Kırık cep telefonu ekranları ekonomiye kazandırılıyor

VOLKAN KAŞİK - İnönü Üniversitesi Malatya Teknopark'ta faaliyet gösteren iki girişimci, çöpe atılan kırık cep telefonu ekranlarının sağlam kalan katmanlarını birleştirerek yeni ekranlar üretiyor ve ekonomiye kazandırıyor.

Yurt dışında cep telefonu ekranı tamiratı ve üretimi konusunda faaliyet gösteren Yavuz ve Muhammed Emin Öncü, Türkiye'ye dönerek bu alanda çalışmaya başladı.

Yaklaşık 2 yıl önce kırık cep telefonu ekranlarının geri dönüşümünü sağlamaya yönelik hazırladıkları Ar-Ge projesi, Malatya Teknopark tarafından uygun görülerek yer tahsis edilen Yavuz ve Muhammed Emin Öncü, burada kurdukları atölyede çalışmalarını yürütüyor.

Çin'den getirdikleri makineleri kullanmak için Çinli ustalardan eğitim alan girişimciler, piyasadan topladıkları kırık telefon ekranlarını katmanlara ayırarak işe yarayan kısımlarını farklı bir ekrana monte edip çeşitli aşamalardan geçirdikten sonra geri dönüşümünü sağladı.

Piyasada yaklaşık bin liraya satın alınabilen akıllı telefon ekranını sağlam katmanları birleştirerek 300 liraya mal eden girişimciler, hem geri dönüşüme hem de ekonomiye katkıda bulunuyor.

Üç boyutlu yazıcılarla ekran kasaları ve bazı plastik aksamları da imkanlarıyla üretmeyi başaran girişimciler, yerli imkanlarla cep telefonu ekranı üretmeyi hedefliyor.

Firma sahiplerinden Yavuz Öncü, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 2014'ten bu yana cep telefonu sektöründe faaliyet gösterdiklerini söyledi.

Bu alanda yurt dışında çalıştığını ve ardından Türkiye'ye döndüğünü dile getiren Öncü, cep telefonu ekranlarının geri dönüşümüyle ilgili Malatya Teknopark'ta kurdukları atölyenin benzerlerinin yurt dışında da olduğunu ifade etti.

Atölyelerinde kırık cep telefonu ekranlarını yenilediklerini belirten Öncü, "Kırık cep telefonu ekranlarını geri dönüşüme kazandırarak ülke ekonomisine katkıda bulunmak için çalışıyoruz. Ayrıca üç boyutlu yazıcılarla şu an ekran kasaları ve bazı plastik aksamlarını kendi imkanlarımızla üretmeyi başardık. Hedefimiz, cep telefonu ekranının bütün parçalarını yerli ve milli olarak kendimiz yapmak. İleriye dönük hedefimiz de yerli ve milli bir cep telefonu üretmek." dedi.

- "Aşama aşama ilerlemeyi düşünüyoruz"

Girişimci Muhammed Emin Öncü de yaklaşık 2 yıldır İnönü Üniversitesi Malatya Teknopark'ta cep telefonu ekranlarının geri dönüşümü üzerine çalışmalar yürüttüklerini ve bu alanda önemli ilerleme kaydettiklerini söyledi.

Amaçlarının, yerli cep telefonu ekranı üretmek olduğunu dile getiren Öncü, çalışmalara kırık ekranları yenileyerek başladıklarını, bu kapsamda Çinlilerden eğitim alarak ekran kasaları ve bazı plastik aksamları da üretmeyi başardıklarını kaydetti.

Öncü, bu alanda kendilerini her geçen gün geliştirdiklerini anlatarak, şöyle devam etti:

"Teknopark'ta öncelikle kırık ekranları yenileyerek işe başladık. Daha sonra üniversiteden hocalarımızın da desteğini alarak ekranla ilgili küçük aparatlar üretmeye başladık. Şu an hızla ilerliyoruz. Sonuç olarak ekranın 3-4 aksamını üretiyoruz. Ekranda, LCD'nin üzerinde birkaç katman vardır. Paramparça olsa da bu katmanları, eğer LCD zarar görmemişse yenileyebiliyoruz. Bundan sonraki süreçte aşama aşama ilerlemeyi düşünüyoruz. En son aşama olarak da komple bir ekranı Malatya Teknokent olarak üretip piyasaya sunmak istiyoruz."

Türkiye'de yerli imkanlarla ekran üretimi yapılmadığını belirten Öncü, "Biz bunu başarıp, yurt dışı piyasasına sunmayı hedefliyoruz." dedi.

- Ürün nasıl elde ediliyor

Muhammed Emin Öncü, belirli noktalardan toplanan kırık ekranların önce sınıflandırıldığını, ardından çerçevesini ekrandan söküldüğünü vurgulayarak, hasarlı ve sağlam katmanları da çeşitli cihazların yardımıyla birbirinden ayırdıklarını söyledi.

LCD üstünde kalan filmi ise makine yardımıyla aldıklarını aktaran Öncü, şunları kaydetti:

"Film ayrıldıktan sonra LCD ortaya çıkıyor. Üzerindeki lekeler ve yapışkanları da temizliyoruz. Temizlenen LCD'lerin üzerine hava filtreli bir odada yeniden film ekliyoruz. Filmin üzerine OCA adı verilen özel yapışkan bant yapıştırılıyor. Bu aşamadan sonra LCD ekranı 'kabarcık önleyici kazana' yerleştiriliyor. Ekran parlaklığının artırılması için LCD ile filmin birleştiği noktaya gümüş suyu sürülüyor. Gümüş suyu sürülmüş LCD'lerin üstüne cam basma makinesiyle üst cam basılıyor. Tekrardan oluşabilecek kabarcıklara karşı ekranlar yine kabarcık önleyici kazana yerleştiriliyor. Ekranın telefona yerleşebilmesi için makine yardımıyla çerçevesi takılıyor."

Öncü, Türkiye'de genelde kırık cep telefonu ekranlarının çöpe atıldığını anımsatarak, geliştirdikleri yöntemle çöpe atılan ekranlardan geri dönüşüm sağlayarak piyasada yaklaşık bin liraya alınan ekranı 300 liraya mal edebildiklerini sözlerine ekledi.