Kayıt dışı ile mücadele maliyetli
İstanbul - (AA) Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Sabancı, kayıt dışı ile mücadelenin bir maliyeti olduğunu, ancak bu maliyetin uzun dönemde elde edilecek faydalar karşısında çok önemsiz kaldığını bildirdi.
"Kayıtlı Ekonomiye Geçiş Sempozyumu"nda konuşan Sabancı, kayıt dışılığın bir gelişmişlik sorunu olduğunu vurgularken, yapılan son hesaplamalara göre 145 ülke ortalaması 35 olan kayıt dışılığın, OECD üyesi gelişmiş ülkelerde ortalama yüzde 16 seviyesinde bulunduğunu kaydetti.
Sabancı, kayıt dışı ile ilgili yapılan tüm çalışmalarda sorunun vergi sistemi ile ilişkisinin temel alındığını, çalışmaların, vergi ve sosyal güvenlik kesintilerinin yüksekliğinin, kayıt dışını doğuran ve besleyen en önemli faktör olduğunu ortaya koyduğunu belirterek, yüksek vergi yükünden kaçınmak üzere kayıt dışı faaliyetlerin artmasının ise bütçe gelirlerinin azalmasına ve böylece kamu hizmetlerinin nicelik ve nitelik olarak zayıflamasına yol açtığını anlattı.
Kayıt dışı ekonominin diğer çok önemli sebebinin de ağır mevzuattan kaynaklanan idari ve bürokratik yükler olduğunu vurgulayan Sabancı, kayıt dışılığın, bir ülkenin kurumsal alt yapısındaki boşlukların varlığına işaret eden en açık göstergelerinden biri olduğunu, gelişmiş ülkelerde kayıt dışı oranının çok düşük olduğunu söyledi.
Türkiye'nin iş yapma kolaylığı bakımdan 175 ülke arasında ancak 91'inci sırada yer aldığını ve ülkede kayıt dışılığın yüzde 32'ye yakın olduğunu belirten Sabancı, "Bu rakamlar, iş ve yatırım ortamı ile kayıt dışı arasındaki ilişkiyi ortaya koymakta ve ülkemizin iş ve yatırım ortamını iyileştirme faaliyetlerine vermesi gereken önemi göstermektedir" dedi.
Sabancı, bugün Türkiye'de uluslararası şartlarda rekabet edebilecek firmalar bulunduğunu, ancak bazı firmaların ise ancak kayıt dışında kalmanın getirdiği bazı maliyet avantajlarıyla ayakta kalabildiğinin de bir gerçek olduğunu vurguladı.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu da, getirilen yüksek vergilerden dolayı petrol başta olmak üzere çeşitli sektörlerdeki kaçağın boyutunun 5 milyar dolara ulaştığının tahmin edildiğini vurgularken, "durum bu kadar açıkken, düşünmeden edemiyoruz (acaba yüksek oranda vergi koyarak, kaçakçılık teşvik mi edilmekte)" dedi.
Hisarcıklıoğlu, kayıt dışılıkla mücadelenin, sadece kamu idaresinin değil, özel sektörün de en çok önem verdiği bir konu olduğunu belirterek, "Kamu için genelde vergi tahsilatının miktarıyla ilgili olan kayıt dışılık, bizler için haksız rekabete karşı ayakta kalma mücadelesi demektir. Bu yüzden kayıt dışılıktan en çok rahatsız olanlar, Türk özel sektörüdür" diye konuştu.
Kayıt içindekilerin, kayıt dışındakilerle rekabet etmesinin mümkün olmadığını vurgulayan TOBB Başkanı, rekabet edemedikçe, kayıt içindekilerin de kayıt dışına çıkmanın yollarını aramaya başladıklarını dile getirdi.
