İşte IMF'nin 3 seçenekli programı
Washington/Ankara -AA- Türkiye'nin, Mayıs 2008'de sona erecek mevcut 19'uncu Stand-by düzenlemesinin yerini alması beklenen, yeni program seçenekleri belli olmaya başladı.
Türkiye'nin elinde üç ana IMF düzenlemesi seçeneği bulunuyor. IMF ile sürdürülmesi planlanan yeni program seçeneklerini, "İhtiyari Stand-by", "Program Sonrası İzleme" ve "Normal Stand-by" oluşturuyor.
Yetkililer, Türkiye'nin ekonomik yapısı, gerçekleştirdiği ekonomik yapısal gelişme, IMF'ye net borç ödeyici ülke konumunda olması, AB uyum yasalarını erçekleştirmesi, önemli düzeyde yabancı sermaye çekebilmesi ve uluslararası finansman imkanlarının artması gibi unsurlar nedeniyle "İhtiyari Stand-By" seçeneğinin ağırlık taşıdığını vurguluyorlar.
Türkiye'nin, IMF'yi çıpa olarak gördüğünü, özellikle de küresel dalgalanmanın devam etmesinin beklendiği 2008 yılında, IMF tarafından desteklenecek bir ekonomik programın, uluslararası destek de göreceğini belirten yetkililer, AB'ye yeni üye olan ülkelerin bile IMF ile ilişkilerinin devam ettiğine dikkat çekiyorlar.
Türkiye'nin, gelecek yıl gerçekleştirilmesi beklenen ilave kota reformları sonucu, IMF'de oldukça etkili bir konuma geleceğini vurgulayan yetkililer, küresel kredi sorunlarının devam ettiği ve likidite problemlerinin derinleşeceği önümüzdeki dönemde Türkiye'nin IMF destekli bir ekonomik programa daha çok gereksiniminin olacağına işaret ediyorlar.
"İhtiyari Stand-by" seçeneğinde; IMF ile bir stand-by anlaşması yapılacak, bu kapsamda, yine programlanmış Gözden Geçirmeler olacak.Ancak bu düzenlemede yer alacak olan kredi, kullanılması taahhüt edilen bir kredi olmayacak. Yani Gözden Geçirmeler sonrasında Türkiye'nin hak edeceği kredi hakkını kullanıp kullanmaması, yine Türkiye'nin inisiyatifinde olacak.
IMF'nin, Türkiye açısından halen en uygun koşullu finansman imkanı yaratan bir kuruluş olduğuna vurgu yapan yetkililer, böyle bir anlaşmada, Türkiye'nin likidite sıkışıklığı çektiği zaman IMF'den acil kredi çekebileceğini belirtiyorlar.
Bu anlaşmada, Türkiye'nin kredi ihtiyacı duymaması halinde ise normal Gözden Geçirmeler onaylanıp, Türkiye IMF'den kredi almayacak, ama uyguladığı program uluslararası bir desteğe sahip olacak."Program Sonrası İzleme" seçeneği kabul edilirse, normal bir düzenleme kapsamında olduğu gibi, yılda birkaç defa (bu Türkiye ile IMF arasında uzlaşılacak bir ziyaret programı çerçevesinde gerçekleştirilecek) IMF heyeti Türkiye'ye gelerek, çalışmalar yapacak ve Türkiye ekonomisine
ilişkin raporlar düzenleyecek.
Bu raporlar, uluslararası yatırımcılar ve finans kuruluşları tarafından takip edilecek ve Türkiye'nin uyguladığı ekonomik programın kredibilitesi açısından önem taşıyacak.
Bunu daha çok, Stand-by düzenlemesini tamamlayan ülkeler uyguluyorlar.
Üçüncü seçeneğin ise "normal Stand-by" seçeneği oluşturuyor. Türkiye halen uygulamış olduğu ve Gözden Geçirmelerin ardından kredi dilimlerinin serbest bırakıldığı mali destek içeren 19'uncu Stand-By anlaşması, "normal Stand-by" anlaşması çerçevesinde yürütülüyor.
Bunların dışında IMF üyesi bir ülkenin IMF ile hiç bir anlaşma yapmaması halinde bile, IMF kuruluş yasasından kaynaklanan "4.Madde Konsültasyon Çalışması" çerçevesinde düzenli olarak denetlenmesi gerekiyor.
Fon'un sanayileşmiş ülkeleri de bu çerçevede denetleniyor.
