Kataraktın oluşum nedenleri ve tedavisi

Yaşlılarda kornea çevresinde oluşan beyaz halka yanlışlıkla katarakt olarak zannedilir. Katarakt genellikle dışarıdan fark edilmez, ancak çok ilerlemişse göz bebeği aralığında bir beyazlık olarak dışarıdan fark edilebilir.

Kataraktın bir çok tipi olmakla birlikte genel olarak 3 ana grup altına toplanabilirler:

1.Yaşa bağlı kataraktlar:Katarakt en sık yaşa bağlı olarak ortaya çıkar. Bilinen bir sebebi olmamakla birlikte, ultra viole ışınlarının ve kötü beslenmenin önemli etkileri olduğu savunulmaktadır.
2. İkincil kataraktlar:Bazı ilaçların (kortizon) sık kullanımı, bazı metabolik hastalıklar (diyabet), göze gelen darbeler, ya da göz içi hastalıkları sonucunda katarakt gelişebilir.
3.Doğumsal kataraktlar:En nadir tiptir. Çoğunlukla tanıyı çocuk doktoru koyar. Kataraktın görmeyi engellediği düşünülürse, hemen ameliyat edilir. Doğumsal kataraktlı çocuklarda başka doğumsal bozukluklar da bulunabilir.

Belirtiler Kataraktın mercekteki konumu ve tipine göre şikayetler değişkenlik gösterir. Daha çok yaşlılarda gözlenen çekirdek kataraktında, yavaş seyirli bir görme azalması ve görüntülerde soluklaşma vardır. Bazen merceğin çok sertleşmesi hastayı miyop hale getirebilir. Daha çok ikincil kataraktlarda gözlenen arka kapsül altı kataraktında nispeten hızlı bir görme azalması gözlenir. Bu tip kataraktlarda yakın görme de hızla azalabilir.

Katarakt ilerledikçe görme azalır ve sosyal yaşantı olumsuz etkilenir. Kataraktı durduracak veya giderecek hiçbir tıbbi yöntem yoktur.

Tedavi Kataraktın tedavisi sadece cerrahidir. Günümüzde modern katarakt cerrahisi fakoemülsifikasyon tekniği ile yapılmaktadır. Saydamlığını kaybetmiş olan mercek boşaltılır ve yerine suni bir mercek yerleştirilir. Bu suni mercek konulmazsa normal bir göz katarakt ameliyatı sonrasında 10 numara hipermetrop kalır.

Anestezi Bu teknik, hastaların büyük çoğunluğunda damla anestezisi altında gerçekleştirilebilir. Çok gergin hastalarda iğne ile lokal anesteziye gerek duyulabilir. Çocuklarda ve kooperasyon güçlüğü çekilenlerde ise genel anestezi kullanılır. Erişkinlerin hemen hemen tümünde kullandığımız damla anestezisi sayesinde hastalarımız lokal anestezide kullanılan iğnelerin gözde kanama veya delinme gibi komplikasyonlarından korunmuş olurlar.

Cerrahi Yöntem Göz içine 3 mm'lik bir tünel kesisi ile girilir. Bir viskoelastik madde enjekte edilerek göz içi dokular koruma altına alınır. Özel bir yöntemle merceğin ön kapsülü soyulur. Merceğin çekirdeği fakoemülsifikasyon cihazı kullanılarak boşaltılır. Lifler soyulduktan sonra saydam kalmış olan kapsül kesesine suni bir mercek yerleştirilir. Eğer tünel kesisi göz sıvısını sızdırıyorsa, ya da astigmat kaygısı varsa, göze 1 adet dikiş atılabilir. Doktorun tercihine göre göz, ameliyattan sonra açık bırakılabilir veya 1 günlüğüne pansumanla kapatılabilir.

Ameliyat sonrası
Ameliyattan sonra genellikle 1 ay boyunca damla tedavisi verilir. Özellikle ilk günlerde gözün her türlü darbeden korunması önemlidir. Ameliyat sonrasında enfeksiyon, reaksiyon ve göziçi basıncı yönlerinden doktor takibi gereklidir. Katarakt ameliyatlarının hem erken, hem de geç dönemlerde çeşitli göz içi komplikasyonlara neden olabileceği aklıdan çıkartılmamalı, gözde ağrı artıyorsa veya görme azalıyorsa hemen doktora başvurulmalıdır.