Kamu İhale Yasası yürürlüğe giriyor

57'inci Hükümet tarafından hazırlanan ve 1 Ocak 2003'ten itibaren yürürlüğe girmesi öngörülen Kamu İhale Yasası'na, kamuya yönelik ihalelerde önemli değişiklikler getiriyor. Bayındırlık ve İskan Bakanı Zeki Ergezen, yasanın eksikliklerinin giderilmesi için 6 ay ya da 1 yıl ertelenmesi gerektiğini savunurken, Kamu İhale Kurumu Başkanı Şener Akkaynak, yasanın uygulamasına ilişkin hazırlıkların tamamlandığını savunmuştu. Erteleme girişimlerine kamuoyundan gelen tepki üzerine hükümet geri adım attı. Bakanlar Kurulu, yasanın ertelenmesi yönünde son anda bir karar almazsa, 1 Ocak 2003 tarihinden sonra gerçekleştirilecek kamu ihalelerinde yeni yasa uygulanacak.

BİRİM FİYATA DAYALI KEŞİFLERLE İHALEYE SON

Yeni Kamu İhale Yasası, Avrupa Birliği (AB) ve Dünya Ticaret Örgütü normlarına uyumlu bir şekilde hazırlanmıştı. Kamu adına kaynak kullanan tüm kuruluşları kapsayan yasayla başta KİT'ler olmak üzere, kurum ve kuruluşların farklı uygulamalarına son verilmesi ve kamu alımlarının disiplin altına alınması amaçlanıyor. uygulama projesi bulunmayan yapım işlerinin ihalesinin yasaklanmasını öngören yasaya göre, sadece ihaleden önce uygulama projesi yapılamayan alt yapı, ulaşım ve iletişim işlerinin ön proje ile ihalesine müsaade ediliyor. Uygulama projesi, elde edilen yapım işleri, anahtar teslimi, götürü bedel alınmak suretiyle ihale edilecek ve böylece her iş tek bir bedel üzerinden ihale edilmiş olacak. Bu uygulamayla şimdiye kadar büyük ölçüde istismara ve yolsuzluğa sebep olan birim fiyata dayalı keşiflerle ihaleye son verilmiş olacak.

Yeni yasada, programı bulunmayan ve yeteri kadar ödenek tahsis edilmemiş işlerin ihalesine izin verilmemesi de öngörülüyor. Davetiye usulüyle ihale edilen işlerde ön seçim şartı getiriliyor. Böylece ihaleye davet edilecek firmalar, resmi gazetede yapılacak ilan yoluyla belirlenecek. İdareleri şaibe altına sokan mevcut uygulamaya böylece son verilecek.

MÜTEAHHİTLİK KARNELERİ SATILAMAYACAK

Yasa ile müteahhitlik müessesesine yeni bir boyut kazandırılacak. Yeni yasa, müteahhitlik karnelerinin satılması işlemine son verecek. Bunun yerine performansa göre iş bitirme belgesi verilecek. Bu uygulamayla sayısı AB ülkelerindeki müteahhitlerin sayısından fazla olan Türk müteahhitlerin sayısı da azaltılacak. Yeni Kamu İhale Yasası ile 200 bin olan toplam müteahhit sayısının 20 bine düşürülmesi amaçlanıyor. Sektörde ihtisaslaşmış, deneyim sahibi müesseseler korunacak, değişik amaçlarla sektöre sızmak isteyen ilgisiz müteşebbisler, tasfiye edilecek. İhalelerde tek bir komisyona görev verilecek ve isteklilerden mali ve teknik teklifleri aynı anda alınacak. Böylece müteahhitlerin ihaleden önce anlaşma olasılığı ortadan kaldırılacak.

Yasa, ihalelerden önce veya sonra teknik müşavirlik hizmetlerini alma imkanı sağlıyor. Böylece idarelerin çağdaş bir yaklaşımla her türlü etüt ve proje işleriyle, denetim hizmetlerini özel olarak örgütlenmiş teknik müşavirlere yaptırma imkanına kavuşturulmaları amaçlanıyor.

Ayrıca Kamu İhale Yasası'nın gündeme gelmesinden sonra kurulan Kamu İhale Kurumu, yapılacak ihalelerde idarenin çözemediği ihtilafları çözecek. Kamu İhale Kurumu tarafından verilecek kararlar idari kararlar olacak ve yargı denetimine açık olacak. Kamu İhale Kurumu ayrıca ikincil mevzuatları da hazırlayacak.