Kanuni'nin hatıraları Macaristan'da yaşatılacak

BUDAPEŞTE (AA) - ŞERİFE ÇETİN - Osmanlı Devleti'nin en önemli padişahları arasında yer alan ve 7 Eylül 1566'da Zigetvar Kuşatması sırasında hayatını kaybeden Kanuni Sultan Süleyman'ın, Macaristan'da Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) tarafından ortaya çıkarılan türbesinin de bulunduğu bölgenin yıl sonuna kadar açık hava müzesine dönüştürülmesi planlanıyor.

Zigetvar Seferi sırasında 1566'da hayatını kaybeden Kanuni Sultan Süleyman'ın naaşının bozulmaması için çıkarılan iç organlarının defnedildiği Macaristan'ın Zigetvar kentinde, "Turbek" adı verilen bölgedeki Üzüm Tepesi'nde TİKA'nın destekleri ile yürütülen araştırma ve kazı çalışmalarının son aşamasında ulaşılan buluntular, Zigetvar Kalesi'nde, ''Turbek: Sultan Süleyman’ın Şehri- Turbek’te Bulunan Buluntular Sergisi''nde tanıtılıyor.

Ayrıca araştırma ekibi ''Süleyman'ın Türbesinin Geçmişi, Bugünü ve Geleceği'' başlıklı konferans düzenliyor.

- Açık hava müzesine dönüşecek

TİKA ile Zigetvar Belediyesi arasında 2012'de imzalanan antlaşma çerçevesinde hayata geçirilen "Macaristan Zigetvar'daki Kanuni Sultan Süleyman Türbesi Kazı ve Araştırma Projesi" kapsamında, 2015'te Sultan Süleyman'ın iç organlarının defnedildiği yer, 2016'da Osmanlı'nın önde gelen vezirlerinden Sokullu Mehmet Paşa'nın yaptırdığı cami, 2017'de ise caminin yanındaki tekke kalıntıları bulunmuştu.

Son olarak 20 Mayıs 2019'da başlanan kazılarda ise tekke ve içerisindeki misafirhane ortaya çıkarılmıştı.

İki mahallesi bulunan bir kasaba olduğu düşünülen, Kanuni Sultan Süleyman'ın türbesi, cami, tekke, kervansaray, ordugah ve onu koruyan palanka ile Macaristan'daki tek Osmanlı yerleşkesi olan ve 2017'de koruma altına alınan alanın açık hava müzesine dönüştürülerek ziyarete açılmasına ilişkin projeninyıl sonuna kadar tamamlanması için hazırlıklar sürüyor.

- "Tüm dünyaya damgasını vuran liderlerden biriydi"

TİKA Budapeşte Program Koordinatörü Seda Dağlı, Kanuni Sultan Süleyman'ın türbesinin araştırılmasına ilişkin çalışmalar ile ilgili AA muhabirine yaptığı açıklamada, Osmanlı Devleti'nin en önemli padişahları arasında yer alan Kanuni Sultan Süleyman'ın hem kendi ülkesine hem de o zamanın dünya coğrafyasına damgasını vuran liderlerden biri olduğunu belirtti.

Dağlı, ''Bakiyesini devraldığımız Osmanlı İmparatorluğu'nun uzun ömründe 10'uncu padişah olarak hem kendi ülkesine hem de o zamanın dünya coğrafyasına damgasını vuran liderlerden biri olan Kanuni Sultan Süleyman'ın Macaristan topraklarının 16'ıncı yüzyıl tarihi yazılırken de karşımıza çıkan isimlerden biri olması, bu iki milletin tarihini ''Kanuni'' ismiyle birleştirmiştir. Türk tarihi ve Türkoloji üzerine derin, ciddi akademik çalışmalarıyla Türkiye'nin akademik camiasında da müstesna yeri olan Macar akademisyenlerin titiz ve sabırlı çalışmalarıyla sadece Kanuni değil, başarılı, güçlü, etkili siyasi profili ile bilinen Sokullu Mehmet Paşa gibi bir devlet adamının da bu topraklardaki izi sürülebilmiştir.'' diye konuştu.

Zigetvar kentindeki kazı çalışmalarının Osmanlı'nın hem sosyo kültürel alandaki eserlerini hem de askeri idari alandaki eserlerini gün ışığına çıkararak yeni kuşakların bilgisine sunduğuna dikkat çeken Dağlı, sözlerini şöyle sürdürdü:

''Tarihlerimizin, atalarımızın iradesiyle tesis edilen bu ortak kültürel geçmişin ürünleriyle daha da zenginleşeceği gerçeği bize ancak heyecan ve mutluluk verir. Bu vesileyle, bu tarihi çalışmanın son dönemecine geldiğimiz şu günlerde Macaristan hükümeti ve akademisi ile mevcut iş birliğimizin daha geniş bir yelpazede artarak devam etmesinin TİKA'nın içtenlikle arzu ettiği bir durum olduğunu da ifade etmek isterim.''

- Kanuni'nin ölümü gizlenmişti

Kanuni Sultan Süleyman 1566'da hasta olmasına rağmen Avusturya'ya karşı sefere çıkma kararı aldı.

Osmanlı topraklarını 46 yıllık padişahlığı sırasında büyük oranda genişleten Kanuni, hayatını Zigetvar Kalesi Kuşatması sırasında kaybetti.

Kanuni Sultan Süleyman'ın ölüm haberi, askerler arasında kalenin fethi gerçekleşinceye kadar moral bozukluğu yaratmaması için gizlenmişti.

Kanuni'nin naaşının bozulmaması için, iç organları çıkartılarak otağının bulunduğu yere gizlice gömülmüştü. Kanuni'nin bedeni ise muhasaradan sonra İstanbul'a getirilerek, Süleymaniye Camisi avlusundaki bugünkü yerine defnedilmişti.

Kanuni'nin ölümünden sonra tahta geçen İkinci Selim, babasının iç organlarının gömülü olduğu yere türbe, etrafına da külliye yaptırmıştı. 150 yıl kadar kalan bu yapılar Zigetvar Kalesi'ni işgal eden Habsburg askerleri tarafından yıkılmıştı. Daha sonra Macarlar tarafından bu bölgeye türbe anlamına gelen "Turbek" ismi konulmuştu.