İstirdat davası nedir? Nasıl açılır?

Gerek iş gerek ihtiyaç ya da ev kredisi dolayısıyla bankadan kredi çekip borçların ödenmemesi nedeniyle çoğu kişi gibi siz de icra takibiyle karşı karşıya kalabilirsiniz. Bu durumda icra takibiniz başlarsa buna yönelik tarafınıza yaptırım uygulanır. Ama bunun tam tersi olursa yani sebepsiz yere icra borcuyla karşı karşıya kalırsanız ve borcun ödemesini yaparsanız ödediğiniz bu para herhangi bir sebebi olmadan ödenmiş bir borç yerine geçer. Hal böyleyken üzülmeye gerek yok. Çünkü yok yere ödemesini yaptığınız bu borcun iadesini istirdat davası açarak geri alabilmeniz mümkün!

İstirdat Davası Nedir?

İstirdat davası nedir sorusu sıklıkla karşımıza çıkar. Bu dava, bir kimsenin aleyhine başlatılmış olan icra takibine itiraz edilmediği veya itirazının reddedilmesinden kaynaklı kişinin borçlu olmadığı parayı ödemek zorunda kaldığı durumlarda, ödediği parayı geri alabilmesine imkan tanıyan dava türüdür. Yani bir nevi ödediğin parayı hakkınla geri istemek anlamına gelir.

İstirdat Davası Nasıl Açılır?

İstirdat davası nasıl açılır derseniz bu dava tüketici mahkemeleri kapsamında değil, genel mahkemelerde açılır. Yetkili olan mahkeme ise davalı olan kişinin yerleşim yerindeki ya da icra takiplerinin yapıldığı yerdeki mahkemedir. İstirdat davası vb. maddi uyuşmazlıklarda yetkili mahkemeler daima Sulh Hukuk Mahkemeleridir. Kişiler ikamet ettikleri bölge ya da şehirdeki adliyelerde bu davaları açabilirler. İstirdat davalarında genel ispat kuralları geçerlidir. Bu davayı borçlu olmadığı halde borcunu ödeyen kişiler açabilir. Davayı açmak için ilk olarak dava dilekçesi, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na ve yetkili ve görevli mahkemeye hitap edecek şekilde hazırlanmalıdır. Dilekçe ekine davacı, borçlu olmadığını ispat edecek delillerini de eklemelidir. Dilekçe yetkili ve görevli mahkemeye sunulmalı, dava açarken dava masrafları ve harcı ilgili mahkemenin veznesine yatırılmalıdır.

Menfi Tespit Davasının İstirdat Davasına Dönüştürülmesi

İcra ve İflas Kanunu gereğince menfi tespit davasında tedbir kararı uygulanmamışsa ve buna mukabil olarak borçlu da borcunu ödememiş olursa hali hazırda devam eden menfi tespit davası istirdat davasına dönüştürülebilir.
İstirdat Davası Zamanaşımı

Bu davayı açmak için kişiye bir süre verilir. Kişi eğer başvuru sürecine kadar mühlet verilen bu süreye uymazsa istirdat davası zamanaşımına uğramış olur. Böylelikle devreye hak düşürücü süre girebilir. İstirdat davasında hak düşürücü süre kanunda belirtilmiş olup borçlu olmadığı parayı tamamen ödemek zorunda kalan şahıs, ödeme tarihinden itibaren 1 sene içerisinde istirdat davasını açmak için başvurmalıdır.
Ayrıca açılan davanın herhangi bir aksaklığa uğramaması için dava süreci fiilen takip edilmelidir.

İstirdat Davası Şartları

İstirdat davası şartları yasalara göre belirlenmiştir. Bu davayı açmanın şartlarını şu şekilde sıralayabiliriz:
İstirdat davası açabilmek için dava ile geri verilmesi istenen paranın icra takibi sırasında ödenmiş olması gerekir. Örneğin; para borçlu tarafından icra dairesine ödenmiş olabilir. Bir başka ihtimalde borçlunun mallarının haczedilmek suretiyle satılması ile ödeme yapılmış olabilir. Her iki halde de istirdat davası açmak mümkündür.
Borçlu, esasen borçlu olmadığı bir parayı cebri icra tehdidi altında ödemek zorunda kalmış olmalıdır. Örneğin; borcu doğuran sözleşme hata ya da hile nedeni ile geçersiz ise bu sözleşmeden kaynaklanan borcu ödemesi halinde esasen borcu olmadığı halde ödeme yapmış sayılır.
İstirdat davası, 1 yıllık hak düşürücü süreye tabidir. Hak düşürücü süre, mahkemece kendiliğinden gözetilir. Bu süre borç olmayan paranın icra dairesine tamamen ödendiği günden itibaren başlar. Dolayısı ile dava bu süre içerisinde açılmalıdır.

İstirdat Davasının Sonuçları

Şayet istirdat davası açılırsa ve dava mahkeme tarafından kabul edilirse icra takibi sürecinde ödenen para, harç ve giderler davacıya ödenir. Borçlu aleyhine karar verilerek davanın reddi yönünde karar verilir ise icra inkar tazminatına hükmedilmez. Menfi tespit davasından istirdat davasına dönüşmesi halinde ancak icra inkar tazminatına hükmedilir. Borçlu, davayı kaybeder ise alacaklının yargılama giderleri ve vekil ile birlikte dava yürütülmüş ise yasal vekalet ücretini ödeme yönünde aleyhine karar verilir.

İstirdat Davası Dilekçe Örneği

Davanın niteliklerinden bahsettik, şimdi de sıra geldi istirdat davası dilekçe örneğini sizlere sunmaya...

İSTANBUL ( ). ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNE

DAVACI: Ad Soyad (TC. Kimlik No: …)

Adres

VEKİLİ: Av. Ad Soyad

Adres

DAVALI: Ad Soyad (TC. Kimlik No: …)

Adres

KONU: … İcra Müdürlüğünün …/… Esas sayılı dosyası üzerinden müvekkil aleyhine başlatılan icra takibinin haksız olarak ödenen … TL’nin istirdatı talepli dava dilekçesidir.

DAVA DEĞERİ: … TL

AÇIKLAMALAR:
1-) Müvekkil hakkında … İcra Müdürlüğü …/… Esas sayılı dosyası üzerinden icra takibi başlatılmış, müvekkil süresi içerisinde itiraz edememiş olması nedeniyle takip kesinleşmiştir. Müvekkilin iş yerine hacze gelinmiş ve haciz tehdidi altında müvekkil alacaklıya ödemesini gerçekleştirmiştir; ancak ödeme yaparken istirdat dava açma hakkını da saklı tutmuştur.
2-) ….
3-) …

HUKUKİ SEBEPLER: İİK ve ilgili her türlü mevzuat.

HUKUKİ NEDENLER: İcra müdürlüğü dosyası, sözleşme, banka kayıtları ve ilgili her türlü yasal deliller.
SONUÇ ve İSTEM: Yukarıda açıklanan ve gerekçelendirilen nedenlerle davalıya ödenen … TL’nin ödeme tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilmesi yönünde karar verilmesini vekaleten talep ederim.

Davacı Vekili
Av. Ad Soyad
İmza