Katliamın tanıkları Diyarbakır’da Halepçe’yi anlattı

Irak’ın Halepçe şehrinde devrik lider Saddam Hüseyin'in emriyle kimyasal bomba atılması sonucu 5 binden fazla insanın öldüğü katliamın 24. yıldönümü nedeniyle Diyarbakır'da anma töreni düzenlendi.

Özgür-Der Diyarbakır Şubesi tarafından Büyükşehir Belediyesi Tiyatro Salonu’nda yapılan anma programına Halepçe'deki katliamda yakınlarını kaybeden Kerim Heme Emin ve Emine Sıdık Aziz birer konuşma yaptı. Sedat Taşdemir'in sunduğu program, Kur'an-ı Kerim’in okunmasıyla başladı. Program, Zeki Kozan'ın tilavetini yaptığı Kuran'ı Kerim'in Türkçe ve Kürtçe mealini ise Ertuğrul Delibaş okudu. Recep Doğru'nun hazırladığı ve Halepçe vahşetinin resimler, tanıkların çığlıklarından örnekler, sözler ve ayetlerle desteklenen sinevizyon gösterisiyle sürdü. Sinevizyon gösterimi sırasında bazı konukların gözyaşlarına hâkim olamadıkları gözlendi. Programda konuşan Özgür-Der Gençlik koordinatörlerinden Murat Koç, Halepçe katliamını unutmadıklarını ve unutturmamak için bu etkinliği organize ettiklerini kaydetti.

Halepçeli Kerim Heme Emin, katliamda, annesi, 3 kardeşi, 4 yeğeni, 2 yengesi ile beraber 20'nin üzerinde birinci derecede akrabasını kaybetmiş biri olarak konuştuğunu söyledi. Emin, katliamdan sağ kurtulmasını ise o dönemde Halepçe'de bulunmayışına bağladı.

Emin Halepçe katliamını şöyle anlattı: “1978'e kadar Irak hükümeti Halepçe'yi defalarca bombaladı. 1978–1989 tarihleri arasında etrafındaki 200 köy Halepçe'ye iskâna tabi tutuldu. Bu durumu protesto edenler bombalandı. 87'de 78 bin kişi ikamet ediyordu. 16 Mart 1988'de kimyasal silahlarla darmadağın edildi. Sonuç; 5 bin şehit, 40 bin yaralı ve 60 bin muhacir. 13 Mart'ı 14 Mart'a bağlayan gece dört koldan İran kuvvetleri Halepçe'ye girdi. İki gün direnişin ardından 15 Mart'a Irak kuvvetleri, Halepçe'yi İran'a bırakarak geri çekildi. 16 Mart'ta İran kuvvetlerini Halepçe'nin dışına çıkardı. Aynı gün Irak güçleri Halepçe'yi bombaladı. Tüm kapı ve pencereler kırıldı. Bu kimyasal saldırıya hazırlık içindi. Aynı gün öğleden sonra başlayan kimyasal saldırı üç saat sürdü. Sonraki iki gün art arda gece gündüz Irak uçakları bölgede canlı insan avına çıktı. Canlı ne varsa ateş ederek öldürdüler. 425–430 civarında kimyasal bomba kullanıldı. 8 Ağustos 1988'de Irak-İran savaşı bitti. Ardından hiçbir ev kalmamacasına tekrar bombalandı. Kimyasal saldırıda ölen insanların ölüm tarihleri Irak hükümeti tarafından 13 Mart 1988 olarak kayda geçirildi. "

Emine Sıdık Aziz ise Halepçe ve çevresinin bölgenin İslami ve kültürel hayatın merkezi olarak bilindiğini belirtti. Aziz, konuşmasında bu medreseler ve yürütülen İslami faaliyetler hakkında detaylı bilgiler verdi.