Güzel bir fotoğraf çekmek için farklı olanı aramaktan çok çevreyi ve ışığı gözlemlemenin önemli olduğuna dikkat çeken fotoğraf sanatçısı Wilco Van Herpen, gezi, portre, doğa ya da şehir fotoğrafları çekerken nelere dikkat etmemiz gerektiğini anlattı. Gezi fotoğrafı çekerken dünyanın bir ucuna gitmeye gerek olmadığını, portfe fotoğrafı çekerken ise fotoğrafı çekilecek kişi ile muhabbet etmenin kesinlikle yapılması gerektiğini söyleyen Herpen, amatör fotoğrafçılıktan profesyonel fotoğrafçılığa geçmek için nelerin etkili olduğunu da anlattı. İşte Herpen'in konu ile ilgili açıklamaları:
Bazı insanlar gezi fotoğrafları çekmek için Hindistan'a, Peru'ya gitmek gerektiğini düşünüyor. Tabii ki çok güzel fotoğraflar çekilebilir orada, çünkü farklı bir kültür var ve insanlar renklidir. Bana göre gezi fotoğrafları komşudan itibaren başlar. Çünkü komşuya gittiğiniz zaman orada farklı bir kültür, başka bir görüntü vardır. Hangi felsefeyle fotoğraf çekildiği önemlidir. Mesela İstanbul kendi şehrin, ama İstanbul'da o kadar kolay gezi fotoğrafları çekilebiliyor ki. Bir semte gittiğinizde, yürüyüp dolaştığınızda, insanlara sohbet ettiğinizde, fotoğraflar çektiğinizde geziyorsunuz ve gezi fotoğrafları çekiyorsunuz. O yüzden bana göre gezi fotoğrafları için yurt dışına gitmek pek gerekmiyor, ama tabii ki çok güzel bir duygu.
Gezerken farklı model fotoğraf makineleri kullanılabilir. Ne göstermek istendiğine göre değişir. Mesela kaya tırmanışı, yamaç paraşütü, dalış, sörf, motorsiklet gibi extreme sporlar yapıyorsanız, şu anda action kamera popülerdir. Küçük kameralardır, kameranın etrafında koruma amaçlı bir malzeme bulunur. Onunla suyun altında 30 metre derinliğe girilebilir, çarpışmaya karşı korunur. Böyle sporlar için bu tarz fotoğraf makineleri uygundur.
Ama yürüyüş yapılıyorsa, profesyonel amaç olarak gezilmiyorsa kompakt fotoğraf makineleri kullanılabilir. 800 – 1000 lira fiyatlarda çok güzel kompakt fotoğraf makineleri satılıyor. Her şey için kullanılabilir. Zoomu, manuel opsiyonu, diyaframı, programı, özel efektlerinin hepsi vardır.
Profesyonel fotoğrafçı olarak geziliyorsa, o zaman bambaşka bir şey gerekir. DSLR gerekir, aynı anda farklı objektifler kullanılabilir. Mesela gezmek için iki tane zoom objektif yeter. Güzel işler yapabilmek için, biri 17-50, ikincisi 55-100 mm zoom objektif taşınabilir.
Eskiden çok ön hazırlık yapmak gerekirdi. Film alınırdı, küçük kapsülün içine film konulurdu. Şimdi 2-3 tane 32 gb hafıza kartı alıyorum, bununla bütün gün rahat fotoğraflar çekebiliyorum. Eskiden filmler, piller alınırdı. Günümüzde ekstra hard disk, laptop, fotoğraf makinesi, şarj aletleri gerekiyor.
Geçmişte herhangi bir yerde film, küçük piller bulunuyordu ama şimdi her kameranın farklı pil modeli var ve her tarafta bulunamıyor. O yüzden fotoğraf gezisine gitmeden önce iyi bir kontrol yapmak gerekiyor.
Tam bir doğa fotoğrafçısı olmak için dikkat edilmesi gereken noktalar vardır. Bunlar sabır, giyilecek kıyafet ve kullanılacak ekipmanlardır. Sabırlı olmak gerekir, çünkü bazen bir gün, bazen bir dakika, bazen bir hafta beklemek gerekir.
İkincisi kıyafettir. Rengarenk bir kıyafet giydiğinizde doğada olmaz. Çünkü hayvanlar onu görüyor ve en ufak harekette korkup kaçıyorlar. O yüzden kahverengi, yeşil rengi kıyafetler giymek gerekir. Mümkünse ses yapmayan kıyafetler giyilmelidir.
Üçüncüsü ekipmanlardır. Küçük bir kuş çekmek istendiğinde 500 mm, mümkünse 1000 mm tele objektifler gerekir.
Doğa fotoğrafçısı olmak bence çok zordur ve herkes için uygun değildir.
Şehir fotoğrafları çekmek için ne çekileceğinin belirlenmesi gerekiyor. Mimari, tarihi, insan, hareket konularının hepsi farklıdır. Mimari fotoğraflarını çekmek için daha geniş bir objektif istenir. Orada da büyük bir sıkıntı başlar. Çünkü geniş açı dev bir formasyon verir. Örneğin; iki kuleyi geniş açıyla çekerken kuleler sağa ya da sola doğru gider. Düz çekmek için özel objektifler vardır, ama onlar da çok pahalıdır.
İnsanlar genel olarak dolaşarak fotoğraflar çekiyorlar ve orada 17 milimetreden itibaren 50 milimetreye kadar objektiflerle güzel şeyler yapılabilir. Portre fotoğraflarında, 105 milimetre objektif aynı anda netlik ve flu verebilmektedir. Şehir için objektif olarak 500 mm. her zaman gerekmez, 15 - 150 mm. arası yeterlidir.
Portre ile hangi mesajın verilmek istendiği önemlidir. İnsanlar genel olarak portreyi kafa olarak düşünüyorlar. Öyle bir fotoğraf çekmek için 80 - 105 mm. bir objektif kullanılmalıdır. Çünkü aynı anda gözler netlenirken arkanın flu olması gerekir. Portre fotoğrafı yavaş yavaş daha geniş bir kelime oldu. Mesela, kameraman beni bahçede portre fotoğrafı olarak çekebilir ve bütün bahçeyi gösterir. Wilco orada detay olarak kullanılabilir. Fakat o detay gerçekten önem kazanır. Böyle bir fotoğrafta 24-35 mm. objektif kullanılabilir.
Önceden ne çekileceğine ve nasıl bir mesaj verileceğine karar vermek gerekir. Portre fotoğrafları çekmek için psikolojik etki önemlidir. 3 tane pozisyon vardır. Biri modeli alttan yukarı doğru çekmek, diğeri tam karşıdan, bir başkası da yukarıdan aşağı doğru çekmektir. 3 fotoğraf da başka duygular verir.
Alttan yukarı doğru çekildiğinde, portre çekilen kişiye bir güç verilir. Düz olarak çekildiğinde normal ilişki hissiyatı verir. Model, yukarıdan aşağıya doğru çekildiğinde ise, o insan hakkında pozitif düşünülmüyor, küçük gösterilmek isteniyor imajı yaratılır. Portre fotoğrafında, üç açı da farklı duygular ve başka fotoğraflar verir.
Televizyonda çalışırken, mümkünse bir gün önceden çekim yapacağımız yerde kamerasız dolaşıyoruz. Yere bakmak, o bilgiyi toplamak ve fotoğrafa vermek gerekiyor. Fotoğraf makinesi olmadan bir köyde dolaşırken ışığa, insanlara, kalabalığa bakıldığında, ertesi gün hepsi hatırlanır ve sokakların durumu bilinir.
Sabah erken ya da güneş batarken ışık sıcak olur ve uzun gölgeler yakalanabilir. Güneş yere doğru dik geliyorsa, çok sert ışık olur ve güzel bir fotoğraf yakalanamaz.
Fotoğraf çekerken dans etmek gerekir. Bir objeye fiziksel açıdan her taraftan bakmak gerekir. Mesela portre fotoğrafında, aynı kişi farklı açılardan çekildiğinde ayrı duygular verebilir. O yüzden sabırlı olmak, biraz dolaşmak ve bakmak, kamerayı hemen ele almamak ve ilişki kurmak çok önemlidir.
Bir yerde dolaşırken, bir kişinin fotoğrafını çekmek çok ayıp olur. Sohbet ettikten ve ilişki kurduktan sonra izin alıp o şekilde fotoğraf çekilmelidir.
Profesyonel bir fotoğrafçı, Anadolu'da fotoğraf çekti. Fotoğrafta çok güzel genç bir kız vardı, izin alıp kullandı bir dergi için. Bir sene sonra aynı fotoğraf ön kapakta kullanıldı, sonrasında o genç kız dayak yedi. Bu yüzden insanların duygularına ve durumlarına dikkat edip saygı gösterin.
Profesyonel fotoğrafçı olarak tabii ki muhteşem fotoğraflar çekilmesi lazımdır. Fotoğraflar bir dergi ya da bilboard için kullanılır ve orada en iyi kalite istenir. Benim için ruh, duygu ve verilmek istenen mesaj önemlidir. Kullan at makinelerle bile çok güzel fotoğraflar çekilebilir. En önemli nokta fotoğrafın nerede kullanılacağıdır. Fotoğraflar sadece sosyal medyada kullanılmak isteniyorsa bir cep telefonu yeterlidir. Ama bir web sitesi için kompakt fotoğraf makineleri yeterli olmaktadır.
Fotoğraf dünyası o kadar karıştı ki, eski markalar yok oldu, yeni markalar başladı ve o dünya değişti.
Fotoğrafta vermek istenen duygu çok önemlidir. Büyükannemin son fotoğrafında flu hareketli bir el çektim. Bana bir şey söylemek ve o yüzden düz oturmak istiyordu, yatakta doğrulma hareketi yaptı. Benim için muhteşem bir fotoğraftır. En önemlisi senin gözün ve kameranın gözüdür.
Bence bol bol şans lazımdır. Çünkü çok sayıda fotoğrafçı ve rekabet vardır. Bir dergi için yıllarca fotoğrafçı olarak çalışılabilir, ama yeni bir görüntü yönetmeninin gelmesiyle o fotoğrafçı kadrosu işten çıkartılabilir. Hollanda'da sürekli bu hikayeyi duyuyorum.
Amatör fotoğrafçı olarak bol bol fotoğraflar çekilmesi, eğitim alınması ve kurallar öğrenilmesi gerekiyor. Fakat fotoğraf çekerken o kuralları atıyorsun, çünkü içinden geldiği şekilde fotoğraf çekmek gerekir. Oradaki his ve duygu verilmelidir.
Benim için iyi bir fotoğraf demek, o fotoğrafın bana dokunması demektir. O fotoğraftan nefret ediyorum, gülüyorum, ya da fotoğraf bana dokunuyor. Fotoğraf bana bu duyguları verebiliyorsa mutlu oluyorum.