İnsanların kendi istekleriyle sigorta primi ödediği uygulama, isteğe bağlı sigorta olarak tabir edilmektedir. Bu sigorta türünden yararlanabilmek için bazı önemli temel koşulların sağlanmış olması gerekir. Koşullar sağlandığında bireyler gerekli yerlere başvuru yaptıktan sonra isteğe bağlı sigorta uygulamasından faydalanabilir. Kişilerin uzun vadede belirtilen koşulları yerine getirmeleri özellikle genel sağlık sigortasından yararlanabilmeleri için ayrı bir önem taşır.
İsteğe bağlı sigorta yaptıran bireyler uzun süre boyunca hem genel sağlık sigortasından hem de diğer sigorta kollarından yararlanma hakkına sahip olabilir. Vefat gibi bir durum söz konusu olduğunda ise diğer hak sahibi olan kişiler sigortadan faydalanmaya devam edebilir. Özellikle ilk defa bu sigorta türüne tabi olacak bireylerin öncelikli olarak gerekli kuruluşlara başvuruda bulunması gerekir.
İsteğe bağlı sigorta başvuru işlemi online olarak e-Devlet Kapısı üzerinden yapılabileceği gibi isteğe bağlı talep dilekçesi yazarak ve Sosyal Güvenlik Kuruluşlarına bizzat gidilerek de yapılabilir. Bu kuruluşlara giderken yaşanılan konumdaki SGK merkezlerini tercih etmek önemlidir. Eğer daha önceden isteğe bağlı sigorta geçmişi varsa ve herhangi bir nedenden dolayı iptal edilmişse, yeniden başvuru yapılabilir. Bunun için ise yalnızca isteğe bağlı talep dilekçesinin ilgili kurumlara verilmesi kâfidir.
İsteğe bağlı sigorta uygulamasından tam olarak yararlanılabilinmesi için bazı şartların yerine getirilmiş olması büyük önem arz eder. İsteğe bağlı sigortalı olmak, adından da belli olduğu üzere kendi isteğiyle kendini sigortalı yapmak anlamına gelir. Burada sigorta primlerinin düzenli olarak ödenmesine dikkat edilmelidir. Bu sigorta koluna tabi olan bireyler diğer sigortalılar gibi birçok haktan kolay bir şekilde faydalanabilir.
Özellikle ilk kez bu sigorta türüne başvuru yapacak kişilerin bazı önemli kriterleri taşıyor olması ve bu kriterler doğrultusunda gerekli mecralara başvuru yapması son derece önemlidir. İsteğe bağlı sigorta başvurma işlemi için yapılması gerekenler ise genel olarak şu şekildedir:
Kişilerin kendi sigorta primlerini kendileri ödedikteki sistem, isteğe bağlı sigorta uygulaması olarak isimlendirilir. Kanun kapsamında açık ve net bir biçimde ifade edilen koşulları taşıyan herkes kolay bir şekilde başvuru işlemlerini yapabilir ve bu sigorta türünden yararlanabilir. İsteğe bağlı sigorta türüne ilk kez başvuru yapacaklar olanlarla daha önceden bu sigorta türüne tabi tutulmuş olanların yapacakları işlemler birbirinden farklıdır. Ayrıca başvuru işlemlerinin doğru kanallar üzerinden yapılmasına dikkat edilmesi de gerekir. Bu bağlamda isteğe bağlı sigorta türünden faydalanmak için başvurulması gereken yerler şöyledir: