Kalıcı diş çıkarma zamanı ilk olarak 6 yaşında çıkmaya başlar. İlk çıkan kalıcı dişler ise ön kesici dişlerdir. Süt dişlenme dönemindeki gibi bir çıkış sırası vardır.
En son çıkan dişler ikinci büyük azı dişleridir. Son kalıcı dişlerin çıkma zamanı 20 yaş dişleri olarak bilinmektedir. Bu da bir çok çocukta oluşmayabilir.
İkinci büyük azı dişleri, 12-13 yaşlarında ağızda yerini almaktadır. Bunun için süt dişlerine değişene kadar iyi bakılması gerekmektedir.
Çocuklar kalıcı diş çıkarırken, süt dişlerinde yaşadığı problemlerden bir çoğunu yaşamazlar. Hatta bir çok kalıcı diş, aile ve çocuk fark etmeden bile çıkabilir. Ancak diş hekimi kontrollerinde hekim onlara bunu söyleyebilir. Bu yüzden düzenli kontrollerin önemine inanmaktayız.
Bazen süt dişleri yerinden çıkmadan kalıcı dişler gelebilir. Bu çok sıklıkla görülen bir durumdur. Bizim için çok büyük sorun teşkil etmezler. Önemli olan yerini değiştirmemiş süt dişinin, kalıcı diş gözükür gözükmez oradan alınmasıdır. Bu işlem hızlı bir şekilde yapılabilirse, arkadan gelen kalıcı diş, dil ve dudağın etkisiyle olması gereken yere ulaşacaktır.
Çarpık çıkma sebeplerinin başında genetik faktörler gelmektedir. Çocuk çene yapısını anneden alıp, diş yapısını babadan aldığında, çenesi küçük ve dişleri büyük olduğunda dişler sığmakta güçlük çekebilir. Bunun sebebiyle de çarpık dişlenme dönemi başlamış olabilir.
Bu durumda hemen endişelenmemek gerekir. Çünkü ilk süt dişinin değişme yaşı altıdır. Altı yaşında alttan daha iri ve büyük kalıcı dişler gelmeye başlar, bu süreçte büyüme devam eder. O yüzden 6 yaşında ortodonti kontrolü yaptırmamız şarttır. Burada çocuğun dişlere bağlı bir çarpaşıklık olduğu ya da çeneyle ilgili bir sorunu olup olmadığı saptanır.
Sorun sadece dişlerle ilgiliyse, tedaviler için 12 - 13 yaşlar beklenmektedir. Sorun kemiksel bir sorunsa, 6. yaşlar tedavi yapmak için en uygun yaşlardır.
Kalıcı dişlerdeki çarpıklığı düzeltmeden önce sebebin ne olduğunu bulmak çok önemlidir. Çeneler ya da dişlerin hangisinin sorunlu olduğu tespit edilmelidir.
Çenelerle ilgili bir sorun varsa, 6 - 9 yaşları arasında yapılacak müdahalelerle kemik büyümesinin sağlanması gerekir.
Sorun sadece dişlerle ilgiliyse, 12 - 13 yaşlarına kadar beklenebilir. Hatta günümüzde kırklı yaşlarda bile tel tedavileriyle çarpıklık problemi çözülebilmektedir.
Kalıcı dişler ne zaman çıkar sorusu kadar kalıcı dişlerin neden tırtıklı çıktığı da herkes tarafından merak edilen konulardandır. Çocuklarının dişlerinin tırtıklı kalacağını düşünen ebeveynler konu ile ilgili endişelenseler de uzmanlar yeni çıkan dişlerin tırtıklı olmasını normal değerlendiriyor. Ön kesici dişler çıktığında kenarlarındaki tırtıkların zamanla aşınarak düzleştiğine dikkat çekiyor. Bu noktada kalıcı dişlerin süt dişlerine göre daha kalın ve pütürlü olduğu unutulmamalı.
