Süresi belli olmayan devamlı işlerde çalışan ve işveren iş akdini etkileyen durumlarda birbirlerine bildirimde bulunmak zorundadır. Bunlardan biri de işten çıkma veya çıkarılma durumunda karşı tarafa ihbar süresi kapsamında durumu bildirmektir. İş Kanunu’nun 17. maddesine göre belirlenen süreye uymayan veya bildirim yapmayan taraf ihbar tazminatı ödemek zorunda kalır. Sözleşmeyi feshedecek tarafın karşı tarafa yazılı olarak haber vermesi gerekiyor. Aksi durumda ihbar tazminatı yaptırımı, tarafların kayıplarını telafi etmeye yönelik haklarını korumaktadır. Kişiler iş akdini sonlandırırken belirli şartlarda tazminat hakkına sahip olabilir. En çok merak edilen konu ise kendi isteğiyle istifa eden kişinin ihbar tazminatı alıp alamayacağıdır.
Normal şartlarda süresiz iş akdi feshedilirken işveren veya çalışanın diğer tarafa yazılı olarak bildirimde bulunması ve zorunlu ihbar süresine uyması gerekiyor. Bu şartları karşılamadan işten çıkan çalışan veya işveren karşı tarafa ihbar tazminatı ödemelidir. Ancak ihbar tazminatı konusunda malullük, emeklilik ve yaşlılık gibi bazı istisnai durumlar bulunur. Buna göre çalışan kişi herhangi bildirimde bulunmadan kendi isteğiyle işten ayrılamaz. Aksi takdirde işverene ihbar tazminatı ödemek zorunda kalır. Ayrıca ihbar tazminatı fesih yapan kişi tarafından ödenmesi gereken bir yaptırım türü olduğundan, işçi hiçbir şekilde ihbar tazminatı alamaz.
İstisnai durumlar haricinde çalışanın haklı sebepleri oluşursa istifa etme hakkı bulunur. Bu durumda taraflar arasındaki sözleşme derhal feshedilir ve haklı feshi durumu oluşur. Çalışanın ihbar tazminatı ödemesi gerekmez. Haklı sebebi oluşmadan istifa eden 10 yıllık çalışan, iş sözleşmesini feshetmeden önce belirtilen süre içerisinde işverene yazılı olarak haber vermemişse ihbar tazminatı ödemelidir. İhbar tazminatını fesheden kişi ödediğinden 10 yıllık çalışan ihbar tazminatı alamaz.
İş Kanunu’na göre işçinin haklı nedenle istifa edebilmesi için oluşması gereken durumlar aşağıdaki gibidir:
Özel sektörde ihbar tazminatı alma şartları genel olarak aynıdır. Çalışan ve işveren taraflarında haklı bir fesih nedeni olmamalıdır. Buna ek olarak özel sektörde işyeri devredilirse, çalışan ihbar tazminatı isteyemez.