Kemoterapi, vücutta oluşan kanser hücrelerinin etkisiz hale getirmek ve kontrol altına almak için ilaçlar yardımıyla yapılan bir tedavidir. Kemoterapi tedavisi tek başına uygulanabileceği gibi cerrahi uygulamalar ya da radyoterapi eşliğinde de uygulanabilir.
Kemoterapi ilaçları kanserli hücrelere müdahale ederken aynı zamanda sağlıklı hücrelere de etki etmektedir. Bundan dolayı kemoterapi tedavisi uygulanan hastalarda bazı yan etkiler görülebilmektedir.
Kemoterapi tedavisi süreçlerinde görülebilecek yan etkiler şu şekildedir:
Halsizlik:
Kemoterapi tedavilerinde bulantı ve kusma çok sık görülebilen yan etkilerdendir. Halsizliğin nedeni anemi olarak adlandırdığımız kansızlık olabileceği gibi psikolojik nedenlerle de olabilmektedir. Eğer ki neden kansızlıksa “kan transfüzyonu” ile bu sorunun üstesinden gelinebilir.
Kan transfüzyonu, kan veya kan ürünlerinin bireyin dolaşım sistemine verilmesi işlemidir. Eğer halsizlik nedeni psikolojik bir durumdan kaynaklanıyorsa, bununla ilgili olarak profesyonel bir yardım alınması gereklidir.
Bulantı veya Kusma:
Kemoterapi tedavisinde kusma ve bulantı gibi yan etkiler görülebilmektedir. Bu yan etkiler hastalar için bir endişe kaynağı olabilmektedir. Kemoterapi tedavisinde kusma ve bulantı durumları, tedavinin uygulandığı anda olabileceği gibi birkaç gün sonra da gerçekleşebilmektedir. Bu gibi yan etkileri olan hastalar için bulantı ve kusmayı azaltan bir takım ilaç takviyesinde bulunulabilir.
Saç Dökülmesi:
Bazı kemoterapi ilaçları saç dökülmesine neden olabilmektedir. Tedavi süreçleri ile birlikte ortaya çıkan saç dökülmeleri genellikle tedavinin başladığı süreçten sonraki 2-3 haftada ortaya çıkmaktadır. Bilinmesi gereken şey saç dökülmeleri geçici bir yan etkidir. Tedavinin bitmesinden bir süre sonra saçlar yeniden çıkmaktadır.
Kan değerlerinde görülebilecek olası değişiklikler:
Kemoterapi tedavilerinde, kan değerlerinde olası bir düşme görülebilmektedir. Kan değerlerindeki düşüşün nedeni kemoterapi ilaçlarının kemik yapısını baskılamasıdır.
Belirtilen yan etkilerin yanı sıra; ağız yaraları, ishal, kabızlık veya ciltte görülebilecek olası renk değişiklikleri meydana gelebilmektedir.
Ağız yaraları için, hijyene, var olandan daha fazla dikkat edilmelidir.
Bunun yanı sıra çok fazla sıcak ve çok fazla soğuk içecekler tercih edilmemelidir.
Ayrıca ağız yaraları için birtakım nemlendiriciler de kullanılabilir.
Görülebilecek ishal ve kabızlık durumlarında ise ilaç tedavileri ile bu sorunlar ortadan kaldırılabilir.
Ciltte görülebilecek renk değişimleri için ise tahriş edici etkilere neden olan maddelerden uzak durulmalıdır.
