12 Eylül darbesinden sonra Diyarbakır Askeri Cezaevi’nde binlerce kişiye işkence yapanlar ve sorumluların isimleri tek tek açıklandı. Listenin başında Kenan Evren var.
Diyarbakır Askeri Cezaevi’nde darbe sonrası yaşananlarla ilgili mağdurların suç duyuruları üzerine soruşturma başlatan Diyarbakır Cumhuriyet Savcılığı, Adalet ve İçleri Bakanlıklarına başvurarak ‘işkencecilerin’ isimlerini istemişti. O isimleri, Diyarbakır Cezaevi Gerçeğini Araştırma ve Adalet Komisyonu’nu İstanbul’da düzenlediği basın toplantısıyla açıkladı. Komisyon üyeleri bu isimlerin bazılarının kamuoyu tarafından çok iyi bilindiği, kamuoyunda farklı mesleklerde bilinen bazı isimlerin de o dönemde işkenceci olarak görev yaptığını dile getirdi.
Amaç vahşeti belgelemek
Komisyonun çalışmalara 3.5 yıl önce başladığını dile getiren Yard. Doç. Dr. Murat Paker, “Amacımız yaşanan vahşet rejimini belgelemek, ayrıntıları ortaya koymaktı. O dönemde belki de 50 bin kişi cezaevindeydi, biz 453 kişiye ulaştık. Birçok ilde uzun mülakatlar yaptık. Bu görüşmelerin hepsi kayıt altına alındı, yazıya geçirildi. Yaklaşık 8 bin sayfa yazı arşivi oluştu. Bu gelişmelerden sonra mahkumlar, savcılığa başvurarak ait toplu suç duyurusunda bulundular. Diyarbakır Savcılığı’nın açtığı soruşturma da bu suç duyurularına dayanıyor. Bizim amacımız bu gerçekle yüzleşmek” diye konuştu.
Avukat Fikret İlkiz ise “Kim sorumluysa onun cezalandırılması isteniyor. Cezaevinde görev yapanların, doktorların, sorumlu savcıların, mahkumların işkenceye uğradıklarını söylemelerine rağmen soruşturma başlatmayan hakimlerin, askeri yargıçların ve sivil görevlilerin isimlerini tek tek Genelkurmay’dan, Adalet Bakanlığı’ndan, Jandarma’dan, İçişleri Bakanlığı’dan, il yöneticilerinden istendi. İğneyle kuyu kazıyoruz ama devam edeceğiz” diye konuştu. Prof. Dr. Turgut Tarhanlı da, asıl önemli olanın toplumun diğer bireylerinin bu mağduriyeti taşıyıp taşımayacaklarına kendilerine sorması gerektiğini söyledi. Çalışmanın somut adım anlamında önemli olduğunu vurgulayan Sırrı Süreyya Önder ise “Hayatını kaybedenler önünde saygıyla eğiliyorum” dedi.
Tam liste
Org. Kenan Evren
Org. Nurettin Ersin
Org. Tahsin Şahinkaya
Org. Nejat Tümer
Org. Sedat Celasun
Org. Kemal Yamak (7. Kol.Kom./Türk Kontr. Gerillası lideri, sonra Cumhurbaşkanlığı/ Özal’ın başdanışmanı)
Yüz. Esat Oktay Yıldıran (Cezaevi İç Güvenlik amiri)
Başçavuş Mevlüt ... (Cezaevi İç Güvenlik amiri)
Yüz. Abdurrahman Kahraman (Cezaevi İç Güvenlik amiri)
Dr. Orhan Özcanlı (Tutuklular arasında “Mengele” lakabıyla “ünlü”, Ankara Sevgi Hast. sah./Sevgi Holding Yön. Kur. Baş.)
Bin. Lütfi Bayar(Cezaevi müd.)
Bin. Birol Şen (Cezaevi müd.)
Hakim Bin. Ahmet Beyazıt(7. Kol. Adli Müş.)
Hakim yüzbaşı Turgut Arıbol (7. Kol. Adli Müş. sonra Askeri Yüksek İdare Mah. Başk.)
Hakim Bin. Emrullan Kaya (Mahkeme başkanı, Ankara da avukat)
Ask. Savcı. Bülent Cahit Aydoğan PKK iddianemelerini hazırladı, Avukat)
Ask. Savcı Yüz. Turgay Çağlar ( Sonra Genel Kurmay Mah. Kıdemli Hak.Albay)
Hakim Yüz. Oktay Yüksel
Sivil Hakim Niyazi Erdoğan
Hakim Bin. Kamil Kavi (Mahkeme baş.)
Hakim Nihat Beyhan Özyurt
Hakim Yüz. Celalettin Çelik