Her Türk vatandaşının kimlik yenileme ya da kendi veya yeni doğan çocuğu için kimlik çıkartma amacıyla başvuru yapma hakkı bulunmaktadır. Herhangi bir nedene bağlı olarak kimlik çıkartmak isteyen kişilerin ilgili kurumlara başvuru yapmadan önce randevu seçeneklerinden birini kullanarak randevu alması gereklidir. Randevu almak ya da yeni kimlik kartı başvurusu yapabilmek için İç İşleri Bakanlığına Bağlı olan Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’ne şahsen gitmek ya da kurumun resmî internet sayfasından işlem yapabilmek mümkündür. Kişisel e devlet hesabından ilgili sekmeler üzerinden de randevu işlemi gerçekleştirilebilmektedir.
Eski tip ya da yeni tip kimlik olup olmadığı fark etmeksizin kimliklerini kaybeden Türk vatandaşları, bu kayıp ya da çalıntı durumunu vakit kaybetmeden Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüne bildirmekle yükümlüdür. Kaybolan ya da çalınan kimlik kartlarını bildirmek için Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüne ait çağrı merkezi numarası olan Alo 199 hattı aranabilmektedir. Bir diğer yönteme göre de en yakın müdürlüğe şahsen gidilerek kayıp kimlik bildirimi yapılabilmektedir.
Kimliğini kaybeden Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, kayıp ya da çalıntı durumunu ilgili kuruma bildirdikten sonra yeni kimlik çıkartmak için başvuru yapmalıdır. Başvuru işleminin gerçekleşebilmesi için telefonla, internet sitesi üzerinden ya da e devlet uygulamasından randevu alınması gereklidir. Kayıp kimlik yenileme için gerekli belgeler şu şekildedir:
Yeni kimlik çıkartmak için belirlenmiş olan resmî rakamlara göre belli miktarlarda para ödemesi yapılması gerekmektedir. Bu ödemeler anlaşmalı olan bankalar ya da PTT aracılığı ile yapılabilmektedir. Ancak kayıp kimlik durumu söz konusu ise ödenecek rakam diğer gerekçelere bağlı olarak yeni kimlik kartı çıkartma ücretinden farklılık göstermektedir. Kimlik kartının kayıp ya da çalıntı olması dışındaki durumlarda ödenecek tutar 83 TL’dir.
Kimlik kaybetme cezası ne kadar sorusunun yanıtı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüne ait olan resmi internet sitesindeki Başvuru Ücretleri 2023 sayfasındaki tabloda yer almaktadır. Bu tabloya göre kayıp kimlik kartı bedeli 166 TL’dir.
Yeni bir kimlik çıkartmak isteyen ya da kimliğini kaybeden Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları yeni kimlik için başvurularını telefonla, mobil uygulamalarla ya da internet siteleri üzerinden yapabilmektedir. İç İşleri Bakanlığına bağlı olan Nüfus ve Vatandaşlık Genel Müdürlüğünün resmî internet sitesi üzerinden, çağrı merkezi olan Alo 199 numaralı telefondan ya da e-Devlet hesabı aracılığı ile randevu alma işlemi yapılabilmektedir.
Kimlik kartının kaybolması durumunda ilk adım kayıp bilgisini Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüne vermek olacaktır. Bu işlem telefondan Alo 199 hattını arayarak ya da en yakın genel müdürlüğe şahsen giderek yapılabilmektedir. Alınan randevu tarihi ve saatinde, randevu alınan genel müdürlüğe şahsen gidilmeli ve istenen evraklar teslim edilmelidir. Başvuru işlemi tamamlandıktan sonraki bir haftalık bir süre içinde yeni kimlik kişinin beyan ettiği adrese PTT ile teslim edilecektir.
Kimlik kartının kaybedildiği durumlarda yurt içi ya da yurt dışında olunmasına göre farklı şekilde işlem yapılmaktadır. Mevcut kimliğini kaybeden bir kişi yurt içinde ise vakit kaybetmeden nüfus müdürlüklerine bilgi vermelidir. Şahsen giderek ya da çağrı merkezini arayarak bilgi vermek mümkündür. Yurt dışında olan ve kimliklerini kaybeden Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları da en kısa sürede bulunduğu ilkedeki temsilciliğe bilgi vermelidir. Yeni kimlik kartı için başvurular da dış temsilciliklere yapılabilmektedir.