo, 8 yılda hazırladığı bilimsel bir kaynak olan kitabının Türkiye'de de basılması için haklarını Kütür ve Turizm Bakanlığı ile Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'na verip, tüm gelirinin devlet kurumlarının öngördüğü bir yere bağışlanması için girişimlerde bulunduğunu da bildirdi.
KİTABINI ERTUĞRUL FİRKATEYNİNDE ŞEHİT OLANLARA ADADI
Kitabıyla ilgili hiçbir maddi beklentisi olmadığını belirten Arkeolog Dr. Berta Lledo, "Araştırmalarımı yaparken 1890 yılındaki bir felaket ile başlayan ve günümüzde çok anlamlı ve saygın bir dostluğa dönüşen Türk-Japon ilişkileri ile Ertuğrul Firkateyni hakkında bugüne kadar okyanusun derinliklerinde kalan eserlerin nasıl gün ışığına çıkarıldığını ve Osmanlı askerlerinin hangi şartlarda 11 bin kilometre uzaklıktaki bir ülkeye seyahat ettiklerini Türk kamuoyu ile paylaşmayı amaçlamıştım. Çünkü bu kitabım, denizcilik liseleri, yüksekokulları ve askeri okullarda tüm denizcilerin bilmesi gereken ve geleceğin denizcilerine ışık tutacak bir bilimsel çalışma olarak hazırlandı. Kitabı, araştırmalarımı yaparken hayran kaldığım Osmanlı'nın binlerce kilometre uzakta şehit olan askerlerine adıyorum" dedi.
Lledo, kitabında Osmanlı askerlerinin 1890 yılında Japon İmparatoru Meiji'yi ziyarete giderken uğradıkları Hindistan'ın Bombay şehrinde Ertuğrul Firkateyni Bando Takımı'nın verdiği konser fotoğrafının da yer aldığını belirtip, "Bu askerlerin bilinen en son fotoğrafı. Bu nedenle çok önemli. Ayrıca kitabımda, felaketten kurtulan Osmanlı askerlerinin Wakayama Eyalet Hastanesi'nde sağlık personeli ile birlikte aynı yıl çekilen fotoğrafları da bulunuyor" diye konuştu.

FOTOĞRAF