Kamuoyundan saklanan rapor: İnönü stadı çürük, acilen güçlendirilmeli

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) tarafından 2001 yılında Beşiktaş'ın İnönü Stadyumu için hazırlanan raporda yıkılma tehlikesi bulunduğuna dikkat çekilerek “Acil önlem alınmalı” uyarısı yapıldığı öğrenildi. Beşiktaş Spor Kulübü’nün talebi üzerine İTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gülten Gülay tarafından hazırlanan teknik raporda, dönemin sınırlı inşaat teknikleriyle yapılan stadyumun acilen güçlendirilmesi öneriliyor. Raporun ardından Beşiktaş yönetiminin güçlendirme için de proje istediği ancak maliyeti yüksek olduğu için vazgeçtiği öne sürüldü.
Galatasaray eski Başkanı Adnan Polat'ın “İnönü stadyumu çürük, maç oynanırken deprem olsa facia olur” açıklamalarının üzerinden gözlerin çevrildiği Beşiktaş İnönü Stadyumu için İTÜ'nün 2001 yılında hazırladığı teknik raporda acilen güçlendirilmesinin tavsiye edildiği ortaya çıktı. Şimdiye kadar kamuoyundan saklı kalan rapor, 10 yıl önce bile İnönü Stadyumu'nda yaşanan tehlikeyi ortaya koyuyor.
İTÜ İnşaat Fakültesi Yapı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Gülten Gülay tarafından dönemin Beşiktaş yönetiminin talebiyle hazırlanan rapor, stadyumun deprem riski ile ilgili önemli bilgiler veriyor. Raporun ilk bölümünde stadyumun projesi, kim tarafından yapıldığı gibi bilgilere yer veriliyor. İkinci bölümde yapılan incelemeler ve taşıyıcı kolonlarda yaşanan korozyonlar (paslanma) ve diğer yıpranma tespitlerine yer veriliyor.

‘ACİL GÜÇLENDİRME YAPILMALI’
Sonuç bölümünde ise stadyumun riskleri ve yapılması gereken önlemler sıralanıyor. Raporda İnönü Stadyumu'nun, 55 yıldır (2001'e göre) kullanılan ve zamanın tekniklerine göre çok iyi ve özenli projelendirilmiş oldukça eski bir yapı olduğu belirtiliyor. Stadyumun 45'li yılların bilgi, malzeme ve olanaklarına göre inşa edildiği vurgulanan raporda, “ Yapı bu kadar yıldır yoğun bir halk kitlesinin kullanımına açık olmasına rağmen uzun yıllardır teknik bir bakımdan geçmemiştir. Ayrıca yapı sisteminin yaklaşık 60 yıl önceki şartname ve koşullara göre projelendirilmiş olmasından, o yılların inşaat tekniği, öngörülen deprem yükleri ve buna göre hesaplanmış olan taşıyıcı eleman kesitleri ve donatı miktarları ile bu günkü modern yapı teknikleri arasındaki farkı da gözeterek, yoğun bir halk kitlesinin kullanımına hizmet veren söz konusu yapı sisteminin 98 tarihinde yürürlüğe girmiş olan yeni deprem yönetmeliği koşullarına göre acilen ayrıntılı bir incelemeyle yeniden değerlendirilerek, hesaplar sonucunda yapının güçlendirilme projesi doğrultusunda mutlaka takviye edilmesi önemle tavsiye edilir.”
Hazırladığı raporla ilgili Cihan Haber Ajansı'nın (Cihan) sorularını cevaplayan Prof. Dr. Gülten Gülay, inceleme talebinin dönemin Beşiktaş yönetiminden geldiğini söyledi. 1999 depreminden sonra herkesin kendi binasıyla ilgili sağlamlık durumu ile ilgili heyecana kapıldığını aktaran Gülay, Beşiktaş'ın da aynı dönemde harekete geçerek kendilerine başvurduğunu dile getirdi.
Talep üzerine stadyuma giderek ön inceleme yaptığını aktaran Gülay, binada çok yoğun bir korozyon (paslanma) sorunu olduğunu gördüğünü söyledi. Bu sorun için acil bir tamir işlemi yapılması gerektiğini söyleyen Gülten Gülay, “Bu güçlendirme değildir. En azından eski haline döndürmedir. Bunun pasların güçlendirilerek kesit kaybı varsa onun düzeltilmesi vs... Öncelikle bu tür bir işlem önerdim.” şeklinde konuştu.

‘MALİYET FAZLA GELDİĞİ İÇİN GÜÇLENDİRMEDEN VAZGEÇİLDİ’
İnceleme yapmak istediğinde binanın projesini dahi bulamadığını belirten Gülay , projeyi hazırlayanlarla görüşerek bilgi aldığını dile getirdi. Gülay şöyle konuştu: “Bize 'Gelin bakın' dediler ama bir doküman veremediler. Yazılı bir belge proje vs... hiçbir şey verilemedi. Dolayısıyla o hocadan biraz bilgi almaya çalıştım. O zamanın en iyi projelerinden ama tabii ki üzerinden çok uzun yıllar geçtiği için herşey eskiyor. Betonu eskimiş, donatısı eskimiş, ona göre kesitleri daha küçük, çok da tabi yıpranmış bir bina. Binlerce insan üzerinde hareket halinde, bunlar ayrı bir yüklemedir. Onun için acil önlem alınmasını önermiştim ben raporumda.”
Ön raporun ardından Beşiktaş yönetiminin kendilerinden 'Güçlendirme Raporu' istediğini aktaran Gülten Gülay, bir meslektaşı ile yaptıkları detaylı incelemeler sonrasında güçlendirme projesi hazırladıklarını söyledi. Projenin maliyetinin yaklaşık bu günün fiyatıyla 40 bin lirayı bulduğunu bildiren Gülay, maliyetin yüksekliği dolayısıyla Beşiktaş yönetiminden kabul görmediğini aktardı.

ADNAN POLAT: Fİ-YAPI İNÖNÜ STADI ÇÜRÜK VE ÇÖKMEK ÜZERE
Eski Galatasaray Kulübü Başkanı Adnan Polat, geçtiğimiz günlerde Cihan Haber Ajansı’na yaptığı açıklamada, Türkiye’nin Van depreminden sonra yıkılan binaları konuştuğunu ama kimsenin spor tesislerini gündeme getirmediğini söylemişti. Galatasaray'ın Ali Sami Yen Stadı'ndan adeta kaçar gibi çıkmasının nedeninin de deprem korkusu ve yaşanacak facia olduğuna vurgu yapan Polat, ''İstanbul Teknik Üniversitesi'nde konunun uzmanı profesörlerle statta incelemelerde bulunduk. Örnekler alarak testler yaptırdık. Çıkan sonuç tüyler ürperticiydi. Uzmanlar 'burayı hemen terk edin' dediler. Çünkü inşaatın içindeki demirler erimiş ve işlevini neredeyse tamamen yitirmiş. Beton çürümüş ve stat yıkıldı yıkılacak konumunda dediler. Biz de sonuç ne olursa olsun. Yolu yapılmamış, eksiği çokmuş demeden bu korkuyla Seyrantepe'ye Türk Telekom Arena'ya taşındık.'' demişti.
Ali Sami Yen Stadı'ndan daha eski olan Fi-Yapı İnönü Stadı'nın hemen yıkılması gerektiğini ve çok tehlikeli olduğunu belirten Polat, ''Beşiktaş'ın maçlarını oynadığı Fi-Yapı İnönü Stadı dökülüyor. Yeni proje anıtlar kuruluna takılmış. Bir türlü izin çıkmıyor. Peki Allah korusun olası bir depremde İnönü Stadı'nda maç oynanıyor olursa doğacak faciadan kim sorumlu olacak?'' diye sormuştu.
''Türkiye'de çürük olanlar sadece statlar değil.” diyen Polat, “Evet İzmir Atatürk, Bursa Atatürk, Eskişehir Atatürk, Trabzon'daki Avni Aker, Ankara ve Samsun'daki 19 Mayıs Statları da çürük. Tabii salonlarımız da aynı durumda. Abdi İpekçi, Ankara'daki, Bursa'daki, İzmir'deki salonlarımızın da hemen yıkılıp yeniden yapılması lazım. Hatta Anadolu'daki il ve ilçelerdeki bir çok salon maalesef çürük.'' ifadelerini kullanmıştı.