ANKARA (ANKA) – İşsizlik oranının yüzde 11.4 olduğu 2010 yılı Ağustos döneminde, istihdam edilen 23 milyon 195 bin kişiden 10 milyon 383 bininin kayıtdışı olduğu belirlendi. Son 1 yılda istihdam edilen 1 milyon 87 bin kişinin yüzde 26’sını bu dönemde istihdam edilen 278 bin sosyal güvencesiz oluştururken, bu dönemde istihdam edilen 442 bin kadın çalışanın yüzde 61’inin kayıtdışı olduğu tespit edildi.
ANKA’nın Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yaptığı belirlemeye göre, Ağustos’ta istihdam edilen toplam nüfus 23 milyon 195 bin olurken, bunun 10 milyon 383 bin kişisini herhangi bir sosyal güvencesi bulunmayanlar oluşturdu. Ağustos 2009’da yüzde 45.7 olan kayıtdışı istihdam oranı 2010 yılının aynı döneminde 0.9 puanlık azalışla yüzde 44.8’e indi. Ağustos itibariyle son bir yıllık dönemde kayıtdışı çalışanların sayısında 278 bin kişilik artış yaşandı. Böylece son 1 yıllık dönemde istihdam edilen 1 milyon 87 bin kişinin yüzde 26’sını, kayıtdışı istihdam edilenlerin oluşturduğu belirlendi. Ağustos itibariyle geçen yılın aynı dönemine göre erkek istihdamında kayıtdışılık oranı 1.5 puan gerilemeyle yüzde 38.5 olurken, 16 milyon 559 bin erkek çalışanın 6 milyon 367 binini kayıtdışı çalışanlar oluşturdu. Kadın çalışanlar içinde kayıtdışılık oranı yüzde 60.5’le geçen yılki düzeyini korudu. 6 milyon 636 bin kişilik kadın istihdamından 4 milyon 16 bininin kayıtdışı istihdam ettiği saptandı. Son bir yıllık dönemde istihdam edilen kadın sayısı 442 bin kişilik artış gösterirken bunun 269 bin kişinin kayıtdışı istihdam ettiği tespit edildi. Bu dönemde erkek istihdamındaki artış 645 bin kişi olurken, kayıtdışı çalışan erkek sayısında sadece 8 bin kişilik artış yaşandı. Böylece son bir yılda istihdam edilen kadın işgücünün yüzde 61’i, erkek işgücünün ise yüzde 1’i kayıtdışı istihdam edilmiş oldu.
-KENDİ ADINA ÇALIŞANLARDA KAYITDIŞILIK YÜZDE 67.9-
Ağustos itibariyle son bir yıllık dönemde kendi hesabına çalışanlar arasında kayıtdışı istihdam edenlerin sayısı 22 bin kişilik artışla 3 milyon 67 bin oldu. Bu dönemde kendi hesabına çalışan 4 milyon 515 bin kişiden yüzde 67.9’u kayıtdışı istihdam etti. Ücretli ve yevmiyeli olarak çalışan toplam 13 milyon 983 bin kişiden yüzde 27’sini oluşturan 3 milyon 779 bin kişinin kayıt dışı çalıştığı belirlendi. İşveren olarak faaliyet gösteren 1 milyon 219 bin kişiden yüzde 26.8’ini oluşturan 327 bin kişinin de sosyal güvenlik kaydı bulunmadığı tespit edildi.
-AİLE İŞÇİLERİNİN YÜZDE 92.3’Ü KAYITDIŞI-
Kayıt dışı “çalışanlar” içinde en büyük grubu ücretsiz aile işçileri oluşturdu. Büyük bölümü tarım kesiminde bulunan ve standart bir istihdamdan farklı olarak tarım ya da ticaretle uğraşan ailesine yardım eden bu kişilerin toplam sayısı 3 milyon 478 bin kişi. Bunların yaklaşık yüzde 92.3’ü oranındaki 3 milyon 210 bininin sosyal güvenlik sistemine kayıtlı olmadığı görüldü. Normal bir istihdam olanağı elde edemediği için mevcut konumda yer alan bu kişilerin, ücretsiz aile işçisi şeklinde tanımlanması, Türkiye’deki işsizliğin boyutlarını da olduğundan küçük gösteriyor. Kayıt dışı çalışanlar toplamının 5 milyon 306 bini tarımda, 5 milyon 78 bini ise tarım dışı sektörlerde bulunuyor. Tarım sektöründe sosyal güvenlikten yoksun çalışanların oranı Ağustos 2009’da yüzde 87.1 iken, bu oran 2010 Ağustos’unda yüzde 85.9’a geriledi. Tarım dışı sektörlerde istihdam edenler içinde sosyal güvenlikten yoksun olanların oranı ise 2009 Ağustos’undaki yüzde 30.8’lik seviyesinden yüzde 29.8’e indi.
/**
İstihdamdaki nüfus ve kayıt dışı çalışanlar (Ağustos-bin kişi)
Toplam Kayıtdışı Kayıtdışı
İstihdam İstihdam Oranı(%)
Toplam 23.195 10.383 44,8
Ücretli/yevmiyeli 13.983 3.779 27,0
İşveren 1.219 327 26,8
Kendi hesabına 4.515 3.067 67,9
Ücretsiz aile işçisi 3.478 3.210 92,3
Tarım(*) 6.178 5.306 85.9
Tarım dışı(*) 17.017 5.078 29.8
*TÜİK tarafından Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflandırılması, NACE Rev.2 kullanıldı.
**/
(ANKA)