İzmir hazır beton denetiminde sınıfta kaldı

8. Ulusal Beton Kongresi, İzmir'de Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Rektörlüğü DESEM 75. Yıl Anfisi'nde başladı. İzmir Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı İZBETON şirketinin kongreye ilgisizliği eleştirilirken hazır beton üreticileri de uyarıldı. Kongreye damga vuran Çevre ve Şehircilik İl Müdürü Mehmet Gökarslan ise yaptıkları denetimlerde üzücü bir tablo gördüklerini söyledi.
İl Müdürü Özarslan, piyasa gözetim ve denetiminde 600'e yakın ürünün AB içinde harmonize edildiğini ve CE işareti getirildiğini anlattığı konuşmasında, 4708 Sayılı Yapı Denetim Kanunu ve yönetmeliğe göre yaptıkları denetimlerle ilgili bilgi verdi. Denetim kuruluşlarıyla yapılan istişarelerde ve mevzuatta, hazır beton yapımıyla ilgili müteahhit, şantiye şefi ve yapı denetçisinin iş ve işlemlerinin öneminin vurgulandığını belirterek, geçen ocak ayından beri yapılan 666 şantiye denetimden 76'sının beton dökümülle ilgili olduğunu kaydetti. Bunlardan 22'sinde uygulama denetçisi işbaşındayken 54 tanesinde olmadığını, 42 tanesinde kontrol elemanı yardımcı personel işbaşındayken 34 tanesinde olmadığını belirtti. Özarslan, "Yıllardır olduğu gibi inşaat şantiyeleri, vasıfsız işçi ve ustaların inisiyatifinde devam etmektedir." dedi. Denetimlerde hazır betonun yapımıyla ilgili sızdırmazlık, homojenite, kalıplama gibi çeşitli konularda özensizliğe çokça rastladıklarını vurguladı.
Deprem kuşağında yaşadığımız bir coğrafyada teknolojinin sunduğu hazır beton uygulamasıyla 1980 öncesine göre daha sağlam binalar yapılırken konuya gereken önemin verilmediği ifade edildi. TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi ile İzmir Şubesi'nin ortaklaşa düzenledikleri kongrenin açılış konuşmasında söz alan İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) İzmir Şube Başkanı Ayhan Emekli, kum, çakıl ve çimentonun çoğu zaman göz kararıyla karıştırılmasıyla el edilen betonun c 14 dayanma sınıfında elde edilmeye çalışldığını söyledi. 1980'li yılların ortalarından itibaren 4708 sayılı yapı denetim yasasının uygulanmasıyla beraber hazır beton kullanımına geçildiğini ve böylece deprem gibi afetlere dayanıklı çok katlı binaların yolunun açıldığını kaydetti.
Deprem kuşağında kaçak yapılarda betonun hangi şartlarda üretildiği bilinemediği ve denetleme sürecinde inşaat mühendislerinin olmadığı binaların durumunun önem kazandığını kaydetti. Kaçak olmayan ancak betonun yapım süreçlerinde içinde olunmayan bölümlerinde tehlike sınıfında olduğunu anlatan Emekli, beton üretiminin yanında üretim sürecinde insan faktörünün de önem kazandığını kaydetti. Eğitim almayan ve sertiifakalandırılmayan ustalık sisteminin artık terk edilmesi gerektiğini anlatan Emekli ara eleman ve kaliteli eleman açığının meslek liselerinin kapatılmasıyla düştüğünü kaydetti. Hazır betona giden bu yolculukta betonun niteliklerini geliştirmenin paralelirnde mütehatlerimizi, kendimizi, teknisyen ve teknikerlerimizi, inşaat mühendislerimizi yeterince geliştirip geliştiremediğimizi; toplum olarak çalışma kültürümüzü sorgulamamız gerektiğinin altını çizen Emekli şöyle dedi: "Bugün yetki kanunu çerçevesinde kanun hükmünde kararnamelerle mühendislik ve planlama ilkeleri gözetilmeden yapılan birçok uygulamaya tanık olmaktayız. Giderilemeyecek tahribatlar oluşturacak birçok süreç demokratik süreçler işletilmeden yapılmakta, toplum öncelikli yatırımlar yerine bilimsel ölçütlerden yoksun rant amaçlı projeler gerçekleştirilmek üzere açıklanmaktadır. Merkezi iktidarın bu uygulamalarının yanında yerel yönetimlerde de yanlış kararlar kadro zafiyeti olarak kendini göstermekte demokratik kitle örgütleri ve mmoya meslek odalarının görüşlerinin alınması gibi demokrasi ve kamusal sorumluluğun süreçleri işletilmemektedir. İMO olarak yaptığımız birçok etkinlikte olduğu gibi İzmir Büyükşehir belediye ve bağlı kuruluşlarından örneğin bu kongreninismiyle ilgili İZBETON'dan yeterli katılım ve destek sağlanamamıştır." değerlendirmesinde bulundu.