Karaciğer metastazı nasıl bir hastalıktır ve belirtileri nelerdir?

Hastalığın tanısından ve tedavisinden önce karaciğer metastazı nedir, ne anlama gelir bunu bilmek gerekir. Tıp dilinde kanserin kaynağını bir organdan alarak bunu vücudun diğer organlarına yayması metastaz olarak adlandırılır. Kansere bağlı yaşam kayıplarının neredeyse %90’a yakını metastaz nedeniyle yaşanır.

Karaciğer Metastazı Nasıl Fark Edilir, Belirtileri Nelerdir?

Karaciğer yaklaşık 2 kilograma yakın ağırlığıyla insan vücudundaki en büyük organlardan bir tanesi olarak kabul edilir. Karaciğerin insan yaşamının sürdürülebilmesi için gerekli olan pek çok görevi bulunur. Bu görevlerden biri kanda bulunan zararlı madde ve toksinleri arındırmaktır.

Eğer bir kişinin kanında kanser hücreleri bulunuyorsa bunlar damarlar vasıtasıyla karaciğere geldiğinde bu organda birikmeye başlar ve zaman içinde de büyür. Zaten bu sebeple karaciğer metastazı en sık görülen kanser çeşitlerinden biri olur. Karaciğer metastazında kanserin kaynağı ve yayıldığı organlar birbirinden farklıdır. Bu hastalık çoğu zaman sinsi bir şekilde ilerler. O yüzden de çok zor fark edilir. Ancak ileri seviyelere geldiği zaman kendini dışarıdan da göstermeye başlar.

En sık görülen belirtisi sararmaya başlayan göz akıdır. Aynı sarılık cilt üzerinde de görülür. Dışkıda beyazlık olabilir. İştah kaybı yaşanabilir. Bunun dışında kanser hücrelerinin büyümeye başlamasıyla karnın sağ tarafında ağrı ile birlikte bir şişkinlik ortaya çıkabilir. Hızlı ve ani kilo kaybı da en bilinen karaciğer metastazı belirtileri arasında yer alır. Ayrıca sık sık kusma ve mide bulantısı gibi durumlar yaşanabilir.

Bu hastalığa yakalanan kişiler kendilerini genel olarak çok yorgun ve halsiz hisseder. Bunların hepsi kanser hücreleri yayılmaya başladıkça kendisini gösterir. İlk evrelerde görülmesi pek mümkün değildir. Bu yüzden özellikle kronik rahatsızlıkları bulunanların, aşırı alkol ve sigara tüketen kişilerin erken tanı için düzenli olarak tetkiklerini yaptırmaları gerekir.

Karaciğer Metastazında Kullanılan Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Karaciğer metastazı tedavi yöntemleri hasta olan kişinin yaşına, genel sağlık durumuna, kişisel tercihlerine ve kanserli hücrelerin yayılımına göre değişiklik gösterir. Bu hastalığın çok sayıda basamakları ve evreleri bulunur. Tedavi süreci sabır, azim, moral ve destek ister. Tedavi yöntemleri ise genel olarak ameliyat, lokal tedaviler, radyasyon ve ilaç tedavisi şeklinde ayrılır.

Karaciğerinde kanser hücresi bulunan bütün kişiler hemen ameliyata alınmaz. Bunun için belirli şartların sağlanması gerekir. Eğer tümörün yayılması küçük bir alanla sınırlı kaldıysa sadece bu kısım ameliyatla alınabilir. İleri düzeyde yayılım gösteren tümörlerde ise böyle bir ameliyat söz konusu olamaz. Başka bir ameliyat yönteminde hastaya karaciğer nakli yapılabilir. Bunun için gerekli olan pek çok prosedür bulunur. Bunlardan en önemlisi hastalığın erken dönemde teşhis edilmesidir. Lokal tedavi yöntemleri ise doğrudan kanser hücrelerine veya onu çevreleyen bölgeye uygulanır. Bu tedaviler şu şekilde sıralanabilir:

• Kanser hücreleri radyofrekans ablasyon adı verilen yöntemle ısıtılarak yok edilir.
• Kanser hücreleri kriyoablasyon işlemi kullanılarak dondurulur.
• Tümörlü bölgelere doğrudan alkol enjekte edilerek hastalıklı hücreler öldürülür.
• Kemoterapi yöntemiyle karaciğere anti-kanser ilaçları verilir.
• İçerisinde radyasyon bulunan küreler karaciğere yerleştirilerek kanserli hücrelerin ölmesi sağlanır.

Kanserli hücrelerin yok edilmesi için ameliyat veya lokal tedavi yöntemlerinden biri kullanılamazsa X ışını ve proton gibi çok güçlü kaynaklardan yararlanılır. Bu radyasyon tedavisinde zararlı ışınlar sadece tümörün olduğu bölgeye uygulanır. Karaciğer metastazında doktorların sıklıkla başvurduğu yöntemler arasında ilaç tedavisi de yer alır. Bu hastalığın tedavisine yönelik olarak geliştirilen ilaçlar kanser hücrelerinin ilerlemesini yavaşlatabilir ve hatta yayılmayı durdurabilir. Bu hastalığa yakalanan bir kişiye herhangi bir tedavi uygulanmadığı takdirde karaciğer metastazı yaşam süresi kısıtlı olur.

Karaciğer Metastazından Korunmak İçin Neler Yapılabilir?

Herkes kendini karaciğer kanseri gibi ciddi hastalıklardan korumak için birkaç önlem alabilir. Tedbirli olmak, hastalık ortaya çıkmadan çok önce gerekli önlemleri almak ve hep dikkatli olmak hayat kurtarabilir. Karaciğer metastazına karşı önceden neler yapılabileceğine dair birkaç örnek verebiliriz:

• Siroz hastalığı bulunan kişilerde kansere yakalanma riski daha yüksek olur. Çünkü kronik bir hastalık çeşidi olan siroz, karaciğerin ileri derecede zarar görmesine neden olur. Bu hastalıktan muzdarip kişilerin sürekli olarak doktor kontrollerini yaptırması, yemesine ve içmesine dikkat etmesi gerekir.
• Aşırı alkol ve sigara tüketimi kanserli hücrelerin oluşumunu tetiklediği için bu maddeler tıpta zararlı olarak kabul edilir. Alkol ya da sigaraya karşı bağımlılığı olan kişiler kendi sağlık durumları için bir danışmandan yardım alarak bu kullanıma bir son verebilir.
• Sağlıklı beslenmek ve günlük egzersizler yapmak kişiyi hastalıklara karşı korur. Ancak aşırı yağlı ve düzensiz beslenmek veya hareketsiz bir yaşam tarzına sahip olmak vücudu hastalıklara karşı dirençsiz bırakır.
• Bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler çocuk, bebek, yaşlı veya yetişkin fark etmeksizin korunmak amacıyla hepatit B aşısı vurulabilir.
• İş yerinde ise ağır kimyasal maddelerle çalışan kişiler her türlü önlemi alarak kendilerini koruyabilir.