İşte Butto'nun siyasi hayatı

İSTANBUL (İHA) - Pakistan eski Başbakanı ve muhalif lider Benazir Butto, Ravalpindi'deki parti mitinginin hemen sonrasında düzenlenen bombalı ve silahlı saldırıda hayatını kaybetti.

Pakistan'da askeri cunta lideri Ziya ül Hak'ın 1988'de ölümünden sonra 1977'den beri gerçekleştirilen ilk serbest seçimleri kazanan Butto, ilk kez bir müslüman ülkenin kadın başbakanı sıfatını kazandı.

İki kez başbakanlık koltuğuna oturan Butto'nun hayatı, ailesinin de politikanın içinde olmasından dolayı siyasi kampanyalar ve mücadeleler ile geçti. Butto, 21 Haziran 1953 tarihinde, Karaçi'de Pakistan'ın önde gelen siyasi ailelerinden birinin kızı olarak dünyaya geldi.

16 yaşında lisans eğitimi için Harvard Radcliffe Üniversitesi'ne giden Butto, 1977'de İngiltere Oxford Üniversitesi'nden yüksek lisans diplomasını aldı. Butto, babası Zülfikar Ali Butto'nun başbakan seçilmesiyle Pakistan'a döndü. Ancak Ali Butto, seçimlerden kısa bir süre sonra gerçekleşen askeri darbeyle hapse mahkum oldu. Ali Butto, 1979'da askeri yönetimin lideri General Ziya ül Hak tarafından idam edildi.

Aynı yıllarda, birçok defa tutuklanan Butto, 1984 yılında yurtdışına çıkış iznini almadan önce, 3 sene boyunca ev hapsinde kaldı. Londra'da 2 erkek kardeşiyle birlikte yaşayan Butto, askeri diktatörlüğe karşı bir yer altı örgütü kurdu. 1985'te erkek kardeşinin cenazesini Pakistan'a geri getiren muhalif lider, hükümet karşıtı gösterilere katıldığı gerekçesiyle tekrar tutuklandı.

Ülkede, Butto'nun serbest bırakılıp Londra'ya geri dönmesinden kısa bir süre sonra olağanüstü hal kaldırıldı. Ziya karşıtlarının gösterilerinin başlamasıyla, Butto da Nisan 1986'da Pakistan'a döndü ve Ziya ül Hak'a istifa çağrısında bulundu. Butto bu arada, 1987 yılında çimento fabrikatörü Asif Ali Zerdari ile evlendi.
Askeri cuntanın şefi Ziya ül Hak'ın 1988'de ölümünden sonra Pakistan'da 1977 yılından beri ilk kez serbest seçimler yapıldı. Butto, Pakistan Halkın Partisi Genel Başkan Yardımcısı olarak katıldığı seçimlerde başbakan seçildi. 35 yaşında dünyanın en genç başbakanı ünvanını alan Butto, aynı zamanda Müslüman bir ülkede başa gelen ilk kadın lider oldu.

Sadece 2 sene süren ilk dönemde, yoğun yolsuzluk suçlamaları nedeniyle Devlet Başkanı Gulam İshak Han Butto'yu görevden aldı. Yeniden bir muhalefet kampanyası başlatan Butto, 1993 yılında bir kez daha başbakan olarak seçildi. Görevi süresinde tüm ülkeye elektrik getiren Butto, ülke çapında okullar inşa edilmesini sağladı. Açlık, evsizlik ve sağlık problemlerini öncelikli maddeler olarak ele alan eski başbakan, Pakistan'ın modernleşmesi için girişimlerde bulundu.
1993 yılında Butto yeniden seçildiyse de, 3 yıl sonra hükümet yine yolsuzluk suçlamaları nedeniyle Devlet Başkanı Faruk Leghari tarafından düşürüldü. Yüksek mahkeme de devlet başkanının kararını onayladı. Ancak Butto ve eşi Zerdari hakkındaki suçlamaların doğruluğu kesinleşmedi. Butto'ya yönelik eleştirilerin başlıca kaynağı, eski başbakanın ulusal reformları sonucu politik güçlerini yitirmeye başlayan Pencap bölgesindeki zengin toprak sahipleri ve bu bölgenin seçkinleriydi. Butto eski feodal yapıya karşı mücadele etti ve bu yapıyı Pakistan'ın istikrarı önündeki engel olarak niteledi.

1997'de yeniden seçilen Butto'nun kurduğu hükümet, askerler tarafından feshedildi. Butto'nun eşi hapse mahkum oldu ve 1999'da Pervez Müşerref'in devlet başkanı olması ile Butto bir kez daha sürgüne gönderildi. Butto 10 sene boyunca çocukları ile birlikte Londra ve Dubai'de yaşadı. Eski başbakan, sürgünde olduğu sürece bir yandan da Pakistan'da tekrar demokrasinin inşa edilmesi için çeşitli girişimlerde bulundu ve aynı kişinin iki dönemden fazla devlet başkanlığı görevinde bulunamayacağına dair anayasa değişikliğinin yapılmasını sağladı. Butto, yeniden başbakan seçilme ihtimalinin doğmasıyla 2007 yılında, tekrar "evine" dönmek istediğini açıkladı.

Seçim çalışmalarına katılmak üzere Pakistan'a dönüş kararı alan Butto'ya karşı, El Kaide örgütünün saldırı tehdidinde bulunması üzerine, Müşerref, Butto'nun dönüşünü ertelemesini ve yüksek mahkemenin kendisiyle ilgili af istemine ilişkin kararını beklemesini istedi. Butto, bu sene Ekim ayında baskılara rağmen Pakistan'a geri döndüğünde, büyük bir kalabalık tarafından coşkuyla karşılandı. Eski başbakanın karşılama töreninde meydana gelen intihar saldırılarında 138 kişi hayatını kaybederken, 248 kişi de yaralandı.

Butto, dönüşüne karşı yoğun bir muhalefet olmasına rağmen, ülke çapında sahip olduğu popülarite ile birlikte, bir sonraki seçimlerde partisini temsil etmeyi planlıyordu.