Kasım'da üretimin yükselmesi bekleniyor
ANKARA (İHA) - Merkez Bankası, Kasım ayı ihracat rakamları ve imalat sanayi eğilim anketi sonuçlarının, Kasım ayında sanayi üretimi yıllık artış hızının 2003 yılı Kasım ayındaki düşük baz etkisinin katkısıyla Ekim ayına kıyasla yükseleceğine işaret ettiğini bildirdi.
Merkez Bankası 'Ekim Ayı Ödemeler Dengesi' raporunu açıkladı. Raporda,Türkiye Ekonomisinin, 2004 yılının üçüncü çeyreğinde, yılın ilk yarısına kıyasla önemli ölçüde yavaşlayarak da olsa, büyümeye devam ettiği belirtildi.
DİE tarafından açıklanan verilere göre, 2004 yılının üçüncü çeyreğinde GSYİH ve GSMH geçen yılın aynı dönemine göre, sırasıyla, yüzde 4,5 ve yüzde 4,7 oranlarında artış göstererek beklentilerin altında gerçekleştiği ifade edilen açıklamada,"2004 yılının ilk dokuz aylık döneminde ise GSYİH ve GSMH, geçen yılın aynı dönemine göre sırasıyla yüzde 8,7 ve yüzde 9,7 oranlarında büyümüştür. Büyümenin beklentilerin altında gerçekleşmesinde bu dönemde iç talepte gözlenen göreli yavaşlamanın yanı sıra, geçen yılın aynı dönemindeki yüksek üretim düzeyinin yarattığı baz etkisi de etkili olmuştur. Üretim yönünden, tarım sektörü katma değerinin geçen yılın aynı dönemine göre beklentilerin aksine gerilemesi de büyümeyi olumsuz etkilemiştir" denildi.
Raporda şöyle devam edildi:
"2004 yılının üçüncü çeyreğinde ekonominin büyümesi üretim yönünden incelendiğinde, tarım ve inşaat sektörü katma değerleri geçen yılın aynı dönemine kıyasla gerilerken, sanayi ve hizmetler sektörlerindeki artışların GSYİH büyümesinde belirleyici olduğu gözlenmiştir. Ekonominin büyümesi talep bileşenleri açısından incelendiğinde ise, 2004 yılının üçüncü çeyreğinde GSYİH büyümesine en yüksek katkıyı özel harcamaların yaptığı görülmektedir. Yılın ilk yarısı ile karşılaştırıldığında, özel harcamaların büyümeye katkısı ekonomideki yavaşlamaya paralel olarak azalırken, kompozisyonunda bir değişiklik gözlenmemiştir. Bu çerçevede, dayanıklı,
yarı-dayanıklı ve dayanıksız tüketim malları ile makine-teçhizat yatırımları büyümeyi sürükleyen harcama grupları olmuştur.
Öte yandan, bu dönemde kamu harcamaları ve net ihracat bileşenlerinin büyümeye katkıları negatif olmuştur. Dikkat çeken diğer bir nokta ise stok değişiminin büyümeye olan katkısının 2001 yılı sonundan bu yana ilk kez negatif olmasıdır."
DİE Aylık Sanayi Üretim Endeksi sonuçlarına göre toplam sanayi ve imalat sanayi üretimlerinin, 2004 yılının Ekim ayında geçen yılın aynı ayına göre sırasıyla yüzde 1,5 ve yüzde 0,9 oranlarında artış gösterdiği belirtilen raporda,"Sanayi üretimi ve imalat sanayi üretimi artış oranları 2004 yılının önceki aylarına göre oldukça düşük kalmıştır. Mevsimsel etkenlerden arındırıldığında, toplam sanayi ve imalat sanayii üretimi bir önceki aya göre sırasıyla yüzde 0,6 ve yüzde 2,0 oranlarında azalmıştır. Sanayi üretim artışının düşmesinde başta taşıt araçları olmak üzere iç talepteki artışın yavaşlaması yanında 2003 Ekim ayındaki yüksek baz etkisinin ve ihracat artış oranında önceki aylara göre düşüşün belirleyici olduğu düşünülmektedir" denildi.
Raporda şöyle devam edildi:
"Kasım ayı ihracat rakamları ve imalat sanayi eğilim anketi sonuçları, Kasım ayında sanayi üretimi yıllık artış hızının 2003 yılı Kasım ayındaki düşük baz etkisinin katkısıyla Ekim ayına kıyasla yükseleceğine işaret etmektedir. DİE tarafından açıklanan verilere göre, toplam imalat sanayi sektöründe kapasite kullanım oranı 2004 yılının Ekim ayında yüzde 83 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı Ekim ayında bir önceki aya göre 1,3 puan düşerken, geçen yılın aynı ayına göre ise 2,5 puan artış göstermiştir. Kamu sektörü kapasite kullanım oranı Ekim ayında geçen yılın aynı ayına göre 5,6 puan artarak yüzde 85,8 olarak gerçekleşmiştir. Özel sektör kapasite kullanım oranı ise söz konusu ayda yüzde 80,9 düzeyinde gerçekleşmiş ve geçen yılın aynı ayına göre 0,3 puan artış göstermiştir."
