Hizmet akdiyle bir iş yerinde çalışmakta olan ve istek, sağlık, yetenek, yeterlilik gibi konularda herhangi bir eksikliği olmamasına rağmen ve bir kastı olmaksızın işini kaybeden sigortalı vatandaşların, işlerini kaybetmeleri sebebiyle uğradıkları gelir kaybını belli bir süre için, bir miktar karşılama amacıyla verilen işsizlik maaşı, işsizlik sigortası kapsamında geçici destek olarak ödenir. Bu maaştan her vatandaş yararlanamaz. Belirli şartlara uygun olan vatandaşlar İŞKUR’a online olarak ya da dilekçe ile başvuru yapmaları halinde başvuruları onaylandıktan sonra işsizlik maaşı alabilirler. Peki işsizlik maaşı hesaplama nasıl yapılır? İşte detayları...
İşsizlik maaşı almaya hak kazanan vatandaşlar, bu maaşa ek olarak maaşın ödendiği süre boyunca çeşitli haklara da sahip olurlar. İşsizlik ödeneği alınan zaman dilimi boyunca, genel sağlık sigortası kapsamına alınan vatandaşların, bakmakla yükümlü olduğu kişiler de bu sigorta kapsamında güvence altına alınır ve devlet kurumlarındaki sağlık hizmetlerinden avantajlı bir şekilde faydalanabilirler. Ayrıca bu ödenekten yararlanan vatandaşlar, İŞKUR'un düzenlediği mesleki geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimlerine katılabilirler.
İşsizlik maaşı için ilk olarak sigorta hizmet dökümü kontrol edilmeli. Bu maaşı hesaplama için, işsiz kalmadan önceki son 4 aydaki ortalama brüt kazancının yüzde 40'ına bakılır. İşsizlik maaşının çalışırken alının brüt ücretin yüzde 80'ini geçmez.
İşsizlik maaşı alabilmek için hizmet akdinin sonlandığı tarihten sonraki 30 günlük süre dilimi içerisinde İŞKUR’a bizzat giderek ya da internet üzerinden başvuruda bulunulması gerekir. Elden başvurularda kimlik belgesi, işten ayrılış bildirgesi ve işsizlik maaşı dilekçesi gibi belgelerin kuruma verilmesi şartı aranır. Şartların uygun olması durumunda vatandaşlar her ayın 5'inde kimlik belgeleri ile birlikte PTT şubelerine giderek işsizlik maaşlarını alabilirler. Ayrıca vatandaşlar, herhangi bir sebeple PTT'ye gidip maaşlarını çekemiyorlarsa vekalet verdikleri kişiler vekaletname ve kimlik belgeleri ile birlikte PTT şubelerine giderek ödenekten yararlanma hakkı bulunan vatandaşın adına parayı çekebilirler.
İşsizlik maaşı alan vatandaşların maaşlarını 6 ay içerisinde PTT'den çekmeleri gerekir. Eğer 6. ayın son gününde de bu paralar vatandaş tarafından çekilmezse PTT, işsizlik maaşı parasını İŞKUR'un emanet hesaplarına gönderir. Emanet hesaba gönderilen maaşın alınabilmesi için vatandaşın İŞKUR'a dilekçe ile müracaat etmesi gerekir.
Vatandaşlar son 3 sene içerisinde yatırılan işsizlik prim günüyle doğru orantılı şekilde artan sürelerde işsizlik maaşı alırlar. Son 3 sene içerisinde 600 günlük primi yatırılan vatandaşlar 6 ay boyunca bu ödenekten faydalanırken 900 günlük primi ödenenler 8 ay, 1.080 günlük primi ödenenler ise 10 ay boyunca işsizlik ödeneğinden yararlanır.
İŞKUR’un internet sitesi üzerinden işsizlik maaşına başvuru yapmak için öncelikle bu bölümün en altında yer alan bağlantıya tıklayarak ilgili sayfayı açın.
"İş Arayan" başlığı altındaki "Giriş" butonuna tıklayın. Eğer sisteme henüz üye olmadıysanız önce "Üye Ol" butonuna tıklayıp üyelik işlemlerini tamamlamanız gerekir.
İlgili boşluklara T.C. kimlik numaranızı ve İŞKUR şifrenizi yazdıktan sonra sisteme giriş yapabilirsiniz.
Eğer şifrenizi hatırlamıyorsanız “Şifremi Unuttum” seçeneğine tıkladıktan sonra T.C. kimlik numaranızı ve sizden istenen kimlik bilgilerini girdikten sonra e-posta adresinize ya da cep telefonunuza gönderilen onay kodunu girerek yeni bir şifre belirleyebilirsiniz.
“e-Devlet ile Giriş” butonunu kullanarak sisteme e-Devlet parolası, internet bankacılığı, mobil imza, elektronik imza ya da T.C. kimlik kartı opsiyonlarından birini tercih ederek de giriş yapmanız mümkündür.
Sisteme girdiğinizde karşınıza çıkan "Bireysel Kullanıcı" ekranındaki "İşsizlik Ödeneği Başvurusu" yazısına tıklayın.
Bilgilendirme, haklar ve yükümlülüklerin yer aldığı bilgilendirme metnini okuduktan sonra şartları kabul etmeniz halinde sol alt tarafta yer alan kutucuğu işaretleyerek işleme devam edebilirsiniz.
"Kişi ve Talep Bilgileri" başlıklı aşamaya geldiğiniz zaman ilk sıraya T.C. kimlik numaranızı girin. İkinci boşluğa ise çalışmanızın sona erdiği tarihi (hizmet akdinizin feshedildiği tarih) yazın.
Bu bölümde ise sistemde kayıtlı olmaması durumunda adres bilgilerinizi doğru bir şekilde girmeniz gerekir. Eğer iletişim ve adres bilgileriniz sistem tarafından otomatik olarak yazılmış ise bilgilerin doğruluğunu kontrol etmek durumundasınız. Bir yanlışlık varsa "Adres bilgilerini güncelle" butonunu kullanarak bilgilerinizi güncelleyebilirsiniz.
İşlemleri gerçekleştirdikten sonra sayfanın altında yer alan “İleri” butonuna tıklayın.
Bu aşamada ise işveren bilgilerini girmeniz gerekir. Ayrıldığınız iş yerinin ilini ve ilçesini seçip "Kaydet" butonuna tıklayın.
Adımın tamamlanmasıyla birlikte işsizlik ödeneği talep dilekçeniz sisteme kaydedilmiş olur. İŞKUR tarafından yapmış olduğunuz işsizlik ödeneği başvurusu kontrol edilir ve işlemlerin tamamlanmasıyla birlikte sistemde kayıtlı olan cep telefonu numarasına bir mesaj gönderilir. Eğer başvurunuzun onaylandığı haberini alırsanız belirtilen tarihlerde maaşınızı PTT’den temin edebilirsiniz.
İŞKUR’un resmi internet sitesinden başvuru yapmak için TIKLAYINIZ
Bir vatandaşın işsizlik sigortası kapsamında işsizlik maaşı alabilmesi için aşağıdaki şartlara uygun olması gerekir:
İlk maddeden de anlaşılacağı üzere işinden kendi isteğiyle ayrılan ya da iş yerinde sergilediği hatalı bir tutum veya ortaya koyduğu kusurlu bir iş yüzünden işten çıkarılan vatandaşlar işsizlik maaşından faydalanamazlar. Çalışan kişinin işini kendi isteği ve kusuru dışında kaybetmiş olması gerekir. Örnek vermek gerekirse vatandaş, iş yerinin iflas etmesi ya da bir kusuru olmadığı halde iş yeri tarafından işten çıkarılması halinde (diğer şartların uygun olması koşuluyla) işsizlik maaşı alabilir.
Ayrıca işsizlik maaşı almaya hak kazanan vatandaşlar aşağıdaki durumların gerçekleşmesi halinde İŞKUR'u dilekçe ile ya da ALO 170 hattını arayarak durumdan haberdar etmelidir. Aksi halde maaş haklarını kaybedebilirler. Bu durumlar şu şekilde sıralanabilir:
İşsizlik maaşından faydalanamayacak olanları şu şekilde sıralamak mümkündür: