"Kaya Balı" Için Ölümü Göze Alıyorlar

SITKI YILDIZ - ÖZKAN BİLGİN - Van'ın Çatak ilçesindeki balcılar, arılar tarafından kayalıklar arasında doğal olarak üretilen bal için ölümü göze alıyor. Balı, cevizi ve alabalığı ile ün yapan Çatak ilçesi, vatandaşların kovanlarda ürettiği ballar dışında arıların doğal yöntemlerle binlerce metre yükseklikteki dağlarda ürettiği "kaya balı"yla da adından söz ettiriyor. Başta kanser olmak üzere birçok hastalığa iyi geldiği bilinen bal için dağları adım adım gezen vatandaşlar, özellikle uçurumlu bölgelerdeki kayalıklar arasında bulunan bala zor şartlarda ulaşıyor. Kaya balı elde etmek için ölümü göze alan balcılar, sabah erken saatlerde Alacayar köyünde bir araya gelerek ilçedeki dağlara tırmanış gerçekleştirdi. AA ekibinin de tanıklık ettiği tırmanışta, kayalara tırmanmak için yanlarına halat, balyoz, çekiç ve demir çubuk alan balcılar, 4 saat süren tırmanışın ardından patika yollardan geçerek daha önce belirledikleri ve içinde bal bulunan kayalıklara ulaştı. Kayalıklardan sarkıttıkları halat yardımıyla arı yuvasının bulunduğu bölgeye çıkan balcılar, arıların saldırısına karşı da yuvanın giriş kısmına duman tutarak arıları etkisiz hale getirdi. Daha sonra çekiçle yuvanın girişini açan balcılar, yaklaşık 2 saat süren uğraşın ardından tamamen doğal koşullarda üretilen petekleri çıkardı. Balcılardan Abdulvahap Semo, AA muhabirine yaptığı açıklamada, arıların tamamen doğal koşullarda ürettiği bala ulaşmanın mutluluğunu yaşadıklarını belirterek, kaya balının birçok hastalığa şifa olduğunu söyledi. Semo, akrabaları arasında kanser hastaları bulunduğunu, bu nedenle kaya balının kendileri için büyük önem taşıdığını vurgulayarak, ölümü göze alıp hastaları için dağlarda bal aradıklarını ifade etti. Can güvenliğini sağlamak için kayalıklara halatlarla tırmandıklarını anlatan Semo, uzun yıllardır balcılık yapmasına rağmen ilk defa bu kadar lezzetli bir bal yediğini dile getirdi. Semo, bal peteklerine ulaşmaya çalıştığı sırada arıların saldırısına uğradığını ve uzun süren uğraşı sonrası kaya balı elde ettiğini bildirerek, "15 yıldır balcılık yapıyorum ve ilk defa kaya balı çıkarıyorum. Böyle bir balı hiçbir yerde bulamazsınız. Çünkü arılar tamamen doğal şekilde bu balı üretmiş. Bu bal her türlü hastalığa iyi geliyor. Biz bunun ticari amaçlı değil hastalara şifa olsun diye çıkarıyoruz" dedi. Kanser hastası olan yakını için bal arayan Adem Bolcar ise kaya balının birçok hastalığa iyi geldiğini bilen kişilerin ilçedeki dağları karış karış gezerek bal aradığına değinerek, "Bu balın peşinde olan çok kişi var ama bulamıyorlar. Biz daha şanslıyız. Kaya balına ulaştığımız için çok mutluyum" diye konuştu. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zeoteknik Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Cengiz Erkan da kovanlardan çıkan bazı arıların bazen kaya, ağaç ve mağara oyuklarına yuva yaptığını belirterek, bu tür yuvalarda üretilen balın, insan eli değmemesi nedeniyle doğal ve kaliteli olduğunu kaydetti.