Jean Claude Trıchet: Büyük Buhrandan Daha Büyük Bir Kriz Yaşadık

Capital ve Ekonomist dergileri tarafından bu yıl dördüncüsü düzenlenen Uludağ Ekonomi Zirvesi’nin ana konuşmacısı Avrupa Merkez Bankası (ECB) Eski Başkanı Jean Claude Trichet küresel krizin 1929’daki büyük buhrandan daha büyük bir kriz olduğunu söyledi. Zirve’nin ikinci gününde Avea’nın sponsorluğundaki oturumda konuşan Trichet, Lehman Brothers’ın batışı ile başlayan küresel ekonomik krizin Euro Bölgesi’ne nasıl yansıdığını, krizin nasıl bu kadar büyük boyutlara ulaştığını özetlediği konuşmasında krize yönelik ürettikleri çözüm yöntemlerini anlattı. Uludağ Ekonomi Zirvesi’nde değerlendirmelerde bulunan Trichet, “2008 krizi 1929-30’deki krizden bile daha büyük bir krizdi. Özel sektörde görülen kriz etkileri devlet aşamasında kendini göstermeye başladı. Krizin merkezi ilk olarak ABD’deydi” diye konuştu. İkinci krizin merkez üssünün Avrupa olduğunun altını çizen Trichet, sözlerini şöyle sürdürdü: “Çözüm konusunda ortak hareket edilememesi önemli bir sorun oldu. Euro Bölgesi’nde ayrıca kriz sürecinde rekabetçilik konusunda bir gelişme kaydedilemedi. Bir diğer önemli neden de krizin uzun sürmesinde bir bankacılık birliğimiz yoktu. Kriz gerçekleştiğinde bunun ne kadar önemli olduğunu gördük. Bir AB devletiyseniz ekonominiz kötüyse bankalarınızın durumu da kötüye gidecektir. Bir kısır döngü içine girdik. Bir tarafta durumu iyi olan bankalar ve eyaletler vardı, bir yanda da sıkıntıda olan ülkeler vardı. Bu işimizi zorlaştırdı.” Bu sorunun boyutlarının bazı ülkelerde çok büyük olduğuna değinen Trichet, AB olarak bir kriz yönetme sistemlerinin olmadığını söyledi. ABD’nin federal yapısı nedeniyle kolay karar aldığını anlatan Trichet, “Bu süreçte adım atabilmek için biz ise her bir devletin kendi kararlarını vermesini bekledik. Bu da sorunu daha da ciddileştirdi. Yapısal reformlar alanında Lizbon Programı, 2020 programı devreye girmiş olsa da henüz tam olarak uygulanmamıştı. Bütün bu sebepleri bir araya getirdiğinizde neden bu kadar büyük bir kriz yaşadığımızı anlamış olursunuz” ifadelerini kullandı. Bu süreçte sadece üç devletin IMF’den yardım aldığının altını çizen Trichet, şunları söyledi: “İspanya, Portekiz gibi ülkeler AB’den yardım aldı. Euro krizi dediğimizde aslında çok az ülkeden bahsediyoruz. Çoğunluk kendi başına kalsa sıyrık bile almadan bu krizi atlatacaktı. Bu kriz bana göre I. Dünya Savaşı’ndan bu yana görülen en büyük krizdi. Ama Euro’nun uçup gideceği düşünülmüş olabilir. Bunlar dile getirilen iddialar. Gerçeğe bakalım, Euro ortadan kaybolmadı, dayanıklılığını kanıtlayarak çıktı. Son derece kuvvetli bir para birimi olduğunu kanıtladı. Euro bölgesinde Lehman krizinde 15 Euro ülkesi vardı, şu an 19 oldu. Yeni üyeler geldi, kimse çıkmadı.” Zayıf noktalar için önemli kararlar aldıklarını söyleyen Trichet, “Rekabetçiliği geliştirmeye yönelik adımlar attık. Sıfırdan başlayarak yönetişim için yeni bir sacayağı oluşturduk. Bankacılık için daha fazla koordinasyon sağlayan yapılardaki eksiklerimizi giderdik. Tek pazar hedefine henüz ulaşmış değiliz. Ama bunun üzerinde çalışıyoruz” diye konuştu. Şokları absorbe edebilecek bir bütçeleri ve belli tamponları olduğuna değinen Trichet, verimliliğin yanı sıra demokrasi konusunda da bazı adımlar attıklarını söyledi. Devletlerin bazılarının tavsiyelere uymak istemediğini anlatan Trichet, tüm üye ülkelerin parlamento kararlarına uyması gerektiğini ifade etti. Güçlü sponsor desteği Başladığı yıldan bu yana ana sponsorluğunu Çelik Motor Filo Kiralama’nın üstlendiği Uludağ Ekonomi Zirvesi'nin co-sponsorları arasında Avea, Nef, Samsung, Turkcell ve Vodafone bulunuyor. Citibank, Fatih Belediyesi, Global Liman İşletmeleri, Hafele, Integral Forex, Intel, Microsoft, Nutricia, TEB, UnionPay ve Verifone’un oturum sponsoru olduğu Zirve'de Arzum Okka, Doğa Koleji, TAV Havalimanları destek sponsoru olarak yer aldı. Cnbc-e ve Hürriyet'in medya ortakları arasında yer aldığı Zirve'de, etkinlik sponsorları Denizbank, Finansal Kurumlar Birliği, Garanti Bankası Masters, konaklama sponsoru Ağaoğlu, içecek sponsoru ise Uludağ İçecek oldu.