İşte tartışılan o 60 dakika

Programda Patrik, “Burası kutsal bir toprak. Zaman zaman kendimizi çarmıha gerilmiş gibi hissetsek de çarmıha gerildikten sonra yeniden diriliş başlar. Ruhban Okulu’nun kapalı olması utanç verici” ifadelerini kullandı

FENER Rum Patriği Bartholomeos’nun büyük tartışma yaratan röportajı önceki akşam ABD’nin en çok izlenen programlarından olan CBS’teki “60 Dakika”da ekrana geldi.

“Adı Bartholomeos. 300 milyon Ortodoks Hıristiyan’ın patriği. İstanbul’da yaşıyor. Türkiye var olmadan önce de oradaydılar. O zamanlar İstanbul’un adı Konstantinapol’dü ve Hıristiyan dünyasındaki en önemli şehirdi. Fakat zaman değişti ve günümüzün modern Müslüman Türkiyesi’nde Patrik, sıcak karşılanmadığını hissediyor. Türk yetkililer, Hırıstiyan mülklerine el koydular, Hırıstiyan kiliselerini, manastırlarını ve okullarını kapattılar. Cemaati, Türk yetkililerin, Patrik Bartholomeos’u kiliselerin en eskisi olan kilisesini Türkiye’nin dışına zorla çıkarmasından korkuyor” anonsuyla başlayan programda Patrik Bartholomeos, muhabirlerinden Bob Simon’ın sorularını yanıtladı.

’Ülkemizi çok seviyoruz’

Bartholomeos, “Dünyadaki bir çok kişi merak ediyor. Milyonlarca Ortodoks’un lideri neden yüzde 99’u Müslüman olan bir ülkede yaşıyor?” sorusu üzerine, “Biz bu ülke Müslüman olmadan önce de buradaydık, kilisemizin kuruluşundan beri buradayız” dedi. Türkiye’de “ikinci sınıf vatandaş muamelesi gördüklerini” ileri süren Barthelomeos, “Türk vatandaşlarına tanınan haklardan tam olarak yararlanmadığımızı hissediyoruz” diye konuştu.

Barthelomeos, “İkinci sınıf vatandaş muamelesi görüyorsanız, bir Rum olarak, neden Yunanistan’a gitmiyorsunuz” sorusu üzerine ise şunları kaydetti: “Çünkü biz ülkemizi seviyoruz. Burada doğduk, burada ölmek istiyoruz. 17 asırdır olduğu gibi misyonumuzun burada olduğunu hissediyoruz. Bizim ülkemizin yetkililerinin bu tarihe neden saygı göstermediğini merak ediyorum.”

Polis eskortuyla gitti

Programda muhabirle birlikte polis eskortu eşliğinde Heybeliada’ya giderek Ruhban Okulu’nu gezdiren Bartholomeos, okulun kapalı olmasıyla ilgili olarak “Hiçbir gerekçe gösterilmeden kapalı tutulması yazık, utanç verici ve bir suç. Niçin? Bu okul sevgi, barış ve birlik telkininde bulunan kişiler yetiştirdi. Kiliseye, bu insanları yetiştirme fırsatı tanınmayarak insanlık onuru rencide ediliyor. Başbakan ile defalarca görüştüm, somut sorunlarımızı ilettim, ondan yardım istedim. Hiçbir zaman cevap almadım” dedi.

“Cemaatinizin bir gün yok olacağından korkuyor musunuz” sorusu üzerine Bartholomeos, çok tartışılan sözlerinin de yer aldığı şu yanıtı verdi: “Hayır, hayatta kalmayı başardık. Biz mucizelere inanırız. İstanbul, Kudüs’ün bir devamı, bizim için onun kadar kutsal ve mübarek bir toprak. Biz burada kalmayı tercih ederiz. Bazen çarmıha geriliyor olsak da burada kalmayı tercih ederiz. Çünkü İncil’de, İncil’in bize sadece İsa Peygamber’e inanmamız için değil, İsa Peygamber için acı çekmemiz için verildiği yazıyor.” Muhabirin “Çarmıha gerilmekten söz ettiniz. Siz kişisel olarak çarmıha gerildiğinizi düşünüyor musunuz” sorusuna ise Patrik “Evet düşünüyorum. Biz Hz. İsa’nın tekrar dünyaya döneceğine inanıyoruz. Çarmıha gerildikten sonra yeniden diriliş başlar” yanıtını verdi.

’Hıristiyan bulmak zor’

Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi’nin tanıtıldığı programda, “patrikhanenin çevresinde eskiden Rum ve Hırıstiyanların, şimdi ise çoğunlukla Müslümanların yaşadığı” belirtildi. İstanbul’un “doğunun batıyla buluştuğu Boğaziçi’ndeki antik kent” olarak tanımlandığı programda, İstanbul’un siluetinin “minarelerle dolduğu, şehrin en zengin ve en ünlü kiliselerinin ise bugün müze olduğu” ifadeleri kullanıldı. Ayasofya Müzesi’nin de tanıtıldığı programda Simon, “İstanbul’da bugün bir Hıristiyan bulmanın zor olduğunu” belirterek, “gezdikleri kiliselerin pazar ayinlerinde bile boş olduğuna” değindi. Programda, “geçen yüzyılın sonunda Türkiye’de yaşayan yaklaşık 2 milyon Ortodoks Hıristiyan’ın 1.5 milyonunun 1923 yılında ülkeden sürüldüğü, 150 binin de 1955’teki İstanbul’daki olaylardan sonra ülkeyi terk ettiği ve şu anda Türkiye’de sadece 4 bin Ortodoks’un kaldığı” öne sürüldü.

PATRİK, RUHBAN OKULUNU’NU GEZDİRİYOR

Fener Rum Patriği Bartholomeos’un, Amerikan CBS kanalındaki ’60 Dakika’ (60 Minutes) programının tam metni dün yayınlandı. Programda muhabirle birlikte polis eskortu eşliğinde Heybeliada’da Ruhban Okulu’nu gezdiren Bartholomeos, ’Siz kişisel olarak çarmıha gerildiğinizi düşünüyor musunuz?’ sorusuna Bartholomeos’un ‘Evet düşünüyorum’ yanıtı verdiği görüldü. Türk yetkililerinin Hıristiyan mal varlıklarına el koyduğu, kilise, manastır ve okulları kapattığı iddia edilen programda, ”Bartholomeos’un cemaati, Türk yetkililerinin, dünyanın en eski Hıristiyan kiliselerinden olan kilisesine baskı uygulamasından korkuyor“ ifadesine yer verildi.

TARTIŞMA NASIL BAŞLAMIŞTI?

FENER Rum Patriği Bartholomeos’un, Amerikan CBS kanalındaki ’60 Dakika’ (60 Minutes) programında yayınlanan röportajında söylediği ’Çarmıha gerilme’ sözleri Türkiye ile Yunanistan arsında keskin polemiklere yol açmıştı. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Patrik Bartholomeos’un “Türkiye’de kendimizi çarmıha gerilmiş hissediyoruz” yönündeki açıklamalarına sert tepki göstererek, şöyle demişti: “Bizim tarihimizde ve geçmişimizde hiçbir zaman çarmıh olmamıştır, olmayacaktır da. Ben bunu arzu edilmeyen bir dil sürçmesi olarak görmeyi ümit ediyorum.”

Patrikhane avukatı Kezban Hatemi ise “Mayıs ayında yapılan röportajın şimdi servis edilmesi anlamlı” dedi ve Patrik’in hafta içinde bir açıklama yapacağını söylemişti.

Röportaj sırasında ‘suikast’ ihbarı geldi

CBS muhabiri Bob Simon, Fener Rum Patrikhanesi’nin girişinde devam eden röportaj sırasında çekimin sonuna doğru bir Türk polisinin Patrik Bartholomeos’u kendisine yönelik ölüm tehdidi olduğuna dair uyardığını aktardı. Polisin, “Efendim bir ihbar aldık şeklindeki sözleri de görüntülerde yer aldı. Bartholomeos’un bu sözleri duymasının ardından şaşırarak başını salladığı görüldü. CBS’in kameraları bu konuşmanın ardından hemen Patrikhane’nin önünde güvenlik önlemleri alan polise çevrildi. Bu sırada Patrikhane önüne toplanan gazetecilerin de hararetle fotoğraflar çektiği görüntülere yansıdı. İhbarın asılsız çıkmasının ardından ise Amerikalı gazeteci Simon, ”kilise yetkililerinin kendilerine yönelik önceki tehditlerin ciddiyetini dile getirerek, bu nedenle kilisenin etrafının kamera ve dikenli tellerle kaplandığını, ayrıca Patrik’in 24saat korunduğunu söylediklerini“ aktardı. Görüntüler CBS kanalında ABD’deki televizyon izleyicilerinin en çok ekran başında olduğu prime time’da yayınlandı. 60 Dakika, ABD’nin en çok izlenen ve en uzun süredir yayında olan araştırmacı gazetecilik programı olarak biliniyor. 40 yılı aşkın süredir yayınlanıyor.

5 yıllık koruma memuru

Patrik’e ihbar konusunda bilgi veren polis memurunu Patrikhane’ye soran VATAN, bu kişinin 5 yıldan beri Bartholomeo’nun korumalığını yapan Ergun adlı polis memuru olduğunu ve o sırada çekim yapıldığının farkında olmadığını kaydetti.

Papandreu’dan Bartholomeos’a destek mesajı

YUNANİSTAN Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Yorgo Papandreu, Fener Rum Patriği Bartholomeos’a ülkesinin “sürekli ve özlü desteğini” iletti. Yunanistan Başbakanlık Basın Merkezi’nden yapılan yazılı açıklamada, Papandreu’nun “ekümenik” olarak nitelendirdiği Patrik Bartholomeos’u dün öğle saatlerinde telefonla aradığı belirtildi. Başbakan Papandreu’nun bu girişimiyle “Atina’nın ekümenik patriğe ve temsil ettiği evrensel kuruma sürekli ve özlü desteğini” vurgulamak istediği ifade edildi. Açıklamaya göre Papandreu, “Türkiye’nin AB süreci çerçevesinde, Yunanistan ve AB’nin din özgürlüğü ve azınlık haklarına büyük öncelik tanıdıklarını, bunun da AB Genel İşler Konseyi Toplantısında teyit edildiğini” söyledi.

‘Türkler, Hz. Muhammed’in mesajını anlamamış’

PROGRAMDA, Mısır’ın Sina Dağı’ndaki St. Catherine Manastırı’nda Hz. Muhammed’e ait olduğu belirtilen bir el yazması gösterilerek, bunun, “1400 yıl kadar önce, Hz. Muhammed’in kendi el damgasıyla imzalanmış ve mühürlenmiş, manastırın Hıristiyanlarına dini özgürlük ve koruma öneren bir mektup” olduğu belirtildi. Mektubun, “Hz. Muhammed’in farklı dinlere mensup insanlar arasında hoşgörü ve barışa öncelik verdiğinin bir örneği” olarak nitelendiği programda muhabir, “Patrik Bartholomeos, bize Hz. Muhammed’in hoşgörü mesajının Türk yetkililer tarafından pek anlaşılmadığını göstermek istedi ve bizi Heybeliada’ya götürdü” ifadesini kullandı.