Bethany Bell
Viyana, Avusturya
Ünlü besteci Mahler bir vakit dünyanın sonu geldiğinde Viyana'da olmak istediğini söylemiş.
"Çünkü" demiş, "burada her şey, 25 yıl daha geç yaşanır."
Mahler'in bu sözleri, Viyana'nın ünlü kafelerinden birinde menüye göz atarken alıma geliverdi.
Menüde "Sigara içmek, kafelerde konukların asla mahrum bırakılmamaları gereken bir hazdır" yazıyordu. "Nihayetinde" diyordu menüde "kahve ve tütün, sevgi dolu iki kardeşten farksızdırlar."
Menüdeki yazı, artık bu kafede sigara içilen ve içilmeyen iki bölümün hizmete açıldığını anlatıyordu. Kafenin güzelce cilalanmış, tahta kaplama duvarlarıyla, en büyük ve en güzel odası da sigara içenlere ayrılmıştı.
Avusturya yasalarına göre alışveriş merkezi, hastane ve işyeri gibi kamuya açık yerlerde sigara içmek, yasak. Doktorlar ve sigara karşıtı kuruluşlar, bu yasağın restoran ve kafeleri de kapsaması için yoğun kampanya yaptılar ama bu istekleri buradaki bir çok kişiye fazla geldi.
Bunun yerine bir gazetenin ifadesiyle Avusturya'ya has yavan bir çözüm bulundu, orta yolda uzlaşıldı.
Artık büyük restoran ve barların sigara içilen ayrı bir odaları olacak ama daha küçük mekanlar, tamamen sigara içilmesini yasaklamak ya da tümden izin vermek konusunda serbestler.
Tabi bu karar, en sevdiğim ve bir ailenin işlettiği lokantadaki garsonlara rahat nefes aldırdı. Soğuk kış gecelerinde mutfaktan rosto karaca etiyle lahana tabakları çıkmasını beklerken barda oturup sigaralarını tüttürebilecekler.
'Sigara yasağı bize göre değil' Yakınlarda yapılan bir araştırma Avusturyalıların varılan uzlaşmadan memnun olduklarını gösteriyor.
Konuştuğum Viyanalı bir taksi şoförüne sorduğumda, "Sigara yasakları bize göre değil" dedi. Arabasına bindiğim bana dönüp gülümsedi ve "Lütfen çekinmeyin yakın bir tane" diye devam etti "Burası İngiltere ya da İtalya değil."
Oysa Avusturya'ya gelen yabancıların ilk dikkatini çeken şeylerden biri, burada kurallara ve düzenlemelere uyulmasına verilen önem. Avusturyalılar düzeni seviyorlar.
Örneğin yeşil ışık yanmadan karşıdan karşıya geçenler hoş görülmüyor. Haftasonları gazeteler, lamba direklerine asılan poşetlere bırakılıyor.
Ödemeler karşılıklı güven anlayışına göre işliyor- direğe takılı küçük kutuya para atmanız bekleniyor. Ama her nedense iş sigaraya geldiğinde bir kör nokta var belli.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü OECD'ye göre örgüte üye zengin ülkeler arasında en çok Avusturya'daki gençler sigara tüketiyor. Avusturya Sağlık Bakanlığı kısa süre önce çocuk ve gençlerin sigaraya başlamasını önlemeyi amaçlayan bir kampanya başlattı. Ama bu o kadar kolay olmayabilir.
Evimin yakınlarında Viyana'nın en ünlü liselerinden bir var. Her akşam okulun çıkışı sigara izmaritleriyle doluyor, tabi kentteki aşırı verimli çöpçüler tarafından dikkatle temizleniyorlar.
Yeşiller Partisi'nin başkanı, "Dışarıdaki havayı denetleyen sıkı kurallarımız var ama içerideki hava konusunda uzlaşma yoluna gidiyoruz, bu absürt" dedi.
Yeşiller sigara yasağı konusunda referandumdan yana. Avusturya'daki bazı sağcı partiler de öyle - ama farklı sebeplerden.
Merhum politikacı Jöerg Haider'in partisinin sitesinde büyükçe bir puro içen bir adamın resmi var mesela.
Burada pek çokları bir gün lokanta ve kafelerde de sigara içilmesine yasak geleceğini düşünüyor ama Avusturya hükümeti değil Avrupa Birliği istediği için.
Yine de kahve- sigara alışkanlıklarını bırakmaya henüz hazır değil gibiler.