"Karnımız doymuyor, üşüyoruz, hastalanıyoruz"

Öğrencilerin komisyon raporuna yansıyan şikayetleri Mardin’de yatılı okulların çok iyi olmadığı izlenimini çıkardı. Öğrenciler, “Okulda verilen yemekler çok az, karnımızı doyuramamaktayız. Okulda kaloriferler yanmadığından yatakhanelerde üşümekteyiz. Düzenli banyo yapma imkânına sahip değiliz. Yemekhanedeki kaplar temiz değil, bardaklar deterjan kokuyor. Sular soğuk olduğundan ellerimiz çatlıyor. Etütlerde öğretmenlerimiz bulunmuyor. Hastalandığımızda bize inanan olmuyor. Köylerimize hafta sonları yürüyerek gidiyoruz, servisimiz yok” dediler.

TBMM İnsan Haklarını İnceleme alt komisyonu okullarla ilgili Mardin raporunu tamamladı.

Alt komisyon, Kasım ayında Milli Eğitim Bakanlığı Yatılı İlköğretim Bölge Okullarını (YİBO) da kapsayacak şekilde Mardin ilinde bulunan Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu’na (SHÇEK) bağlı bazı kuruluşlarda ve Mazıdağı ilçesinde bulunan YİBO’da incelemelerde bulundu.

İncelemelerin ardından okulların durumu tespit edilerek rapor haline getirildi.

Alt komisyon, bu kuruluşların fiziksel şartları ve personel durumları başta olmak üzere yaşam koşullarını inceleyerek, uygulamaların mevzuata uygunluğunu kontrol etti. Kuruluşlarda bulunan çocuk ve gençlerle görüşerek şikayetlerini dinleyen alt komisyon, özellikle kayıp çocuklar başta olmak üzere SHÇEK’e bağlı kurumlardan izinsiz ayrılanlarla ilgili olarak, kurumlar arasındaki koordinasyonun sağlanması konusunda bazı araştırmalarda bulundu.

-"KARNIMIZ DOYMUYOR, BANYO YAPAMIYORUZ, ÜŞÜYORUZ, HASTALANIYORUZ İNANMIYORLAR"-

Alt komisyon üyeleri, okul öğretmenleri ve yöneticileri ile gerçekleştirilen görüşmenin ardından, öğrencilerle yapılan görüşme ardından rapora “YİBO’nun fiziki koşullarının yeterli olmadığı ve dersliklerin soğuk olduğu gözlemlenmiştir” tespitleri yansıdı.

İkinci kademe öğrencileri ile yapılan görüşmede öğrencilerin şikayetleri ise rapora şu şekilde yansıdı:

“Okulda verilen yemekler çok az, karnımızı doyuramamaktayız. Okulda kaloriferler yanmadığından yatakhanelerde üşümekteyiz. Düzenli banyo yapma imkânına sahip değiliz. Yemekhanedeki kaplar temiz değil, bardaklar deterjan kokuyor. Sular soğuk olduğundan ellerimiz çatlıyor. Etütlerde öğretmenlerimiz bulunmuyor. Hastalandığımızda bize inanan olmuyor. Köylerimize hafta sonları yürüyerek gidiyoruz, servisimiz yok.”

-SUÇA SÜRÜKLENEN ÇOÇUKLAR-

Komisyon raporuna; Mardin'deki SHÇEK’e bağlı Bakım ve Sosyal Rehabilitasyon Merkezinde suça sürüklenen ya da suç mağduru çocukların korunmaya muhtaç diğer çocuklarla ilgili tespitleri de şu şekilde yer aldı:

"Suça sürüklenen ya da suç mağduru çocukların korunmaya muhtaç diğer çocuklarla aynı ortamda barındığı görülmüştür. Bu uygulamanın en yakın zamanda sonlandırılması uygun olacaktır. Benzer olarak, haklarında tedbir kararı verilen çocukların da kendi içlerinde ayrılmaları gerekmektedir. Zira her ne kadar ikisi de suçun mağduru olsa da suça sürüklenmiş çocuk eylemin aktif, suç mağduru çocuk ise pasif öğesidir. Bu bağlamda, bu çocukların rehabilitasyonları ve sonrasında barınma, korunma ve eğitimleri de ayrı olmalıdır.”

Raporda ayrıca, SHÇEK kuruluşlarından kurum korumasına alınan çocuklara ve büyüklere ciddi olarak psikolojik destek ve rehabilitasyon hizmeti verilmesinin uygun olacağı görüşlerine yer verildi. Mevcut insan kaynaklarındaki sayı yetersizliğinin dile getirildiği raporda, genel olarak SHÇEK teşkilatının bütçe kaynaklı sıkıntılarının fazla olmadığının da gözlendiği yer aldı.

-PERSONEL YETERSİZ-

Raporda SHÇEK ile ilgili şu tespitlere ve önerilere de yer verildi:

"Koruma, bakım ve sosyal rehabilitasyon açısından başta personel olmak üzere birtakım yetersizlikleri bulunmaktadır. Bu noktada, Sağlık Bakanlığı ile ortak bir çalışma yapılması, haklarında tedbir kararı verilen çocuklara verilecek hizmeti, amacına ulaştırma açısından faydalı olacaktır. Çocukların kuruluşlara gelmeden önce yaşadıkları sorunları aşabilmelerine yardımcı olabilecek mesleki çalışmaların yapılması sağlanmalıdır. Bu amaçla öncelikle yurt ve yuvalardaki psikolog sayısı arttırılmalı ve buralarda psikiyatr istihdam edilmelidir.”

-KAPASİTE ALTINDA EĞİTİM-

Komisyon, Mardin ilinde bulunan, YİBO’larla ilgili de önemli tespitlerde bulundular. Bu çerçevede Rapora şu tespitler yansıdı:

“Kısa vadede gerek yetişmiş insan kaynağı gerekse bütçe kaynakları bakımından eksiklikleri giderilmelidir. Okullarda, sıklıkla aday öğretmenler görevlendirilmektedir. YİBO’lara öğretmen atamaları herhangi bir seçime tabi tutulmamaktadır. Oysa bu kuruluşlarda görev yapan idareci, öğretmen ve personelin çocuklarla iletişimi artırma noktasında daha özel bir eğitime ihtiyacı olduğu bilinmektedir. Bu nedenle, bu okullara öğretmen atamaları seçimle yapılmalı ve YİBO öğretmenliği cazip hale getirilmelidir. Özellikle, atanacak idarecilerin Psikolojik Danışma ve Rehberlik ile idarecilik alanlarında eğitim görmüş olanlar arasından seçilmesi, öğretmenlerin ise çocuk psikolojisi alanında yeterli eğitimlerden geçirilmesi sağlanmalıdır.

Mardin ilindeki YİBO’larda göze çarpan en büyük sorun mevcut kapasitelerinin altında hizmet veriyor olmalarıdır.”

ANKA