İnsanlar her zaman yapmak istedikleri bir işin kendileri için nasıl sonuçlar doğuracağını merak ederler. Bunun için çok eski zamanlarda fal okları vb. yöntemlere başvurdukları bilinmektedir. İslam dininde ise bu uygulamalar yasaklanmış ve “şeytan işi” olarak nitelendirilmiştir. Hz. Muhammed (s.a.v) gaybı yalnızca Allah’ın bileceğini tebliğ etmiş ve Allah’a sığınarak istihare yapılmasını tavsiye etmiştir. Bu tavsiyeye uymak isteyen Müslümanlar "İstihare nasıl olur?", "İstihare nasıl yapılır?" sorularının cevabını aramaktadırlar. İstihare yapabilmek için öncelikle istihare namazı kılmak gerekir. Sonrasında hayır olanı istemek için dua edilir. İstihare namazı nasıl kılınır? İstihare duası meali ve okunuşu nasıldır? Hem bu soruların hem de benzer birçok sorunun cevabını yazımızda bulabilirsiniz.
İstihare sözlük anlamı olarak “iyi olanı, güzel olanı, hayırlı olanı” isteme anlamına gelir. Peki terim anlamı olarak istihare nedir? İstihare, terim anlamı olarak herhangi bir eylemin sonucunun, nafile bir namaz ve dua ile Allah katından hayırlı olmasını isteme manasına gelmektedir.
İstihare namazı sonrası konuşma vb. dünyevi bir faaliyette bulunmadan, kıbleye dönük bir vaziyette uykuya dalınması tavsiye edilir. Halk arasında “istihareye yatmak” olarak bilinmesi ve “istihare uykusu” diye anılması bu sebeptendir.
İstihare namazını istediğiniz herhangi bir gün kılabilirsiniz. İstihareye yatıldığında sonucundan emin olamıyorsanız ya da istihare rüyasını hatırlamamak söz konusu ise yedi gün art arda istihareye yatmanız önerilmektedir. Yedi günü tamamlamanız şart değildir. Eğer istihareye yatıldığında artık ilgili konu ile alakalı karar vermişseniz istihareyi bırakabilirsiniz.
İstihare namazı gündüz veya gece kılınabilir. Fakat istihare namazının vitir namazı sonrasında kılınması ya da sabah namazıyla birlikte kılınması daha çok tavsiye edilir.
İstihare namazı için diğer vakit namazlarında alındığı gibi abdest alınabilir. “Niyet ettim Allah rızası için istihare namazı abdestimi almaya” diye niyet edilerek istihare abdesti alınabilir.
İstihare namazı iki rekat olarak kılınan bir nafile namazdır.
İstihare namazına başlamadan önce “Niyet ettim Allah rızası için iki rekat istihare namazı kılmaya” diyerek niyet edilebilir.
İstihare namazı; bir işin, bir eylemin sonuçlarının kişinin kendisi için hayır mı, şer mi olacağının kendisine malum edilmesini Allah'tan istemesi için kılınır.
İstihare namazı kılınışı itibari ile diğer vakit namazlarından çok farklı değildir.
Birinci Rekat:
İkinci Rekat:
İstihare namazından sonra Hz. Muhammed (s.a.v) istihare duası okumayı tavsiye etmiştir. Peki istihare duası nasıl yapılır? İstihare duası istihare namazının bitimine müteakip yapılabilir. İstihare duası anlamını bilmek, Arapça ve Türkçe okunuşlarını incelemek istihare namazının daha faziletli olması açısından fayda sağlayacaktır.
''Allahumme innî estehîru-ke bi-ilmike ve estakdiruke bi-kudratike ve es'eluke min-fadlike'l-azîm. Fe-inneke takdiru velâ akdiru ve ta'lemu velâ a'lemu ve ente al-lâmu'l-ğuyub. Allahumme in kunte ta'lemu en-ne hâza'l-emra hayrun lî fî-dînî ve meâşî ve akıbeti emri (âcili emıî ve âcilihî) fakdurhu lî ve yessirhu lî summe bârik lî fîh. Ve in kunte ta'lemu enne hâzâ'l-emre şerrun lî fi dînî ve meâşî ve akıbeti emri (âcili emıî ve âcilihî) fasrifhu annî vasrifnî anhu vakdur liye'l-hayra haysu kâne summe ardınî bih.''
(Allah’ım! Senden, ilminle hakkımda hayırlı olanı bana bildirmeni, kudretinle bana güç vermeni istiyorum. Senin büyük fazlı kereminden ihsan etmeni istiyorum. Senin her şeye gücün yeter, ben ise acizim; Sen her şeyi bilensin, ben ise bilmem; çünkü Sen bütün gizli şeyleri en iyi bilensin. Allah’ım! Yapmayı düşündüğüm bu iş, benim dinim, hayatım, dünyam ve ahiretim bakımından hakkımda hayırlı olacaksa, bunu bana takdir eyle, onu bana kolaylaştır, uğurlu ve bereketli eyle! Eğer bu iş, benim dinim, yaşayışım, dünyam ve ahiretim bakımından kötü ise, onu benden, beni ondan uzaklaştır. Hayır, nerede ise, onu bana takdir et ve onunla beni hoşnut eyle!) (Buhârî, Teheccüd, 25; Da’avât: 48; Tirmizî, Salât, 237)
İstihare namazı kılındıktan sonra mümkünse kimse ile görüşmeden, konuşmadan kıbleye dönerek uyumak gerekir. Görülen rüya istihare rüyası olarak adlandırılır.
İstihâreden sonra istihare yapan kişinin gönlüne bir ferahlık gelir, inşirah bulur. İlk defa kalbe doğan şeyin hayırlı olduğu kabul edilerek ona göre hareket edilir.
Din İşleri Yüksek Kurulu görüşüne göre istihâreden sonra istihare rüyasını, istihare rüyasında renklerin anlamını iyiye veya kötüye yormanın dayanağı yoktur.
İstihare uykusunda görülen rüyanın mutlak bir bağlayıcılığı yoktur. Allah-u Teala kişiyi iradesinde özgür kılmıştır. Kişi eğer isterse bu rüyaya uyarak amel etmeyebilir. Ancak her ne yaparsa yapsın temel kaide; elinden gelenin en iyisini yapıp tüm tedbirleri alarak Allah’a tevekkül etmektir.
İstihare yaparken uyumak veya rüya görmek şart değildir. Kişi dar vakitte ise ve uyuyacak zaman bulamıyorsa da sünnet olan istihareyi yapabilir. İstihare sonrası gönle doğan hisse, kişinin bakış açısında, isteğinde meydana gelebilecek değişikliğe göre hareket edilebilir.
Enes bin Malik’ten nakledilen bir hadiste Hz. Muhammed (s.a.v), “Sonra kalbine ilk doğan duyguya/düşünceye bak, ona uygun davranman hayırlı olur” demiştir (Münâvî, I, 450). Buna göre istiharenin sonucunda insanın içine ferahlık, genişlik ve iç huzuru gelirse o işi yapması fakat sıkıntı, huzursuzluk ve darlık hali doğarsa yapmaması daha hayırlı görülmüştür. Kişi kararını kendi vermede özgürdür. Ancak hayırlı olanı Hazreti Muhammed (s.a.v) bu şekilde bildirmiştir.
Hazreti Muhammed (s.a.v) istihare ile birlikte istişare etmeyi de önermiştir. İstihare etmeden önce mutlaka ehil kişilerle ilgili konu istişare de edilmeli, görüşleri alınmalı sonrasında gerekirse istihare yapılmalıdır. İstihare sonrası kişinin kalbine bir ferahlık ya da inşirah hissi doğar. Ya da tam tersi karamsarlığa kapılır, iç sıkıntısı çöker. Kişi bu duygularına göre kararını kendisi verir. Fakat bazen duygularını tam olarak anlamayabilir. İçinde bulunduğu psikolojik şartlar gereği duygu karmaşası yaşayabilir. Duygularını tam olarak kestiremez. Bu sebepten mutlaka istişare de yapılmalı ve karar verilirken ince eleyip sık dokuyarak tevekkül ilkesi gereğince karar verilmelidir.