İyotsuz diet çocuk zekasını etkiliyor
BURSA (İHA) - Bursa İl Sağlık Müdürlüğü Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Şube Müdürü Dr. Vildan Akar, yapılan tahminlere göre her yıl doğan 40 milyon çocuğun, anne diyetinde iyot bulunmadığı için zeka geriliği riskiyle karşı karşıya olduğunu söyledi. Ayrıca Akar, insan vücudunun ihtiyacı olan günlük toplu iğne başı kadar iyotun alınmamasının, guatr hastalığına sebep olduğunu belirtti.
İyotun sağlık açısından önemini topluma anlatmak ve iyotlu tuz kullanımını yaygınlaştırmak için haziran ayının ilk haftası 'İyot Yetersizliği Hastalıkları Haftası' olarak belirlendi. Hafta dolayısıyla açıklama yapan Bursa İl Sağlık Müdürlüğü Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Şube Müdürü Dr. Vildan Akar, iyotun, insan vücudunda çok az miktarda bulunan, normal büyüme ve gelişme için gerekli bir element olduğuna dikkat çekti.
1811 yılında deniz yosunlarıyla yapılan deneyler sırasında bulunan iyotun, insan vücuduna besinler, su ve deniz ürünleri tüketimiyle alındığını belirten Akar, "İyot, insan vücudunda beyin ve sinir sisteminin normal büyüme ve gelişmesiyle vücut ısı ve enerjisinin devamı için gerekli olan tiroid hormonlarının yapımında kullanılmaktadır. Normal şartlarda vücudumuzda 15-20 mg iyot bulunmaktadır. Ülkemizde toprak erozyonu, sel baskınları vb. sebeplerle su ve toprakta iyot yeterince bulunmamaktadır. Dolayısıyla da toprakta yetişen besinlerden de vücudun ihtiyacı olan iyot alınamamaktadır. Bunun için insanın günlük iyot ihtiyaçlarının karşılanması için tuzun iyotla zenginleştirilmesi yoluna gidilmiştir" dedi.
Akar, iyot yetersizliğinin dünyada önlenebilir zihinsel geriliğin başlıca sebebi olduğunu vurguladı. İyot yetersizliğinin, dünyada 130 ülkede önemli halk sağlığı meselesi olduğunu ifade eden Akar, "Bu hastalık pek çok ülkede sosyal ve ekonomik gelişme için tehlike oluşturmaktadır. Yaklaşık olarak 1.5 milyar kişi ya da dünya nüfusunun yüzde 29'u iyot yetersizliğinin olduğu riskli bölgelerde yaşamaktadır.
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, ortalama günlük ihtiyaç olan 150 mcg iyot (bir toplu iğne başı kadar) yeterince alınamadığı için 740 milyon insanın guatrdan, dünya nüfusunun yüzde 54'ünün ise iyot yetersizliği hastalıklarından etkilendiği belirlenmiştir. Yapılan tahminlere göre, her yıl doğan yaklaşık 40 milyon çocuk, annelerinin diyetinde yeterince iyot bulunmaması yüzünden farklı ölçülerde zihinsel gerilik riskiyle karşı karşıyadır. Bebek ve çocuklarda büyüme ve gelişme geriliği, zeka seviyesinin akranlarına göre en az 13.5 puan daha düşük olması, öğrenme yeteneği ve okul başarısında azalma, gebelerde düşük ve ölü doğum riskinde artma ve her yaşta guatr, iyot yetersizliğinin oluşturduğu önemli sağlık problemlerindendir" diye konuştu.
Türkiye'de iyot yetersizliğine yönelik yapılabilecek çalışmalar hakkında da bilgi veren Akar, "Bilindiği üzere iyot yetersizliğine bağlı hastalıklar ülkemizde önemli bir halk sağlığı problemi olmaya devam etmektedir. Her 3 kişiden 1'i iyot yetersizliği ve ona bağlı meselelerden etkilenmektedir. Bu sorunların önlenmesine yönelik olarak Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü ile UNİCEF işbirliğiyle 1994 yılında 'iyot Yetersizliği Hastalıklarının Önlenmesi Ve Tuzun İyotlandırılması Programı' başlatılmıştır" şeklinde konuştu.
