İyot eksikliği gebeliği tehlikeye sokabilir mi?

İyot, vücudumuzdaki eser elementlerden bir tanesidir. İyotun en büyük görevi; tiroid bezinde, tiroid hormonunun sentezinde görev almasıdır.

Tiroid bezindeki hormon sentezinde en önemli basamak, iyotun alınmasıdır. İyot, tiroid hormonuna dönüştükten sonra vücutta birçok sistemin düzenlenmesinde görev alır. Bunların içerisinde en önemli kısım; bazal metabolizma hızıdır. Yani vücudumuzun temelde, organ ve görevlerinin işlevlerini nasıl yöneteceğinin en önemli belirleyicisi tiroid hormonlarıdır. Vücut bu sayede hem ısısını düzenler hem de organizma hızına karar verir.

Buraya Dikkat!

Tiroid hormonu dengesinin normal olması ve annenin iyot alınımının düzenli olması gebelik döneminde hayati önem taşır.
Gebeliğin başlaması ile birlikte anne adayı kilo alır ve vücutta iyot ihtiyacı artar. Hem anne karnındaki bebeğin gelişmesi hem de tiroid hormonu sentezi için, gebelik döneminde vucudun iyot ihtiyacı normalden yaklaşık yüzde 50 oranında daha fazla artar.

Amerikan Tiroid Cemiyeti’nin önerilerine göre, gebelik planlayan ve gebe olan hastaların tamamının diyetlerinde, günlük 150 mcg iyot içeren oral destek verilmelidir. En uygun planlama; gebelikten 3 ay önce başlayıp, gebelik süresinde devam etmektir.
Endemik yani sık iyot eksikliğine bağlı problemlerin görüldüğü ülkelerde, mutlaka desteğin sağlanması önemlidir.

Gebelerin, lohusaların ya da emzirme dönemindeki annelerin, iyot seviyelerine bakmaya gerek olmaksızın, rutin olarak 150 mcg iyot desteğinin sağlanması hem Amerikan Tiroid Cemiyeti'nin hem de Türkiye’deki Endokrinoloji Derneği'nin önerisidir. Bilimsel olarak çalışmalarımızda da aynı sonuçlarla karşılaşmaktayız.

Gebeliği Tehlikeye Sokabilir mi?

İyot eksiliği; gebe olmayan hastalarda, guatr adı verilen tiroid bezinde şişmeye sebep olur ve vücut sıcaklığını düşürür. Bununla birlikte organsal foksiyonlarda yavaşlamalar olur ve infertiliteye dahi yol açabilir.

Anne karnındaki bebeğin, beyin gelişiminde ve mineralizasyonunda, yani zekânın gelişiminde, tiroid hormonlarının ciddi bir şekilde etkisi olduğu çalışmalarda gösterilmiştir. Bu nedenle, iyot eksikliği durumunda, beyin gelişiminde yetersizlikler ve zekâ kısıtlıklarının olması çok muhtemeldir.

İyot Vücuda Nasıl Alınır?

İyot daha çok balık ve deniz ürünlerinde, içme sularında, süt ve süt ürünlerinde, özellikle yeşil yapraklı sebzelerde bolca bulunur. iyotun alınacağı öncelikli kaynak, iyottan zenginleştirilmiş gıdalardır.

Tuz, ekmek gibi bazı gıdalar, iyottan zenginleştirilerek, kullanılabilir. Bu konu çok önemli olduğu için Türkiye’de 1998 yılında tüm sofra tuzlarının iyotlanması zorunlu hale getirilmiştir.

Kaya Tuzu Alırken Dikkat Edin!

Yeri gelmişken değinmek lazım, kaya tuzu epeyce popüler bir tuzdur ama kaya tuzlarının bazılarında iyot yoktur. Bu nedenle tüketilirken iyotlanmış olup olmadığına çok dikkat edilmelidir.

İyot kullanım miktarı konusunda ise; Gebelik planlayan, gebe olan ve emzirme döneminde bulunan lohusa annelerde, günlük 150 mcg iyot desteğinin sağlanması hem Türkiye’deki dernekler hem de uluslararası dernekler tarafından önerilmektedir.