Kandil Işığında Parça Parça Dikilen 90 Yıllık Türk Bayrağı

İzmir'in Yunan ordusu tarafından işgalinin 93.yıldönümü nedeniyle Balıkesir'de sergilenen 90 yıllık Türk bayrağının hikayesi göz yaşartıyor. Sergideki bir çok obje ve fotoğraf, Türkiye'de ilk sergilenirken, 2x4 ölçülerindeki bir Türk bayrağının hikayesi dinleyenleri duygulandırıyor.

Ege Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof.Dr. Engin Berber, bayrağın, 8 Eylül 1922 akşamı İzmir Göztepe'de bir evde Ödemişli bir ailenin annesi tarafından gözyaşları içinde kandil ışığında kırmızı kumaşlar eklenerek yapıldığını söylüyor. Bayrağın ay ve yıldız olan beyaz kısımları çarşaftan kesilerek sonradan üzerine dikilmiştir.

Balıkesir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü'nün katkılarıyla Atatürk Haftası etkinlikleri kapsamında "Yunan Ordusu Anadolu'da" başlıklı fotoğraf ve obje sergisi yarın Devrim Erbil Çağdaş Sanat Müzesi Salonu'nda açılacak. Sergi 10-16 Kasım tarihleri arasında görülebilecek.

Sergiyi hazırlayan Ege Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Engin Berber, İzmir'in Ödemiş ilçesinde Kültür Bakanlığı'na bağlı özel müze statüsüne sahip Ödemiş Yıldız Kent Arşiv ve Müzesi'nin koleksiyonunda olan eserlerden oluştuğunu kaydetti.

Serginin fotoğraf ve obje sergisi olduğunu aktaran Berber, "Sergimiz 2 ana bölümden oluşuyor. Fotoğraf olarak elimizde 30x40 ölçülerinde bazıları daha önce Türkiye'de hiç sergilenmemiş, bir kaç tanesi Yunanistan'da bile bilinmeyen kişisel arşivimden ve Yıldız Kent Arşiv ve Müzesi'nin arşivinden derlenmiş 70 kadar fotoğraf var. Ayrıca 6 adet büyük panomuz var. Buradaki fotoğrafların büyük kısmı orjinaldir. Ayrıca bir İtalyan ressam olan Vittorio Pisani 15 Mayıs 1919 tarihinde İzmir işgal edildiğinde oradaydı. Olayın görgü tanığıydı. Onun 9 adet tablosunun iyi çalışılmış imitasyonlarını sergiliyoruz. Bu koleksiyonun orjinali İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin arşivindedir." dedi.

Sergide obje olarak Ödemiş'teki Yunan garnizonunun mızıka takımına ait enstürmanlarında bulunduğu bilgisini veren Berber, "Buna benzer bir koleksiyon daha önce Türkiye'de hiç sergilenmedi. Ödemiş, işgal yıllarında Yunan 18. Piyade Alayı'nın konumlandığı yerdir. Bu alay, Anadolu'dan kaçamamıştır ve esir düşmüştür. Giderken mızıka takımını entsürmanlarını beraberinde götürememişler. Bunlar belediyemizin depolarından çıktı. Uzun yıllar halkevinin orkestrasında kullanılmış. Daha sonra eskidiği için belediyenin şantiyesine bırakılmış. Sergide ayrıca Afyonkarahisar'daki bir kazıda çıkarılmış Yunan subayına ait tabanca, dürbün, matara, fişeklik ve hücum borusu bulunuyor. Ayrıca açıklayıcı panolarımızda Yunan ordusunun Anadolu'yu neden işgal ettiğini ve örgütsel yapısını anlatıyoruz." diye konuştu.

"TOP KOVANLARI SANAT ESERİ GİBİ"

Sergide Yunan topçusu tarafından Türk siperlerine fırlatılmış bazı topçu mühimmatının boş kovanları ise ilgi çekiyor. Kovanların üzerine Yunan askerlerince bazı notlar düşülmüş ve figürler çizilmiş. Ege Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof.Dr. Engin Berber, Yunan askerlerinin giydiği askeri elbiseler ile Yunan ordusuna kayıtlı orjinal tüfeklerin bulunduğunu söyledi. Ayrıca Yunan ordusunun Anadolu'da yayımladığı gazeteler de bulunuyor.

Sergideki en önemli eser ise 90 yıllık Türk bayrağı. 2x4 ölçülerindeki Türk bayrağının hikayesi ise tam bir kahramanlık ve fedakarlık örneği. Engin Berber, bayrağın 8 Eylül 1922 akşamı İzmir Göztepe'de bir evde Ödemişli bir ailenin annesi tarafından gözyaşları içinde kandil ışığında kırmızı kumaşlar eklenerek yapıldığını anlatıyor. "Bu bayrak, 1936 yılında çıkan Bayrak Kanunu'ndaki ölçülere uymaz." diyen Berber, hikayeyi ise şöyle açıklıyor: "Bayrağın ay ve yıldız olan beyaz kısımları çarşaftan kesilerek sonradan üzerine dikilmiştir. O dönemde Yunan makamları tarafından bayrak yapılabilir kaygısıyla kırmızı kumaş taşımak yasaktı. Ailenin 17 yaşındaki çocuğu bu kumaşları çarşıdan parça parça alarak göğsünde giysilerinin içinde eve taşıyor. Annesi akşam ağlayarak bu bayrağı dikiyor. Ertesi gün İzmir'in en büyük caddelerinden biri olan Mimar Kemalettin Caddesi'ne asılıyor bu bayrak. Caddede asılı olan Yunan bayrağı indirilerek bu bayrak dikiliyor. Bu bayrak 90 yaşında. Çok önem verdiğimiz bir parça."

Bu serginin amacı hakkında bilgi veren Engin Berber, "Bu sene İzmir'in Yunanistan tarafından işgalinin 93. yıldönümü. Türk halkının vicdanında yaralar açan haksız bir işgaldi. Amacımız iki komşu halkın arasına düşmanlık tohumları ekmek değil. Ancak çok da uzak olmayan Türk halkını derinden etkileyen bu olayı yeniden hatırlayabilmek. Serginin bütünü gezildiğinde savaşın ne kadar kötü olduğu ve insanlığın barışa duyduğu özlemi göstermek istedik. İşgal acılarını yaşamış bütün kentlere bu sergiyi götürmek istiyoruz. İl olarak ilk defa Balıkesir'e geldik. Buradan Burhaniye, Gölcük, Uşak ve Ankara'ya gideceğiz." şeklinde konuştu.