Temel nedeni yaşlılık olan kas erimesi rahatsızlığı, kötü beslenme ve psikolojik sorunlarla da ilerleme gösterebilmektedir. Kas erimesi nedenleri ve tedavisi hakkında merak edilen tüm detayları sizler için derledik.
Kas erimesi, yaşlanmayla birlikte oluşan artan kas kütlesi kaybına denir. Sarkopeni adı da verilir. Yaşlılıkla beraber kas kütlesinin kaybı gayet doğal kabul edilir. Sarkopeni, şiddetli olan kas kaybını anlatmak için kullanılan tıbbi terimdir. 30 yaşına gelene kadar, kaslarımızda gelişmeler devam eder. 30 yaşından sonra, kas kütlesi kaybolur ve işlevini kaybetmeye başlar. Hareketsiz bir yaşam sürdürmek, genç yaşta kas kütlelerinin kaybına şahit olur. Bu hareketsiz yaşam, her on yılda bir kas kütlelerinin önemli bölümünün kaybolmasına sebebiyet verir.
Peki kas erimesi neden olur? Yukarıda bahsetmiş olduğumuz nedenleri dışında, kötü ve yetersiz beslenmek kas erimesinin en büyük nedenlerinden biridir. Kas erimesinde beslenme son derece önemlidir. Protein ve D vitamini içeren besinler çok tüketilmelidir. Eğer az miktarda tüketilirse kas erimesine neden olur. Ayrıca azalan iştahlar, dengesiz beslenmeler ve sebze, meyve tüketmemek kas erimesinin diğer önemli nedenleridir. Tetikleyici olan bu besinleri tüketmek sağlığınız için önem taşır. Testosteron, östrojen gibi hormonların yaşlanmayla beraber azalma göstermesi, artış gösteren insülin direnci, azalmaya başlayan tiroid fonksiyonları da büyük etkendir.
Kas erimesi belirtileri, zayıflık, güçsüzlük, merdiven gibi yokuşları çıkarken zorlanma, dengede zayıflık, dayanıklılık kaybı yaşamak, fiziksel aktivitelerin katılımında azalma ve zorlanma gibi durumlardır.
Kas erimesi belirtileri ne kadar kas kütlesi kaybettiğinize bağlı olarak değişir. Kas kütlesinde meydana gelen bu düşmeler, çoğumuz tarafından ciddiye alınmasa da, ilerleyen zamanlarda yürürken dahi düşmemize neden olur. Yürüme gibi basit bir fiziksel aktiviteyi yerine getirmekte zorluk çekilir. Yukarıda bahsettiğimiz belirtileri taşıdığınızı düşünürseniz, bir uzmana görünmenizde fayda vardır.
Bu teşhis için doktora gittiğinizde kas erimesi belirtileri şikayetlerinizi açık bir şekilde anlatmanız gerekir. Daha sonra, doktor tarafından yürüme hızı testi, DXA gibi testler uygulanır. Bu testte kas erimesi kontrolü için, kemik yoğunluğu ve osteoporoz test edilir. Bu test X ışınları gönderilerek yapılır. Yürüme hızı DXA ile birlikte değerlendirildiğinde kas erimesi teşhisi daha net konulur.
Kas erimesi hastalıkları için kullanılan taramada kas kütlesinin, fiziksel performans ve kas gücünün değerlendirilmesi için MR, BT gibi görüntüleme teknikleri kullanılır. Kas gücünün değerlendirilmesi için el sıkma yöntemi kullanılarak sıkma gücü testi uygulanır. Pik ekspiratuar akım ölçümünden yararlanılır. Fiziksel performansı değerlendirmek için merdiven tırmanma gücü testi ve belirlenen bir süre içerisinde yürüme testleri uygulanır. Genelde verilen süre 6 dakikadır. Sandalyede oturup kalkma testi yapılarak fiziksel performans ölçülerek değerlendirilir.
Açıkça söylemek gerekirse kesin bir kas erimesi tedavisi yoktur. Bazı yöntemlerle kas erimesi durdurulması mümkün olur. Bu tedaviyle amaçlanan şey fiziksel direnç ve kuvveti artırmaktır. Bu erimeyi önlemek için uzmanlar tarafından onaylanan herhangi bir ilaç yoktur. Günümüzde hormon tedavisi üzerine birçok araştırma devamlılığını sürdürür. Bu araştırma, kas kütlesini artırmayı sağlayan hormon tedavisidir. Fakat bu tedavinin ne zaman kas erimesi için kullanılacağı bilinmez. Bir tedavi yöntemi olarak ürokortin de söylenir fakat tartışılmaya devam eder.
Kas erimesi egzersizleri kas erimesi tedavisinde etkilidir. Bu egzersizler, kas gücü ve dayanıklılığı geliştirmeye yönelik bir direnç eğitimidir. Bu sayede kas erimesi önlenir. Hormon seviyelerini dengelemek için direnç bantları ve ağırlıkları da kullanılır. Spesifik egzersiz formu olarak tanımlanan direnç egzersizi, proteinin daha kolay enerjiye çevrilmesini sağlar.
Spesifik egzersiz formunu 2 hafta içinde fizyoterapistinizden öğrenebilirsiniz. Bu egzersiz ile kas erimesi şikayetinizi ciddi olarak azaltabilirsiniz. Aynı zamanda fitness, yürüme, aerobik gibi fiziksel aktiviteler de kas erimesi için önem taşır. Yaşlıların haftada 2 defa kaslarını güçlendirmek için aktivitelere katılmaları önerilir. Bu egzersizler sırasında kol, bacak, omuz, göğüs, sırt ve karın dahil olmak üzere tüm kasların kullanılması, kas erimesini engeller.
Halter ve direnç bantları kullanarak kas liflerinde gerginlik sağlayabilirsiniz. Bu sayede yeni proteinler oluşturarak mevcut kaslarınız güçlenir. 12 hafta süren bir direnç eğitimiyle kas gücünüz artış gösterir. 6 ay boyunca günde 30 dakika yürüyüş yaparsanız düşük kas kütlesini artırabilirsiniz. Bu sayede mevcut kas güçlendirilir.
Düzenli bir beslenme ve diyet ile kas erimesini durdurabilirsiniz. Kas erimesinde beslenme son derece önemlidir. Protein açısından zengin olan yiyecekleri tüketmelisiniz. Örneğin, mercimek, balık, kinoa, fındık gibi besinler protein açısından zengindir. Aşırı yağ, sodyum ve kolesterol içerikli olan besinlerden uzak durmalısınız. Sağlıklı protein kaynakları tüketmek kas erimesi tedavisi için önem taşır.
Kas erimesinin türleri vardır. Yaygın olanı ise Duchenne Müsküler Distrofi’dir. Bu tür erkek çocuklarda görülen genetik rahatsızlıklar arasına girer. Özellikle 3 ve 6 yaş arasında bulunan erkeklerde gözlemlenir. İlk olarak pelvis ve bacaklarda başlar ve zaman içinde omuzlara yayılır. Çocuklar, 10 yaşına ulaştıklarında tekerlekli sandalye kullanacak kadar fiziksel performanslarını yitirir. Erkek ve kız çocuklarında görülen humeral distrofi ise yüz kaslarında başlar ve omuzlar ve pelvislere geçer. Çocuklarda sakatlanma hatta ilerlediği takdirde ölüme kadar giden kas erimesi tedavisi, erken teşhis gerektirir. Ortopedik, su ve fizik tedavi gibi alternatifler kullanılır. Bu tedavilerle çocukların hareket kabiliyetini ve kas gücünü artırmak hedeflenir.