Katil İsrail hakim İsrail

İsrail, 9 Türk’ün hayatını kaybettiği Mavi Marmara baskınını kendi kurduğu bir komisyonla soruşturacağını açıkladı. Komisyonda bir Kanadalı bir de İrlandalı gözlemci olarak yer alacak. Uluslararası soruşturma çağrısı yapan ABD ve AB de geri adım attı, İsrail’in kararını kabul etti.

İsrail, iki hafta önce Gazze yardım gemilerinden Mavi Marmara’ya düzenlenen ve 9 Türk’ün ölümüne neden olan saldırıyla ilgili olarak Birleşmiş Milletler ve dünya kamuoyunun “uluslararası bir soruşturma komisyonu kurulsun” çağrılarının reddetmesinin ardından kendi iç soruşturma komisyonunu kuracağını açıkladı. İsrail Başbakanlığı’ndan yapılan açıklamada komisyonunun başkanlığına eski Yüksek Mahkeme yargıcı Yaakov Tirkel’in (Turkel) getirildiği belirtildi. ABD ile yapılan pazarlıklar sonucu komisyona iki uluslararası kimliğe sahip isim de eklendi. Ancak bunların İsrail’in görüşlerine çok yakın isimler olması rahatsızlık yarattı. Komisyonda, yabancı gözlemci olarak yer alması öngörülen iki kişiden birinin, Nobel Barış Ödüllü İrlandalı Lord David Trimble, diğerinin de Kanada ordusu eski baş askeri hukuk müşaviri Ken Watkin olduğu belirtildi. Bu isimlerin oy kullanma hakkı olmayacak, sadece soruşturmayı “izlemekle” yükümlü olacaklar.

Neyi inceleyecekler?

Komisyonun inceleyeceği hususlar ise şöyle:

- Uluslararası sularda düzenlenen baskının hukuka uygun olup olmadığı,

- Türkiye’nin filoya katkısı,

- Yardım organizasyonunu yapan İHH,

- Gemide yer alan kişilerin kimlikleri ve terör bağlantıları,

- Gazze’ye uygulanan deniz ablukasının uluslararası hukuka aykırı olup olmadığı...

İsrail’in kararının ardından Beyaz Saray’dan yapılan yazılı açıklamada “İsrail hükümeti, Gazze’ye giden filoda meydana gelen feci olaylarla ilgili koşulları soruşturmak üzere bağımsız bir kamu komisyonu kurulması teklifinde bulunarak ileriye doğru önemli bir adım atmıştır” ifadesi kullanıldı ve soruşturmaya destek verildi. Aynı şekilde daha önce uluslararası soruşturma isteyen Avrupa Birliği de geri adım atarak İsrail’in kararını Gazze’ye ambargonun gevşetilmesi karşılığında desteklediklerini duyurdu. Nitekim Fransa, “önemli bir karar” açıklamasını yaptı.

‘Soruşturmaya ne gerek var’ demişti

Komisyona başkanlık edecek eski Yüksek Mahkeme yargıcı Yaakov Tirkel (Turkel) Osmanlı topraklarında yaşamış Yahudi bir aileden geliyor. Komisyonun başına getirilmesi ise büyük tartışma yarattı. Nedeni, Mavi Marmara baskınından sonra verdiği demeç. Tirkel, Ordu Radyosu’na “Soruşturma komitesine çok gerek yok. Bence yabancılar da kesinlikle olmamalı” demişti. Haaretz gazetesi Tirkel’e bu sözlerini hatırlattınca da “Ne söylediğimi hatırlamıyorum” dedi.

Nobelli gözlemci İsrail dostu

Komisyonda yer alan iki “uluslararası” gözlemciden biri olan Nobel Barış Ödüllü Kuzey İrlandalı eski siyasetçi David Trimble, Avrupa’da İsrail devletinin haklarını savunmak için kurulan “Friends of Israel” (İsrail’in Dostları) derneğinin kurucusu. Mavi Marmara baskınından bir gün sonra kurulan dernekte ayrıca ABD eski Başkanı Bush’un neo-con görüşleriyle tanınan BM temsilcisi John Bolton ve İspanya’nın eski sağcı başbakanı Jose Aznar da bulunuyor. İngiliz basını Trimble’ın iç soruşturma komisyonunda yer alacak olmasının büyük tartışmalara ve eleştirilere neden olacağını yazdı.