İstanbul depremi yeni yapı teknolojilerine talebi artırdı

SELMA KASAP - İstanbul'da meydana gelen 5,8'lik depremin ardından, binanın temeli ile kolonları arasına yerleştirilerek deprem hasarını engellemeyi amaçlayan izolatör teknolojilerine yönelik talep arttı.

Türkiye'de izolatör sistemlerinin geliştiricilerinden inşaat mühendisi Uğurcan Özçamur, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Japonya'da, benzer deprem sönümleyici teknolojilerin çok yaygın olarak kullanıldığını söyledi.

Ar-Ge ekipleri ile Japonya'daki teknolojilere benzer şekilde deprem yalıtım sistemleri üzerine çalışma yaptıklarını bildiren Özçamur, "Sürtünmeli sarkaç tipi deprem yalıtım cihazları teknolojisini yüzde 100 yerli ve milli imkanlarla üretiyoruz." dedi.

Özçamur, kullanılan teknolojiye ilişkin şu bilgileri verdi:

"Binanın temeli ile kolonlar arasına yerleştirilen izolatörlerle deprem sırasındaki sarsıntılar, minimal düzeyde hissediliyor. Burada amaç, depremin olası zararlarını en aza indirmek. İzolatörlerle yapı 1 metreye kadar esnetilerek zeminden gelen sarsıntılar izole edilebiliyor. Deprem olduğunda zemine yerleştirilen cihazların hareketi sağlanıyor ve üstteki yapıya kuvvet aktarımını minimum seviyede tutuyor."

- 20'den fazla binaya kuruldu

Bu teknolojinin en çok, yapıların mimari aşamasında kullanıldığını aktaran Özçamur, "Türkiye'de bugüne kadar 20'nin üzerinde binaya bu sistemleri yerleştirdik." diye konuştu.

İzolatör sistemlerinin, yapıların proje özelliklerine göre sonradan da kolon ile temel arasına eklenebildiğini anlatan Özçamur, şöyle konuştu:

"Bu sistemimizi mevcutlara da uygulamak mümkün. İstanbul'daki Silivri depreminin ardından binalarını izolatör sistemleri ile güçlendirmek isteyen vatandaşlardan yoğun talep alıyoruz. Bu talepleri karşılamak için bugünlerde yoğun şekilde saha incelemelerine gidiyoruz. Vatandaşları, Kazan'daki fabrikamıza davet ediyoruz, testleri izletiyoruz."

Tarihi Zeynel Bey Türbesi'nin taşındığı yerde yeni bir temel inşa edildiğini belirten Özçamur, "Türbenin temelinin üzerine 8 izolatörümüz yerleştirildi. Böylece türbenin deprem güvenliğinde önemli bir kazanım sağlandı." bilgisini verdi.

Özçamur, teknolojilerinin İtalya'ya da ihraç edildiğini belirterek, bu ülkedeki 8 viyadüğe bu sistemi kuracaklarını söyledi.

- "Amaç, sarsıntının minimize edilmesi"

ODTÜ İnşaat Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ahmet Türer de sismik izolatörlerin, zeminle bina arasında esnek ya da düşük yatay rijitliğe sahip bir katman oluşturularak, deprem dalgalarının binaya etki etmesini engellemeye yönelik geliştirilmiş bir sistem olduğunu dile getirdi.

"Yer sallanırken, binaya bu sallantılar geçmez ya da az miktarda geçer. Tarihi yapılar da dahil olmak üzere depreme karşı zayıf olduğu bilinen yapılara uygulanabilir." diyen Türer, sismik izolatörlerin asıl önemli özelliğinin, deprem sırasında müze, hastane, telekominikasyon gibi hassas malzeme ya da hastaların bulunduğu yapılarda, bina içindeki sarsıntıların minimize edilmesini sağlaması olduğunu vurguladı.

Prof. Dr. Türer, dünyada farklı tip sismik izolatörler kullanıldığını belirterek, "Sürtünme sarkaç tipi sismik izolatörler, ülkemizde daha düşük maliyetli ve iyi kalitede üretilmektedir." dedi.