İto'dan İzmir Kordon'un 330 Yılını Anlatan Yeni Kitap

İzmir Ticaret Odası Kültür, Sanat ve Tarih Yayınları dizisinin 13'üncü ve yeni kitabı olan "İzmir Rıhtımında Ticaret Kordon Boyunda Yaşam 1610-1940 isimli" kitap İzmir Ticaret Odası (İTO) Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş, Meclis Başkanı Selami Özpoyraz, Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Jak Eskinazi ve kitabın yazarı DEÜ Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Çınar Atay'ın katıldığı basın toplantısı ile yapıldı. Demirtaş, İzmir'in kalbinin her zaman Kordon'da attığını ve Odanın da 127 yıldır Kordon'da yer aldığını belirterek, "Bu kitap bir yerde Odamızın da tarihi. Kitabı İzmir aşıklarına armağan ediyoruz" dedi.

Toplantının açılışında konuşan İTO Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş, Oda başklığında 20. Yılı doldurduğunu belirterek, "u süre boyunca belki yüzlerce belki de binlerce yerli ve yabancı konuğu Odamızda ağırladım. Gelen tüm konuklar bu binanın 5'inci katında yer alan Odamdan İzmir Kordonu'na ve İzmir Körfezi'ne baktıkları zaman hep, 'İzmir çok güzel bir şehir' derler. Gerçekten binlerce yıldır İzmir, hem içinde yaşayanlar hem de ziyaret edenler tarafından "Güzel İzmir" olarak tanımlanıyor" dedi. Bu güzelliğin en derinden hissedildiği yer ise kuşkusuz İzmir Kordonu, diğer adıyla "Kordon Boyu"dur.

İZMİR RIHTIMININ YAPILMASI İLE KENTİN KADERİ DEĞİŞTİ

İzmir Kordon Boyunda her zaman bir değişim ve bir gelişme olduğunu belirten Demirtaş, özellikle 1880 yılında İzmir Rıhtımı ve gümrük yapılarının bitirilmesi ile kentin kaderinin de değişiğini söyledi. Demirtaş, "O tarihe kadar İzmir kıyısında ne bir barınak ne de bir rıhtım var. 1867 yılında üç İngiliz İzmir rıhtımını yapmaya başlıyorlar. İşte bu rıhtım ile birlikte kentimizin ticareti de gündelik yaşamı da derinden değişiyor. Tabii ki o günkü rıhtım ile bugün arasında çok büyük farklar var. Deniz tekrar tekrar dolduruluyor, binalar ekleniyor. Öyle ki bir zamanlar önündeki dubalar bugün dahi duran Kızlarağası Hanı deniz kıyısında iken, denizden uzaklaşıyor. Anafartalar Caddesi de aslında rıhtımdı" dedi.

İZMİR'İN KALBİ KORDON BOYU'NDA ATIYOR

İzmir Rıhtımının yapılması ile kentin bütün yapısının değiştiğini belirten Demirtaş, nüfusun 150 binden 300 bine çıktığını, İzmir'e gelen gemi sayısının günde 5'den gezginlerin ifadesiyle "Sayılamayacak" kadar çok miktara ulaştığını söyledi. Demirtaş, "Kentin merkezi Rıhtım ve Kordon Boyu oluyor. Sadece ticaretin değil gündelik ve sosyal yaşamın kalbi de Rıhtım ve Kordon Boyunda atıyor. İlkler hep burada yaşanıyor. Kordon Boyunda 7 tiyatro var, Türkiye'de ilk sinema burada açılıyor. Bugüne kadar İzmir üzerine çok değerli eserler kaleme almış olan Sayın Prof. Dr Çınar Atay, da Odamız tarafından yayınlanan, "İzmir Rıhtımı'nda Ticaret ve Kordon Boyu'nda Yaşam 1610-1940" isimli kitabında da kentimizin en önemli bölgesinin 330 yıllık tarihi anlatıyor. Sayın Atay İzmir Rıhtımının nasıl doğduğunu, Kordondaki hayatı, sadece kartpostallarda veya siyah-beyaz fotoğraflarda kalmış bir dönemin simge otellerini de eşsiz görsellerin desteğiyle anlatıyor" dedi.

KORDON BOYU'NUN TARİHİ BİZİM DE TARİHİMİZ

İTO'nun kuruluşundan beri 1922 yılındaki büyük yangında Oda binasının yanması nedeniyle Kemeraltı'ndaki zorunlu misafirliği dışında her zaman Kordon Boyunda faaliyet gösterdiğini belirten Demirtaş, "Kuruluşundan beri İzmir Kordon'u Odamızın sevinçlerini, üzüntülerini, kaderlerini paylaşıyor. Bu nedenle Kordon Boyunun tarihi bizim de, Odamızın da tarihimiz sayılır. Bu yüzden bu kitabın bizim için anlamı büyük" dedi. Demirtaş, şöyle konuştu:"Bu kitabı eline alan her İzmir Aşığının cumbalı evlere, güzelim binalara, tramvaya bakınca yüreğinin acımamasına, gözlerinin dolmamasına imkan yok. Bu kitabı yayınlarken amacımız sadece kuru bir nostalji yaşamak ve yaşatmak değil. Bir zamanlar sahip olduğumuz güzelliklere bakarak, kentimizi daha da güzelleştirmenin, geliştirmenin doğru yollarını bulmak isteyenlere Prof. Atay'ın bu kitabı aracılığıyla önemli ipuçları sunmak. Bu güzel eseri yayına hazırlayan ve daha önce iki eserini yayınladığımız Prof. Dr. Çınar Çınar Atay'a bir kez daha teşekkür ederken, yeni kitabımızı tüm İzmir Aşıklarına armağan ediyoruz."

KİTAPTA NADİR FOTOĞRAFLAR YAYINLANIYOR

Kitabın yazarı Prof. Dr. Çınar Atay ise kitap projesini sunduğunda İTO Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş'ın tereddütsüz kabul ettiğini belirterek, "Verdiği destek nedeniyle Sayın Demirtaş'a, Yönetim Kurulu'na ve tüm personele teşekkür ediyorum" dedi. Rıhtım ve Kordon Boyunun iki farklı imaj ve iki farklı bölgeye işaret ettiğini belirten Atay "Kitapta bunu anlatmaya çalıştım. 1610'dan başlamasının sebebi ilk defa İzmir'de bir konsolosluk açılarak, İzmir'in Avrupa tarafından resmi olarak tanınması. Kitabın bittiği 1940 yılı ise artık iyice İzmir'in durağanlaştığı dönemin başlangıcı" dedi.

Kitaptaki ilk dönemlerde fotoğraf olmadığı için gravürleri ve çizimleri kullandığını daha sonraki yüzyıllarda ise fotoğraf ve kartpostalları kullandığını ifade eden Prof. Atay, "Kitapta yayınlanan pek çok fotoğraf özgün ve nadir. Bunları da İzmirlilerle tanıştırmaktan mutluyum. İzmir'in Kordon Boyunun bugünkü soru işareti halindeki durumuna dair ipuçlarını, nereden nereye geldiğini de görebiliyoruz" dedi. İTO Meclis Başkanı Selami Özpoyraz da her zamanki gibi İTO olarak kentin tarihine sahip çıktıklarını ve böylesine önemli bir eseri yayınlamaktan mutlu olduklarını belirterek, kitabı yazan Prof. Dr. Çınar Atay a teşekkür etti.