Kadın kalbi fiziksel olarak da hassas
Kadınlarda kalp hastalıkları erkeklerden daha fazla rastlanıyor. Çünkü kadın kalbi, stres ve duygusallıktan daha fazla etkileniyor.
Kadın kalbi, erkek kalbine göre daha hassas olarak tanımlanıyor. Kadınların %80'ininde ritim bozukluğu ve çarpıntı görülürken, "Kırık Kalp Sendromu" olarak bilinen rahatsızlık özellikle yoğun stres altındaki kişilerde ortaya çıkıyor. Bu sendrom kadınlarda erkeklere oranla 4 kat fazla rastlanıyor.
Memorial Şişli Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Bingür Sönmez, Kalp Haftası öncesinde kadın kalbi hakkında önemli bilgiler verdi.
Kadınlarda çarpıntı şikayetlerinin daha sık görülmesinde duygusal bir yapıya sahip olmaları ve hormonları önemli rol oynuyor. Özellikle adet öncesinde hormonların birikmesiyle, vücudun su toplamasına bağlı olarak oluşan elektrolit bozukluğu ve ödem sonucunda ritim bozukluğu ve çarpıntılar ortaya çıkabiliyor. Çarpıntıların çeşitli türleri var. Çoğu masum olmasına rağmen bazı çarpıntılar hayati risk taşıyor. Çarpıntının türünü tespit etmek için "Ritim Holteri" uygulaması ile 24 saatlik kayıt alınır ve elde edilen veriler ile birlikte tedavi planlanır. İlacın yetmediği ileri durumlarda ablasyon ve özel programlı piller de bu rahatsızlığın tedavisinde kesin çözüm olarak kullanılıyor. Bu nedenle çarpıntısı olduğunu söyleyen kişiler mutlaka ciddiye alınmalı.
Ağır stres kalbin ritmini bozuyor
Ağır stres, üzüntü ve büyük travmalar sonrasında kalbin ön damarlarında spazm olmakta ve bu durum "Kırık kalp sendromu" adlandırılıyor. Kalp krizi ile karıştırılan sendrom sırasında çekilen anjiyografide koroner damarlar tamamen normal görünmekte ama kalbin sol tarafında bir bozulma dikkat çekiyor. Bunun kalbin önünü besleyen ana damarda oluşan geçici bir spazmı sonucu olduğu tahmin ediliyor. Yaklaşık 3 ay süren kırık kalp sendromu sırasında oluşan ritim bozukluğu nedeniyle kaybedilen hastalar var.
Sigara kullanımı ve iş stresi kalbe zarar veriyor
Kadınların iş hayatındaki etkinliği giderek artıyor. Erken yaşta başladıkları yoğun iş temposuna ek olarak; aşarı sigara kullanımı, geç yaşta evlilik, anne olma yaşının ertelenmesi, doğum kontrol hapı kullanımı; daha sonra anne olanların evdeki sorumlulukları kadınların hayatını zorlaştırıyor. Modern yaşam içinde östrojen hormonu erken tükenen kadınlar artık otuzlu yaşlarda menopoza girebiliyor. Kalbin içini koruyan, damarın içindeki kaygan parlaklığı sağlayan östrojen hormonunun azalması sonucu damar sertliği riski artmakta, önce tansiyon, sonra kolesterol yükseltmekte, beklenmeyen diyabet sorunlarına ilave olarak kilo ve kemik erimesine bağlı ortopedik sorunlara yol açıyor.
Kadınların kalp sağlığını korumak için dikkat etmesi gerekenler
• İlk doğum ileri yaşa bırakılmamalı (30 yaş altı en uygun dönem)
• Emzirmek kalp sağlığı için de önemli
• Doğum kontrol ilaçları dikkatli kullanılmalı
• Kesinlikle sigara içilmemeli
• Kilo kontrolüne dikkat edilmeli (Ülkemizde her 5 kadından 3'ü aşırı kilolu)
• Mümkün olduğu kadar spor yapılmalı (Hızlı yürüyüş ve yüzme en ideali)
Menopoz sonrası her yıl efor testi şart
Kalp hastalıkları kadınların hayatlarını meme, rahim kanseri gibi jinekolojik kanserlerden daha fazla tehdit ediyor. Kadınlar kansere yakalanmaktan korktukları kadar, kalp hastalığına da dikkat etmeliler. Özellikle menopozdan sonra her yıl efor testi yapılmalı, düzenli tansiyon, kan yağları ve kan şekeri takibi yapılmalı. Mümkünse 40 yaşından sonra bir bilgisayarlı anjiyografi yapılarak gelecek 10 yılın damar yapısını mutlaka görüntülenmeli.
Kadınlar şekerli gıda sevgisi damar sertliğine yol açıyor
Fazla şeker, fazla insülin anlamına geliyor. Vücut, yenilen şeker kadar değil, daha fazla insülin üretir. Kanda sürekli biriken insülinin yarattığı direnç (insülin direnci) felaketin başlangıcıdır. Kanda serbestçe dolaşan insülin dolaylı olarak damar sertliğine yol açıyor. Özellikle diyabetik hastalar, pre-diyabetik ve obez kadınlar daha yüksek risk altındalar. Kadınların önce kendilerini daha sonra da çocuklarını fazla şekerden ve mısır şurubu şerbeti içeren gıdalardan uzak tutmaları gerekmekte. Bu nedenle anneler, çocuklarına evde yaptıkları tatlılardan yedirmeli. İçinde pancar şekeri olan tatlılar tercih edilmeli. Aynı şekilde kadınları tüm aileyi marine edilmiş etlerden (salam, sucuk, sosis ...) tutmakla da sorumlular. Eğer Kayseri'de komşu kasabın gözünüzün önünde yaptığı sucuğu bulursanız yiyebilirsiniz ama endüstriyel olarak üretilmiş bu tür yiyeceklerden uzak durun.
Yemek yaparken zeytinyağı tercih edin
Zeytinyağını bir yağ olarak değil, ilaç gibi düşünmek gerek. İngiltere'de eczanelerde satılan zeytinyağı, oldukça kıymetli bir gıda. Tereyağı da çok önemli bir yağ ama makul ölçüde tüketilmeli. Sabah kahvaltıda 4 çay kaşığı yenilmesi ya da pilava bir çorba kaşığı atılması sorun yaratmaz ancak kaşık kaşık tüketilmemeli.
