Kaldırılan Abidenin Altından Şeyhülislam Mezarı Çıktı

Bursa'da Sultan II. Mustafa ve III. Ahmed dönemlerinde iki defa şeyhülislamlık makamına çıkmış ve “İmam-ı Sultani” unvanını elde etmiş olan Mehmed Efendi’nin mezarının yerine şehitler abidesi yapıldığı ortaya çıktı.

Osman Gazi’nin baş ucuna dikilen ve Osmanlı'yı işgalci olarak gösteren abide 28 Ocak 2013 günü itibarıyla kaldırıldı. Tarih kaynaklarından yararlanan Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Hasan Basri Öcalan ve arkadaşları, kaldırılan anıtın altında şeyhülislam mezarı olduğunu tespit etti. İki ay önce devlet yetkilileri tarafından verilen emir ile kaldırılan abidenin altında mezar olduğundan kimsenin haberi bile olmazken, 1910’lu yıllarda çekilen fotoğraflarda mezarın baş ve ayak taşlarının sağlam olduğu görüldü.

1925 yılında Bursa mezar taşları hakkında bir eser yazan Mehmed Şemseddin Efendi, Şeyhülislam Mehmed Efendi’nin mezarının abidenin altında kaldığını yazdı.

Kaynakları titizlikle incelediklerini ifade eden Öcalan, “Mezarın Osman Gazi Türbesi’nin güneyine, evinin bahçesine defnedildiği yazıyordu. Osmanlı protokolünde bu kadar üst seviyede görev yapmış birinin mezarı göz göre göre kayboluyor ve biz bundan habersiz kaldık. Yaptığım araştırmada, Sultan II. Mustafa ve III. Ahmed dönemlerinde iki defa şeyhülislamlık makamına çıkmış olan ve ‘İmam-ı Sultani’ unvanını elde etmiş olan Mehmed Efendi Bursa’ya sürgün edilmiş, Bursa’da bir darülhadis kurarak eğitim vermeye devam etmiştir. Vefat ettiğinde de Osman Gazi Türbesi’nin kıble tarafına defnedilmiştir. Abdülhamid Han tarafından çektirilen fotoğrafta, Şeyhülislam Mehmed Efendi’nin selvi ağacının altındaki kabri uzaktan görülüyor. Mezarın üzerine yaptırılan abide 28 Ocak 2013 tarihinde kaldırıldı” dedi.

Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin tarafından bastırılan Kamil Kepecioğlu’nun “Bursa Kütüğü”nde bazı bilgilerin bulunduğunu ifade eden Öcalan, kitapta şu ifadelerin yer aldığını söyledi:

“Bursa’da sürgün iken evini darülhadis yapmış ve oraya gömülmüştür. Sonraları Sultan Osman türbeleri tesviye edildiğinden, oraları da türbe bahçesine ilhak olup kendisinin taş ve kabri bırakılmıştı. Bursa’nın Yunanlılardan geri alınması esnasında istiklal için canlarını feda eden aziz şehitler oraya defnolunmuş ve üzerlerine bir de abide yapılmıştır ki, Mehmed Efendi’nin kabri de bu abidenin altında kalmıştır.”